بدترین و خبیث ترین مردمان نزد خداوند؟

ائمه اطهار(ع) تاکید بر اجتناب از سخن چینی کرده‌اند و قرآن نیز در آیاتی به این موضوع می‌پردازد. در قرآن کریم یک آیه در مورد غیبت آمده است که در سوره حُجَرات مطرح می‌شود. در این آیه درباره غیبت صحبت می‌کند که بخشی از آن، غیبت را تشبیه به خوردنگوشت برادر مرده می‌کند و  نشان می دهد چقدر این فعل یا گناه مهم است. سوال این است که وقتی غیبت مورد توجه قرار گرفته با سخن چینی چه ارتباطی دارد. مفهوم غیبت این است که عملی از کسی سر می‌زند و راضی به بیان آن نیست؛ اما فرد دیگری آن را مطرح می‌کند. سخن چینی شبیه به غیبت است، شخص عملی را انجام داده و کسی به دلیل حسادت، تفرقه انگیزی و دو به هم زنی آن اعمالی که آن شخص انجام میداده اعم از خیر و شر را برای عده‌ای دیگر بیان می‌کند که این فعل مذموم است.

در اصول کافی بابی با نام سخن چینی بیان شده است. در این باب آمده که پیامبر اکرم(ص) فرموده اند: کسانی که بسیار سخن چینی می‌کنند، در بین دوستان جدایی می‌اندازند و برای افراد پاک و بی گناه در جست و جوی عیب هستند؛ شرورترین و پردردسرترین افراد روی زمین هستند. احدی از شما درباره هیچ یک از یاران من سخنی که مرا نسبت به او بدبین کند، نگویید؛ چون دوست دارم با قلبی پاک با شما روبرو شوم.

آغاز سخن چینی با فعل غیبت شروع می‌شود، سخن چینی بعد از غیبت، تهمت، افترا، دروغ، حسادت، حرص و بسیاری از مذمومات دیگر را در بر می‌گیرد تا آنجا که خداوند در قرآن با عتابی شدید می فرماید: وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ. “وای بر هر عیب جوی طعنه زننده”. می بینید کسی که سخن چینی می‌کند قرآن او را هرزه‌گو می‌خواند.

در معراج السعادة آمده است که پیامبر اسلام(ص) می‌فرماید: هیچ انسان سخن چینی وارد بهشت نمی‌شود. دشمن‌ترین شما در نزد خداوند کسانی هستند که سخن چینی می کنند. برخی با عنوان شفاف سازی و برخی مسائل حسادت‌های درونی خود را نسبت به عده ای دیگر بیرون می ریزند و این همان سخن چینی است. برای همین سفارش شده اگر عیبی دیدید مواظبت کنید تا بلایی که ممکن است بر سر شما بیاید از بین رود.

در سرزمین بنی اسرائیل در زمان حضرت موسی(ع) خشکسالی شد. چندین دفعه حضرت و یارانش دعای باران خواندند اما اتفاقی نیفتاد. حضرت موسی(ع) راز و نیاز کرد و از خداوند به او وحی رسید که در میان شما سخن چینی حضور دارد که من به خاطر وجود او دعای شما را مستجاب نمی کنم. این واقعه نشان می دهد سخن چینی آنچنان مذموم است که دعای یک جمع مستجاب نمی شود و فاعل این فعل از رحمت خدا دور است و باعث می شود که خداوند دست رد بر سینه پیامبر خود بزند.

در روایات آمده است ثلث عذاب قبر به جهت سخن چینی است یعنی هر کس چنین صفت خبیثه ای را در خود داشته باشد، خداوند ثلث عذاب قبر را بر او نازل می کند. سخن چین بدترین و خبیث ترین مردمان است و این صفت از فرد جدا نمی‌شود و مجموع صفات حسد، دروغ، تهمت، مکر، خیانت، کینه، افترا و شقاوت و بدبختی در نتیجه سخن چینی باعث نابودی‌اش می‌شود و به همین دلیل خداوند در قرآن کریم این افراد را مورد لعن قرار می‌دهد و می‎فرماید بدانید که اینها باعث فساد در روی زمین هستند و باید برچیده شوند. خوش به حال کسانی که از خود مراقبت کرده و در چاه این رذیله اخلاقی نمی‌افتند.

میزان؛ با تصرف/.