وبگاه پاسخگویی به سوالات دینی هدانا

نماز خوف چگونه است

0

نماز خوف چگونه است

نماز خوف چگونه است

نکته 1 -قرآن کریم: وَإِذَا كُنتَ فِيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ ٱلصَّلَوٰةَ فَلْتَقُمْ طَآئِفَةٌۭ مِّنْهُم مَّعَكَ وَلْيَأْخُذُوٓا۟ أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذَا سَجَدُوا۟ فَلْيَكُونُوا۟ مِن وَرَآئِكُمْ وَلْتَأْتِ طَآئِفَةٌ أُخْرَىٰ لَمْ يُصَلُّوا۟ فَلْيُصَلُّوا۟ مَعَكَ وَلْيَأْخُذُوا۟ حِذْرَهُمْ وَأَسْلِحَتَهُمْ ۗ وَدَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُوا۟ لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِكُمْ وَأَمْتِعَتِكُمْ فَيَمِيلُونَ عَلَيْكُم مَّيْلَةًۭ وَٰحِدَةًۭ ۚ وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ إِن كَانَ بِكُمْ أَذًۭى مِّن مَّطَرٍ أَوْ كُنتُم مَّرْضَىٰٓ أَن تَضَعُوٓا۟ أَسْلِحَتَكُمْ ۖ وَخُذُوا۟ حِذْرَكُمْ ۗ إِنَّ ٱللَّهَ أَعَدَّ لِلْكَٰفِرِينَ عَذَابًۭا مُّهِينًۭا. سوره نساء آیه 102

ترجمه:  و هنگامی که در میان آنها باشی، و (در میدان جنگ) برای آنها نماز را برپا کنی، باید دسته‌ای از آنها با تو (به نماز) برخیزند، و سلاحهایشان را با خود برگیرند؛ و هنگامی که سجده کردند (و نماز را به پایان رساندند)، باید به پشتِ سرِ شما (به میدان نبرد) بروند، و آن دسته دیگر که نماز نخوانده‌اند (و مشغول پیکار بوده‌اند)، بیایند و با تو نماز بخوانند؛ آنها باید وسایل دفاعی و سلاحهایشان (را در حال نماز) با خود حمل کنند؛ (زیرا) کافران آرزو دارند که شما از سلاحها و متاعهای خود غافل شوید و یکباره به شما هجوم آورند. و اگر از باران ناراحتید، و یا بیمار (و مجروح) هستید، مانعی ندارد که سلاحهای خود را بر زمین بگذارید؛ ولی وسایل دفاعی (مانند زره و خود را) با خود بردارید خداوند، عذاب خوارکننده‌ای برای کافران فراهم ساخته است.

نکته 2 – نماز ظهر عاشورا توسط امام حسین علیه السلام  به خاطر شرایط جنگی آن روز به صورت نماز خوف برگزار شد. لازم به ذکر است، مومنان و عزاداران حسینی نماز ظهر و عصر عاشورا را باید همانند سایر ایام سال اگر در وطن هستند به صورت چهار رکعتی(کامل) بخوانند!.

پرسش : نماز خوف چگونه خوانده مى شود؟

پاسخ:

پاسخ این سوال در آیه 102 سوره «نساء» بیان شده است، در شان نزول این آیه گفته اند: هنگامى که پیامبر (صلى الله علیه وآله) با عدهاى از مسلمانان به عزم «مکّه» وارد سرزمین «حدیبیه» شدند و جریان به گوش قریش رسید، «خالد بن ولید» به سرپرستى یک گروه دویست نفرى براى جلوگیرى از پیشروى مسلمانان به سوى «مکّه» در کوه هاى نزدیک «مکّه» مستقر شد، هنگام ظهر «بلال» اذان گفت و پیامبر(صلى الله علیه وآله) با مسلمانان نماز ظهر را به جماعت ادا کردند.

«خالد» از مشاهده این صحنه در فکر فرو رفت و به نفرات خود گفت: در موقع نمازعصر که در نظر آنها بسیار پرارزش است و حتى از نور چشمان خود آن را گرامى تر مى دارند، باید از فرصت استفاده کرد و با یک حمله برق آسا و غافلگیرانه در حال نماز، کار مسلمانان را یکسره ساخت، در این هنگام آیه فوق نازل شد و دستور نماز خوف را که از هر حمله غافلگیرانه اى جلوگیرى مى کند به مسلمانان داد.

این خود یکى از نکات اعجاز قرآن است که قبل از اقدام دشمن، نقشه هاى آنها را نقش بر آب کرد، و لذا گفته مى شود: «خالد بن ولید» با مشاهده این صحنه ایمان آورد و مسلمان شد.

 در تعقیب آیات مربوط به جهاد، این آیه، کیفیت نماز خوف را که به هنگام جنگ باید خوانده شود، به مسلمانان تعلیم مى دهد، آیه خطاب به پیامبر(صلى الله علیه وآله) کرده، مى فرماید:

(هنگامى که در میان آنها هستى و براى آنها نمازجماعت بر پا مى دارى، باید عده اى از مسلمانان با حمل اسلحه با تو به نمازبایستند)؛ «وَ اِذا کُنْتَ فیهِمْ فَاَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاهَ فَلْتَقُمْ طایِفَهٌ مِنْهُمْ مَعَکَ وَ لْیَاْخُذُوا اَسْلِحَتَهُم».
(سپس هنگامى که این گروه سجده کردند [fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][و رکعت اول نمازآنها تمام شد، تو در جاى خود توقف مى کنى، آنها با سرعت رکعت دوم را تمام نموده]، مى بایست به میدان نبرد باز گردند [و در برابر دشمن بایستند] و گروه دوم که نمازنخوانده اند، جاى گروه اول را بگیرند و با تو نمازگزارند)؛ «فَاِذا سَجَدُوا فَلْیَکُونُوا مِنْ وَرایِکُمْ وَ لْتَاْتِ طایِفَهٌ اُخْرى لَمْ یُصَلُّوا فَلْیُصَلُّوا مَعَک».

و مى افزاید: (گروه دوم نیز باید وسایل دفاعى و اسلحه را با خود داشته باشند و بر زمین نگذارند)؛ «وَ لْیَاْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَ اَسْلِحَتَهُم».

این طرز نمازگزاردن براى این است که: دشمن شما را غافلگیر نکند؛ زیرا کفار همواره در کمین اند که از فرصت استفاده کنند (و دوست مى دارد که شما از سلاح و متاع خود غافل شوید و یک باره به شما حمله ور شود)؛ «وَدَّ الَّذینَ کَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ اَسْلِحَتِکُمْ وَ اَمْتِعَتِکُمْ فَیَمیلُونَ عَلَیْکُمْ مَیْلَهً واحِدَهً».

ولى از آنجا که ممکن است ضرورت هایى پیش بیاید که حمل سلاح و وسایل دفاعى هر دو با هم به هنگام نمازمشکل باشد، و یا به خاطر ضعف و بیمارى و جراحاتى که در میدان جنگ بر افراد وارد مى شود، حمل سلاح و وسایل دفاعى با هم تولیدزحمت کند، در پایان آیه چنین دستور مى دهد:

(و گناهى بر شما نیست اگر از باران ناراحت باشید و یا بیمار شوید که در این حال سلاح خود را بر زمین بگذارید)؛ «وَ لا جُناحَ عَلَیْکُمْ اِنْ کانَ بِکُمْ اَذىً مِنْ مَطَر اَوْ کُنْتُمْ مَرْضى اَنْ تَضَعُوا اَسْلِحَتَکُم».

اما در هر صورت، از همراه داشتن وسایل محافظتى و ایمنى – مانند زره و خود و امثال آن – غفلت نکنید و حتى در حال عذر حتماً آنها را با خود داشته باشید که اگر احیاناً دشمن حمله کند، بتوانید تا رسیدن کمک، خود را حفظ کنید، مى فرماید: (اما وسایل دفاعى خود را با خود بردارید)؛ «وَ خُذُوا حِذْرَکُم».

شما این دستورات را به کار بندید و مطمین باشید پیروزى با شما است؛ (زیرا خداوند براى کافران مجازات خوار کننده اى آماده کرده است)؛ «اِنَّ اللّهَ اَعَدَّ لِلْکافِرینَ عَذاباً مُهینا».

در آیه فوق درباره کیفیت نمازخوف، توضیح زیادى به چشم نمى خورد، و این روش قرآن است که کلیات را بیان کرده و شرح آن را به «سنت» واگذار مى کند.

طریقه نماز خوف آن چنان که از سنت استفاده مى شود این است که:

نمازهاى چهار رکعتى تبدیل به دور رکعت مى شود، و مامومان به دو گروه تقسیم مى گردند:

گروه اول، یک رکعت نمازرا با امام مى خوانند، امام پس از اتمام یک رکعت توقف مى کند، این گروه یک رکعت دیگر را به تنهایى انجام مى دهند، و به جبهه جنگ باز مى گردند.
آنگاه گروه دوم از میدان باز مى گردند، جاى آنها را مى گیرند و رکعت اول نمازخود را به رکعت دوم امام اقتدا مى کنند و رکعت دوم را به طور فرادا انجام مى دهند.
درباره کیفیت نماز خوف نظرهاى دیگرى نیز هست، اما آنچه در بالا گفتیم مشهورترین نظر است.(1)

  • پی نوشت:
  • (1). تفسير «تبيان»، جلد 3، صفحه 311، مكتب الاعلام الاسلامى، طبع اول، 1409 ه ق؛ «مجمع البيان»، جلد 3، صفحه 177، ذيل آيه مورد بحث، مؤسسة الاعلمى للمطبوعات بيروت، طبع اول، 1415 ه ق؛ «بحار الانوار»، جلد 20، صفحه 175 و جلد 86، صفحه 102؛ «الميزان»، جلد 5، صفحه 64، انتشارات جامعه مدرسين قم.
  • (2). گردآوري از کتاب: تفسیر نمونه، آيت الله العظمي مکارم شيرازي، دارالکتب الإسلامیۀ، چاپ سی و ششم، ج 4، ص 135.

حتما بخوانيد



کلید: نماز خوف چگونه است نماز خوف چگونه است نماز خوف چگونه است نماز خوف چگونه است نماز خوف چگونه است نماز خوف چگونه است نماز خوف چگونه است  نماز خوف امام حسین نماز خوف رجا کیفیت نماز خوف طریقه خواندن نماز خوف چگونه نماز ظهر عاشورا بخوانیم نماز شب اول قبر نماز وحشت[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]

نظر مخاطبان درباره این مطلب:

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط سایت هدانا منتشر خواهد شد.

با توجه به حجم سوالات، به سوالات تکراری پاسخ داده نمی شود لطفا در سایت «سرچ» کنید.