پرداخت خمس سال گذشته از درآمد سال بعد
پرداخت خمس سال گذشته از درآمد سال بعد
[fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][پرداخت خمس سال گذشته از درآمد سال بعد]
مسأله 1852 اگر خمس را با حاکم شرع یا وکیل او یا با سیّد، دست گردان کند (1) و بخواهد در سال بعد بپردازد، نمی‌تواند از منافع آن سال کسر نماید، پس اگر مثلًا هزار تومان دست گردان کرده و از منافع سال بعد دو هزار تومان بیشتر از مخارجش داشته باشد، باید خمس دو هزار تومان را بدهد، و هزار تومانی را که بابت خمس بدهکار است، از بقیّه بپردازد.
این مسأله در رساله آیات عظام: (اراکی)، (گلپایگانی)، (خوئی)، (تبریزی)، (زنجانی) و (سیستانی) نیست
(1) (مکارم): اگر خمس را با حاکم شرع یا وکیل او دستگردان کند..
(فاضل): مسأله اگر خمس را با مرجع تقلید خود یا وکیل او دستگردان کند و بخواهد در سال بعد بپردازد اگر عین چیزی که خمس به آن تعلق گرفته باقی باشد باید خمس خمس را هم بدهد و در حقیقت 14 آنچه که موجود است به عنوان خمس بدهد مثلًا اگر صد هزار تومان موجود بوده و خمس آن را دستگردان کرده مبلغ بیست و پنج هزار تومان بدهد و اگر عین چیز متعلق به خمس مصرف شود و از بین برود پرداخت همان مبلغ کافی است و لازم نیست خمس آن را بدهد.
(مکارم): مسأله 1584 اگر خمس را با حاکم شرع یا وکیل او دستگردان کند و بخواهد در سال بعد بپردازد نمی‌تواند از منافع آن سال کسر کند، مثلًا اگر دو هزار تومان خمس بدهکار است و از منافع سال بعد بیست هزار تومان بیشتر از مخارجش دارد باید خمس بیست هزار تومان را بدهد و دو هزار تومانی که از باب خمس بدهکار است از بقیّه بپردازد.
- توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
مطابق نظر آيت الله سيستاني
۹۲پرسش:
۱- آیا می شود از خمس امسال مال پارسال را داد؟
پاسخ:
۱- مانعی ندارد و اگر مالی که می خواهید خمس آن را بدهید موجود است باید ربع آن را به عنوان خمس بدهید.
دستگردان و قاعده ربع (مالی که خمس از آن داده می‌شود)
مسأله ۲۳۶۹. در بعضی از موارد هنگام محاسبه خمس، چنانچه فرد به اندازه یک پنجم مال را بپردازد، آن‌مال به طور کامل مخمّس نمی‌شود بلکه چهار پنجمِ مال مخمّس می‌شود و در این شرایط، گاه لازم می‌شود سال بعد، خمس یک پنجم باقیمانده را بپردازد. توضیح کامل‌تر حکم از این قرار است: مالی را که فرد به عنوان خمس میپردازد چند صورت دارد:
شاید این مطالب را هم بپسندید:
الف. فرد قصد دارد خمس را از همان مالی که به آن خمس تعلّق گرفته بپردازد؛ مثلاً پولی دارد که از همان پول می‌خواهد خمس بدهد یا آنکه برنج دارد و می‌خواهد خمس برنج‌ها را از همان برنج بپردازد. در این صورت پرداخت یک پنجم برای مخمّس شدن کامل مال کافی است.
ب. فرد می‌خواهد خمس مال را از غیر آن مال ولی از درآمد همان سال که سالگشت شده پرداخت نماید؛ مثلاً قصد دارد خمس کتاب‌هایش را با پول درآمد همان سال که آن هم سالگشت شده بپردازد؛ در این صورت هم پرداخت یک پنجم قیمت کتاب‌ها و مجموع درآمد سالگشت شده برای مخمّس شدن کامل مال کافی است.[ به طور مثال اگر کتاب‌ها ده هزار تومان ارزش داشته و وی صدهزار تومان هم پول سالگشت شده از آن سال دارد، وی بیست ودو هزار تومان از آن صدهزار تومان را برای مخمّس شدن کامل کتاب‌ها و پول‌ها میپردازد.]
ج. فرد قصد دارد خمس مالش را از مال دیگری که مخمّس یا در حکم مخمّس است بپردازد. در این صورت هم پرداخت یک پنجم، مال را به طور کامل مخمّس می‌کند.
د. فرد می‌خواهد خمس مالش را از درآمد اثناء سال بعد بپردازد.
در این صورت اگر آن مال یا بدلش تا آخر سال جدید تلف نشود و در مؤونه هم صرف یا استفاده نگردد، چنانچه قصد دارد مالش را مخمّس کامل نماید، باید یک چهارم بپردازد.[زیرا یک پنجم آن مال پس از اداء خمس، در آمد سال جدید است که باید خمس آن در انتهای سال خمسی جدید محاسبه گردد.] امّا در صورتی که مال در این سال جدید تلف شده یا در مؤونه صرف می‌شود، پرداخت یک پنجم،کافی است.
مثلاً فردی در انتهای سال خمسی93 به کتاب‌هایش خمس تعلّق می‌گیرد وی در ابتدای سال خمسی 94 می‌خواهد خمس کتاب‌ها را از درآمد سال 94 بپردازد، این شخص چنانچه به اندازه یک چهارم ارزش کتاب‌ها را بپردازد، کتاب‌ها به طور کامل مخمّس شده‌اند؛ و اگر به اندازه یک پنجم آن‌ها را بپردازد، چنانچه کتاب‌ها در سال خمسی 94 از بین برود یا مورد استفاده قرار گیرد، تکلیف دیگری بابت خمس آن‌ها ندارد، امّا اگر کتاب‌ها تا آخر سال خمسی 94 هم بدون استفاده در اختیارش باقی بماند، در انتهای سال خمسی 94 باید خمسِ یک پنجم کتاب‌ها را بپردازد.
شایان ذکر است مخمّس نمودن کامل مال واجب نیست واختیاری می‌باشد بنابر این فرد می‌تواند در انتهای سال اوّل یک پنجم پرداخت کند و در انتهای سال جدید چنانچه مال تلف یا در مؤونه صرف نشود، خمسِ یک پنجم آن را بپردازد.
مسأله ۲۳۷۰. در صورتی كه فرد توانایی پرداخت نقدی و فوری خمس را نداشته باشد یا پرداخت آن موجب سختی زیادی كه قابل تحمّل نیست شود، حاكم شرع یا نماینده او مجاز است خمس را – كه به صورت مشاع در اموال فرد وجود دارد – با همان مبلغ در ذّمه او مصالحه یا آنکه آن مبلغ را دستگردان نماید تا خمس از اموال فرد به ذمّه او منتقل گردد و تصرّف در اموالش جایز گردد؛ ولی فرد باید بدهی خویش را با توجّه به توانایی خود، بدون سهل انگاری و تأخیر بپردازد و نیز اگر شخص توانایی پرداخت اقساطی خمس را دارد، باید پس از مصالحه یا دستگردان، اقساط آن را بدون تأخیر پرداخت نماید.
شایان ذکر است در صورتی که فرد می‌تواند خمس اموالش را فوراً و بدون آنکه به مشقّت و سختی زیادی مبتلا گردد پرداخت نماید، تأخیر در پرداخت خمس جایز نمی‌باشد.
مسأله ۲۳۷۱. اگر حاكم شرع یا نماینده او خمس را به همان مبلغ در ذمّه فرد مصالحه یا آن را دستگردان نماید، چنانچه شخص، آن خمس را از درآمد بین سال بعد پرداخت کند، قسمت (د) از مسأله (2369) شامل او می‌گردد بنابر این:
الف. در صورتی كه آن مال یعنی یک پنجم درآمد سال قبل، خودش یا بدلش موجود باشد و صرف در مؤونه هم نشده باشد، از درآمد سال جدید محسوب می‌گردد و چنانچه این مال تا انتهای سال جدید باقی بماند و صرف در مؤونه نشود، باید خمس آن داده شود.
ب. امّا اگر این مال خودش یا بدلش تلف شده یا صرف در مؤونه شده است، آنچه که فرد از درآمد اثنای سال جدید بابت خمس پرداخت می‌كند از مؤونه محسوب می‌شود و خمس ندارد.
شایان ذکر است چنانچه فرد در سال بعد، موفق به پرداخت بدهی مربوط به دستگردان نشد، یک پنجم مذکور، از درآمد سال جدید محسوب نمی‌شود و خمس ندارد[۳۷] و در هر سالی که بدهی مربوط به دستگردان را از درآمد بین همان سال پرداخت نمود، آن یک پنجم، درآمد همان سال بوده و چنانچه اصل مال (مثلاً کالایی که خمس مربوط به آن دستگردان شده بود) در انتهای آن سال، تلف یا در مؤونه صرف نشود، لازم است خمس یک پنجم را بپردازد.[۳۸].
۳۷. البته چنانچه مال مذکور مال‌التجاره است، حکم ترقّی قیمت آن در مسائل 2336 تا 2340 ذکر شد.
۳۸. اگر قسمتی از بدهی مربوط به دستگردان را امسال و قسمتی را سال بعد بپردازد، بالنسبه محاسبه می‌شود.
رساله توضیح المسائل آیت الله سیستانی.
پرسش: ۱- آیا می شود از خمس امسال مال پارسال را داد؟
۲- پیش پول خانه که مستأجرها بعد از مدتی آن را از صاحبخانه می گیرند و قصد خرید خانه دارند تا چه موقع می تواند بدون دادن خمس آن را نگهدارند تا به مقصد برسند؟
۳- سید فقیری که فوت کرده و یک فرزند و نوادگانش به فکر دادن دین و نمازش نیستند آیا می توان از سهم امام (ع) آن را ادا کرد؟
پاسخ: ۱- مانعی ندارد و اگر مالی که می خواهید خمس آن را بدهید موجود است باید ربع آن را به عنوان خمس بدهید.
۲- سر سال باید خمس آنرا بدهند و در صورت زحمت دستگردان کنند.
۳- اگر مورد استفاده بوده یا هست خمس ندارد.
- منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.
- خمس
- خمس درآمد و منفعت
- درآمدومنفعت ازراه غیرکسب وکار(هدیه…)
- خمس مهریه و ارث
- خمس صرفه جویی و قناعت در مخارج
- خمس کشاورزی و باغداری
- خمس فقیر
- خرید و فروش با پول و مال خمس داده نشده
- خمس معامله یا دریافت مال از کافر
- خمس افزایش قیمت سرمایه
- کسر ضرر و خسارت از خمس
- حکم مخارج و هزینه ها در بین سال خمسی
- خمس جهیزیه
- خمس سرمایه
- شراکت با افرادی که خمس نمی دهند
- مصالحه و دست گردان خمس
- تکلیف کسی که تاکنون خمس نداده چیست
- خمس را به چه کسانی باید داد
[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]
