آیا پدر حضرت ابراهیم کافر بود

 

آيا پدر حضرت ابراهيم(ع) مشرك بود؟ خود حضرت ابراهيم(ع) قبل از نبوت توحيد پرست بوده؟ و در چه سنى به پيامبرى مبعوث مى شود؟

آزر پدر حقيقى حضرت ابراهيم» عليه السلام «نبوده است و كلمه ى «اب»[ پدر]، كه در قرآن كريم درباره آزر اطلاق شده «و اذ قال ابراهيم لابيه آزر» دلالت ندارد كه آزر پدر حقيقى و نَسَبى حضرت ابراهيم» عليه السلام «بوده است زيرا در زبان عرب با آنكه كمله «اب» به معناى پدر و جدّ است، گاه با قرينه به معناى «عمو» ست. از همين رو، در قرآن كريم آمده است:

هنگامى كه يعقوب در حال احتضار بود از فرزندانش پرسيد: شما بعد از من چه مى پرستيد؟ گفتند: «نعبد الهك و اله آبائك ابراهيم و اسمعيل و اسحق خداى تو را مى پرستيم كه همان خداى پدران تو ابراهيم و اسماعيل و اسحق است». در اين آيه، كلمه «آباء» كه جمع «اب» است، هم بر «جدّ» ايشان (حضرت ابراهيم) و هم بر عمويشان كه حضرت اسماعيل بوده اطلاق شده است، زيرا يعقوب فرزند اسحق و برادرزاده اسماعيل است. براى آگاهى بيشتر در اين چند آيه كه درباره ى آزر آمده دقّت فرماييد. (1)

1- سوره بقره، آيه. 133 1381

 

حضرت ابراهيم» عليه السلام «در اوايل بعثتش به آزر و مى گويد:

«بتهايى را به عنوان خدايان براى خودت انتخاب كرده اى؟ تو و پيروانت همه گمراهيد» (سوره انعام، آيه. 74).

آزر وعده خداپرستى به ابراهيم» عليه السلام «داد. ابراهيم» عليه السلام «گفت: «لاستغفرن لك» (سوره ممتحنه، آيه. 4) حالا كه وعده دادى دست از بت پرستى بردارى، من هم براى تو استغفار خواهم كرد. پس از آنكه حضرت ابراهيم» عليه السلام «ديد آزر به وعده اش عمل نكرده، خداپرست نشد و به دشمنى با خدا پرداخت از او دورى جست و كناره گرفت: «فلمّا تبيّن له انّه عدوّ للّه تبرّأمنه»سوره توبه، آيه. 114.

در جاى ديگر قرآن از قول حضرت ابراهيم» عليه السلام «مى خوانيم: «خدايا مرا و والدين مرا و مؤمنين را بيامرز، روزى كه حساب برپا مى شود». سوره ابراهيم، آيه. 41 «خدايا مرا و والدين مرا بيامرز.»

اين آيه حالات و آخرين گفته هاى ابراهيم» عليه السلام «را در پايان عمرش، پس از اتمام بناى خانه كعبه، بازگو مى كند. در آيه قبل ديديد كه ابراهيم» عليه السلام «به طور كلّى از آزر بيزارى جست و رابطه خود با او را به كل قطع كرد. آيه اخير پايان عمر ابراهيم» عليه السلام «را مجسم مى كند. وى مى گويد:

بنابراين از در كنار هم نهادن آن دو آيه كه يكى مربوط به «آزر» و در اوايل بعثت ابراهيم» عليه السلام «است و ديگرى مربوط به والدين ابراهيم» عليه السلام «و در اواخر عمر اوست به خوبى روشن مى شود كه آزر غير از پدر حقيقى حضرت ابراهيم» عليه السلام «است. و يكى از لطايف آيه شريف اين است كه تعبير «والدين» را به كار برده «ربنا اغفرلى و لوالدى» به خلاف كلمه «اب» واژه «والدين» بر غير پدر و مادر حقيقى اطلاق نمى شود. پدر حضرت ابراهيم» عليه السلام ««تارخ» نام داشته است.پرسمان