بیمار شدن و ناتوانی در انجام حج
فهرست این نوشتار:
پيدايش مرض شديد قبل از انجام حج
84- اگر فردى قبل از انجام حج- مثلًا در مدينه- دچار مرض شديد شود، چنانچه[1] سال اول استطاعت او است و قدرت بر اعمال، حتى به نحو اضطرارى را نداشته باشد،[2] از استطاعت خارج شده؛[3] و اگر با اين حال بخواهند او را به مكه ببرند، بايد براى ورود به مكه محرم شود و با انجام اعمال عمره مفرده ولو اضطرارى آن، از احرام خارج شود.
شخص فوق چنانچه سال اول استطاعت او نباشد و حج براو مستقر بوده، اگر مأيوس از خوب شدن باشد، بايد نايب بگيرد.
اگر براى اين شخص، انجام اعمال حج تمتع- ولو به نحو اضطرار و انجام اضطرارى اعمال- ممكن باشد، لازم است محرم شود و هر مقدار از اعمال را كه مىتواند ولو با كمك گرفتن از ديگرى، انجام دهد، و هر مقدار را كه نمىتواند، نايب بگيرد، ولى براى وقوفين، استنابه كافى نيست.
[1] ( 2). آية اللَّه بهجت: حكم استنابه در مسأله 86 آمده است.
[2] ( 3). آية اللَّه تبريزى، آية اللَّه خويى: اگر توانايى مباشرت اعمال حج را ندارد ولو بهاينكه براى بعض اعمالنايب بگيرد، از استطاعت افتاده است. ولى اگر ثروتمند است و ديگر هيچگاه توانايى مباشرت اعمال حج را ندارد و يا مشقّت دارد، بايد براى حج نايب بگيرد و وجوب نايب گرفتن، مانند وجوب حج، فورى است.( مناسك، م 63).
آيات عظام: صافى، گلپايگانى و مكارم: و قدرت بر نايب گرفتن هم ندارد.
[3] ( 4). آية اللَّه خويى: … ولى اگر دارا و ثروتمند است و اميد به بهبودى ندارد يا حج بر او حرجى است بايدنايب بگيرد.
آية اللَّه سيستانى: اگر توانايى مباشرت اعمال حج را ندارد و نايب هم نمىتواند بگيرد، از استطاعت افتاده است ولى اگر تمكّن مالى دارد و توانايى مباشرت اعمال حج را ندارد يا دشوار و با مشقّت است و اميد به بهبودى ندارد بايد نايب بگيرد.( مناسك، مسأله 63).
شاید این مطالب را هم بپسندید:
حصول مرض بعد از عمره تمتع
85- اگر حج گزار بعد از انجام عمره تمتع مريض شود و نتواند اعمال حج را بجا آورد و به وطن باز گردد، چنانچه سال اوّل استطاعت او بوده، وجوب حج در سال بعد، به دارا بودن استطاعت در آن زمان بستگى دارد؛[1] ولى اگر حج بر او مستقر باشد، چنانچه مأيوس از خوب شدن باشد، بايد در همان سال با امكان،[2] يا سال بعد،[3] نايب بگيرد؛ و اگر اميد بهبودى داشته باشد،[4] نمى تواند نايب بگيرد و بايد خودش بعد از بهبودى، حج و عمره تمتع را انجام دهد.
[1] ( 1). آية اللَّه بهجت: براى حكم استنابه، به مسأله 86 مراجعه شود. و عمره او مفرده مىشود و احتياطاً بايدطواف نساء به جا آورد( مستفاد از سؤال 136 مناسك).
آيات عظام تبريزى، صافى، گلپايگانى: مگر آنكه ثروتمند باشد و مباشرت اعمال را نتواند بكند، پس بنابر احتياط بايد نايب بگيرد.
آية اللَّه خويى: مگر آنكه ثروتمند باشد و مباشرت اعمال را نتواند بكند يا براى او مشقت داشته باشد و اميد به بهبودى نداشته باشد كه در اين صورت بايد براى حج نايب بگيرد. و وجوب نايب گرفتن مانند وجوب حج فورى است.( مناسك، مسأله 63 و قبل از مسأله 151).
آية اللَّه سيستانى: اگر از انجام حج متمكن نبوده، وظيفه او بنابر احتياط واجب اين بوده است كه عمره تمتع را بدل به عمره مفرده كند و طواف نساء را انجام دهد، و اكنون اگر بازگشت براى او مقدور نيست احتياطاً بايد براى طواف نساءنايب بگيرد.( مناسك، ذيل مسأله 151 و ملحق مناسك، س 92).
[2] ( 2). آية اللَّه فاضل: و اگر نشد سال بعد.
[3] ( 3). آية اللَّه مكارم: در همان سال و اگر ممكن نشد در سالهاى بعد.
[4] ( 4). آية اللَّه صافى، آية اللَّه گلپايگانى: بنابر احتياط در اين صورت هم نايب بگيرد و اگر بعداً رفع عذر شد و داراى شرايط بود احتياطاً خودش نيز حج را انجام دهد.( مناسك عربى، ص 32، مسأله 90).
منبع: سایت هدانا برگرفته از مناسك حج با حواشى و مطابق با فتاوای دوازده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: خامنه ای، سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، وحید خراسانی، بهجت،فاضل ، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
ویژه نامه احکام جامع سایت هدانا
