تکثیر فیلم و سی دی بدون اجازه صاحب اثر

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

س 1342: بر روی بعضی از نوارهای قرآن و تواشیح عبارت «حقوق تکثیر محفوظ است» نوشته شده، آیا در این صورت جایز است آنها را تکثیر نموده و در اختیار دیگران قرار داد؟
ج: احوط اين است که از ناشر اصلی برای تکثير نوارها و نسخه ‏برداری از آنها اجازه گرفته شود.

س 1343: آیا نسخه‏ برداری از نوارهای کامپیوتری (Disk) جایزاست؟ و بر فرض حرمت، آیا این حکم مختص نوارهایی است که در ایران تدوین شده‏اند یا شامل نوارهای بیگانه هم می‏شود؟ و با علم به اینکه بعضی از دیسکّهای کامپیوتری با توجه به اهمیّت محتوای آنها، بسیار گران‌بها هستند؟
ج: احوط اين است که در نسخه ‏برداری و تکثير نوارهای کامپيوتری که در داخل توليد شده است، حقوق صاحبانشان از طريق کسب اجازه از آنان رعايت شود و در مورد خارج کشور، تابع قرارداد است.

س 1346: بعضی از مؤمنین نوارهای ویدئویی را از ویدئو کلوپ‏ها اجاره کرده و در صورتی که کاملاً مورد پسند آنان باشد، به این دلیل که حقوق چاپ نزد بسیاری از علما غیرمحفوظ است، بدون کسب اجازه از صاحب مغازه مبادرت به ضبط و تکثیر آن می‏کنند، آیا این کار جایز است؟

و بر فرض عدم جواز، اگر فردی اقدام به ضبط یا تکثیر آن نماید، آیا باید الآن صاحب مغازه را از کار خود مطلع نماید یا اینکه پاک کردن محتوای نوار تکثیر شده کافی است؟

ج: احوط ترک نسخه‏ برداری از نوار بدون اجازه صاحب آن است، ولی اگر بدون اجازه مبادرت به اين کار کرد، محو کردن محتوای نوار کافی است.

از آنجايى كه تهاجم فرهنگى غرب از هر وسيله‌اى براى حمله‌ى خود كمك مى‌گيرد و امروز با ابزار رايانه، سى‌دى و اينترنت بيشتر اين تهاجم را انجام مى‌دهد، مى‌بينيم كه سى‌دى هاى مبتذل به صورت رايت شده و با قيمت خيلى نازل و فراوان در بازار عرضه مى‌شود و اين در حالى است كه سى‌دى هاى مذهبى با قيمت‌هاى گزاف عرضه مى‌شود كه خريد آن براى خيلى‌ها مشكل است لذا افرادى قفل اين سى‌دى ها را شكسته و به صورت رايتى و با قيمت خيلى نازل‌تر عرضه مى‌كنند. حال با اين مقدمه چند سؤال از محضر شريف دارم:
س1: استفاده از چنين سى‌دى هايى چه حكمى دارد؟
س2: آيا مى‌توان سى‌دى رايتى را رايت كرد و از آن استفاده برد؟
س3: حكم سى‌دى رايتى هديه‌اى چيست؟
س4: سى‌دى هايى كه امانت مى‌دهند و سى‌دى امانتى در صورتى كه سى‌دى هاى آنها رايت شده باشد، استفاده از آن چه حكمى دارد؟
س5: با توجه به پيشرفت علم و تكنولوژى هر سال برنامه‌هاى كامپيوترى پيشرفته‌ترى وارد بازار مى‌شود كه نسبت به برنامه‌هاى ما قبل‌شان پيشرفته‌تر و كامل‌تر هستند، آيا استفاده از سى‌دى هاى رايتى قديمى‌تر جايز مى‌باشد؟
س6: آيا در كل مسائل فوق مى‌توان به مرجع ديگرى رجوع كرد؟
ج1) شكستن قفل سى‌دى و تكثير آن بدون اجازه ناشر اصلى آن جايز نيست و استفاده و خريد و فروش سى‌دى تكثير شده بدون اجازه ناشر اصلى جايز نيست.
ج2) حكم همان است كه در پاسخ قبلى بيان شد.
ج3) فرقى بين سى‌دى هديه‌اى و ابتياعى در اين باره نيست.
ج4) حكم آن از بيان بالا روشن شد.
ج5) بدون اذن ناشر اصلى اولى جايز نيست.
ج6) مسأله از موارد رجوع به غير نيست.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای.

---

مطابق نظر آيت الله سيستاني

پرسش: اگر بر روی یک سی دی نوشته باشد: (کلیه این حقوق متعلق به … و هرگونه کپی برداری از این مجموعه پیگرد قانونی دارد) آیا می توان از روی آن رایت کرد؟ (سی دی برای کسی که راضی از رایت آن است) اگر رایت شد و فهمیدیم که رایت از روی آن حرام بوده باید چه کار کرد؟پاسخ: فعلاً چیزی بر شما نیست.
 
۲پرسش: آیا خریدن کتابی که بدون اجازه مؤلف آن تکثیر شده برای مطالعه درسی اشکال دارد؟پاسخ: خرید آن اشکال ندارد.
 
۳پرسش: اگر کپی یک کتاب را خریداری کنیم وبعد از آن متوجه شدیم که کپی از آن کتاب توسط ناشر منع شده استفاده از آن چه حکمی دارد؟ آیا کپی مجدد از آن جایز است؟پاسخ: اگر کپی کردن از نظر قانونی ممنوع باشد معظم له اجازه مخالفت چنین قانونی را نمی دهند.
 
۴پرسش: آیا خریدن یا کپی سی دی های مذهبی که روی آن نوشته شده هرگونه تکثیر شرعا حرام و پیگرد قانونی دارد اشکال دارد یا نه ؟پاسخ: تکثیر به احتیاط واجب جایز نیست ولی خرید کپی مانعی ندارد .
 
۵پرسش: استفاده از DVD های کپی شده در جهت امور علمی دینی و تحقیقاتی چه حکمی دارد؟پاسخ: مانعی ندارد مگر اینکه از نظر قانون ممنوع باشد.
 
۶پرسش: رایت کردن سی دی و دی وی دی (CD , DVD) چه حکمی دارد؟پاسخ: اگر بر خلاف قانون باشد معظم له اجازه مخالفت با این قانون را نمی دهد.
 
۷پرسش: آیا کپی کردن سی دی برای استفاده شخصی اشکال دارد؟پاسخ: اگر مخالف قانون نباشد اشکال ندارد.

 

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی

ویژه نامه احکام متفرقه

ویژه نامه احکام موسیقی، رقص، قمار