قبر از منظر قرآن کجاست؟ برزخ از زمان مرگ شروع می شود یا از زمان دفن در قبر خاکی؟

پاسخ:

وقتي كه [میت] وارد برزخ شد ورود برزخ نه يعني او را در قبر گذاشتند، همين كه شخص بدنش سرد شد و در اتاقش هست يا روي تخت بيمارستان است الآن در برزخ است. ما چهار عالم كه نداريم؛ يك دنيا، يك برزخ، يك قبر، يك قيامت كه، بيش از سه عالم نيست دنياست، برزخ است، قيامت.

قبر، همان برزخ است و اين شخص همين كه مُرد در قبرش رفت، حالا يا «روضةٌ مِن رياض الجنّة» يا «حُفرةٌ مِن حُفَرِ النِّيران»[1] يك قبرِ فقهي هم هست كه در گورستان مسلمين او را دفن مي‌كنند، اينكه قبر نيست، قبر همان برزخ است. حالا اگر كسي را چند شب در سردخانه نگه داشتند، خب او در برزخ است ديگر ، اين‌‌چنين نيست كه بايد در گورستان در زمين دفن كنند، همين كه مُرد وارد برزخ مي‌شود.

اگر كسي در دريا مُرد و دفن نشد، اين برزخ دارد؛ [ یا] در «­ روضة من ریاض الجنة » است  يا در «في حُفَرة من حُفَرِ النيران»[2] .

در جريان طوفان نوح ذات اقدس الهي مي‌فرمايد: (اينها كه قبر نداشتند) فرمود همان طوفان كه آمد اينها را فروبرد، اينها در آب كه رفتند در همان آب رفتند در آتش: ﴿أُغْرِقُوا فَأُدْخِلُوا نَاراً﴾[3]، نه «ثمّ ادخلوا نارا» با «فاء» عطف كرد. فرمود: اينها غرق شدند، بلافاصله رفتند در آتش، چون آتشِ برزخي در دريا هم هست. الآن اين‌‌چنين نيست كه اگر يك انسان تبهكار را در سردخانه گذاشتند اين نسوزد، آتشِ برزخ در سردخانه هم هست ﴿أُغْرِقُوا فَأُدْخِلُوا نَاراً﴾ ، نه «ثمّ يدخلون النار» قيامت كه حسابش محفوظ است. همين قوم نوح در طوفان كه غرق شدند، در همان درونِ آب رفتند در آتش.

[1] . بحار الانوار ، ج6 ،ص 214
[2] . بحارالانوار ، ج6 ،ص 214 .
[3]. سوره نوح ، آیه 25 .

منبع: سایت هدانا، تفسیر سوره نساء حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی.