بررسی داستان سواده بن قيس و شلاق پیامبر؟!

آيا پيامبر(ص) كه مقام عصمت دارد ممكن الخطاست؟ و اگر از هر گناهى معصوم است شلاقى را كه سهوا به تن آن مرد زد چگونه مى توان توجيح كرد؟

عصمت انبيا همگانى است ليكن براى روشن شدن اين مسائله بايد چند نكته را به دقت مورد بررسى قرار داد: عصمت و حدود آن: عصمت به معناى پيراسته بودن از خطا و گناه و نسيان است. البته عصمت داراى مراتبى است و اولين مرتبه آن كه همه انبيا بايد دارا باشند در چهار بعد است: الف) عصمت در اخذ وحى (يعنى آن را همان گونه كه هست دريافت داشتن)، ب) عصمت در حفظ وحى (آن را فراموش نكردن)، ج) عصمت در تبليغ وحى (وحى را همان گونه كه هست ابلاغ كردن و چيزى كم و زياد نكردن)، د) عصمت عمل و اجراى مفاد وحى. اين چهار مرحله مربوط به وحى رسالى است وشامل مسائل خارج از آن مانند ترك اولى نمى شود. البته در مراتب بالاتر عصمت كه در مورد پيامبراكرم (ص) و اهل بيت (ع) است. به عقيده برخى ترك اولى نيز راه ندارد. آنچه كه درباره داستان ((سواده بن قيس)) بايد توجه داشته باشيم اين است كه: اولا: اين داستان از نظر صحت تاريخى كاملا محل ترديد است چون اساساا مورد داستان بر فرض صحت تاريخى جاى ديه بوده نه جاى قصاص چون ضربه بر فرض وقوع ضربه خطايى بوده لذا جاى قصاص نداشته است. ثانياا: سهو و خطا در كارهاى پيامبر (ص) اگر شايع مى بود حتما موارد بسيارى از آن براى ما نقل مى گرديد حال آن كه آنچه نقل شده يا صحت تاريخى ندارد و يا اشكالات ديگرى بر آن وارد است.

براى آگاهى بيشتر ر. ك: تنزيه انبيا، محمد هادى معرفت.

سواده بن قيس قصد داشته بدن مبارك پيامبر (ص) را ببوسد ولذا اين مطلب را بيان كرده، وپيامبر خطا نمى كند.

أقول: الظاهر ان سواده بن قيس أراد أن يقبّل جسم رسول اللّه (ص) فقال ما قال، وإلا فالرسول (ص) لا يخطأ حتى فى مثل ما ادعاه سواده، لأن العصمه تمنع عن الخطأ، ولعل الرسول (ص) لم يكذبه حتى لا يقول الناس ان النبى (ص) حيث أراد التخلّص من القصاص كذب سواده.

وأمّا قضيه سواده بن قيس فظاهر المنقول فيها غير قابل للتصديق وكأن الواقعه على ما يظهر من بعض النقل لم تكن متحققه وإنما كان غرضه شيئاً آخر، والنبى (صلى الله عليه وآله) لكونه رؤوفاً ورحيماً بالأُمه لم يظهر الخلاف، بل أظهر ما كان يدعيه هو الواقع، والوجه فى عدم إمكان التصديق أن القصاص إنما يثبت فى موارد الجنايه عمداً، وهذا غير محتمل بالنسبه إلى النبى (صلى الله عليه وآله)، واللّه العالم.

مرحوم آيت الله تبريزى مى فرمايد: داستان سواده بن قيس قابل قبول نيست وطبق بعضى نقل ها اين حادثه اتفاق نيفتاده وغرض سواده بن قيس از بيان آن چيز ديگرى بوده وپيامبر (ص) هم رئوف ومهربان بوده نخواسته حرف او را رد كند وقبول نموده است. علت اينكه پذيرش اين داستان غير قابل قبول است آنست كه قصاص در صورتى است كه پيامبر عمداً شلاق زده باشد واين مسئله نسبت به پيامبر غير محتمل است كه عمداً بر كسى ضربه بزند.

سايت آيت الله تبريزى قدس سره /