موجودات ماقبل تاريخ در قرآن و روایات
آيا در قرآن و احاديث مطلبى مبنى بر موجودات ما قبل تاريخ مانند ماموتها و دايناسورها اشاره شده است يا نه؟
در پاسخ به اين پرسش بايد گفت:
1- آيه يا روايتى كه به صراحت موضوع مورد نظر شما را بيان كرده باشد نيافتيم ولى در روايتى آمده است: لَقَدْ خَلَقَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى أَلْفَ أَلْفِ عَالَمٍ وَ أَلْفَ أَلْفِ آدَمٍ أَنْتَ فِى آخِرِ تِلْكَ الْعَوَالِمِ وَ أُولَئِكَ الْآدَمِيِّينَ يعنى خداوند هزار هزار عالم و هزار هزار آدم آفريده و تو در آخرين عالم و در ميان آخرين آدم ها زندگى مى كنى. (بحارالأنوار 8 374 باب 28)
در تفسير عياشى از امام صادق (عليه السلام) روايت شده است كه فرمود: اگر ملائكه موجودات زمينى را قبلا نديده بودند كه خونريزى كردند از كجا گفتند «اتجعل فيها من يفسد فيها و يسفك الدما ء» (ترجمه الميزان، ج 1 ص 184) كه در تفاسير روايى موارد بيشترى وجود دارد.
شايد ماموت ها و دايناسورها و موجودات قديمى ناشناخته ديگر مربوط به ساير عوالم قبل از اين عالم باشند.
2- شايد آيه 36 سوره مبارك يس نيز براى منظور شما مناسب باشد كه در بخش آخر آيه مى فرمايد: ومما لا تعلمون.
براى توضيح اين مطلب توجه شما را به توضيح و تفسير اين آيه جلب مى نماييم:
سُبْحانَ الَّذِى خَلَقَ الْأَزْواجَ كُلَّها مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ وَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ مِمَّا لا يَعْلَمُونَ (36)
منزه است كسى كه تمام زوجها را آفريد، از آن چه زمين مىروياند، و از خود آنها
و از آن چه نمىدانند
آرى خداوندى كه اين همه زوجها را در پهنه جهان هستى آفريده علم و قدرتش بىانتهاست، عيب و نقصى در وجودش راه ندارد، لذا شريك و شبيه و نظير براى او نيست، در اينكه منظور از ازواج در اينجا چيست مفسران سخن بسيار دارند:
آنچه مسلم است اين است كه ازواج جمع زوج معمولا به دو جنس مذكر و مؤنث گفته مىشود، خواه در عالم حيوانات باشد، يا غير آنها، سپس توسعه داده شده و به هر دو موجودى كه قرين يكديگر و يا حتى ضد يكديگرند زوج اطلاق مىشود، حتى به دو اطاق مشابه در يك خانه، يا دو لنگه در، و يا دو همكار و قرين، اين كلمه گفته مىشود، و به اين ترتيب براى هر موجودى در جهان زوجى متصور است.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
به هر حال بعيد نيست كه زوجيت در اينجا به همان معنى خاص يعنى جنس مذكر و مؤنث باشد، و قرآن مجيد در اين آيه خبر از وجود زوجيت در تمام جهان گياهان و انسانها و موجودات ديگرى كه مردم از آن اطلاعى ندارند مىدهد.
اين موجودات ممكن است گياهان باشد كه وسعت دايره زوجيت در آن روز هنوز در آنها كشف نشده بود.
يا اشاره به حيوانات اعماق درياها كه در آن روز كسى از آن آگاه نبود، و امروز گوشهاى از آن براى انسانها كشف شده است.
يا اشاره به موجودات ديگرى كه در كرات ديگر آسمانى زندگى مىكنند.
و يا موجودات زنده ذره بينى، هر چند امروز دانشمندان، نر و مادهاى در آنها سراغ ندارند، ولى دنياى اين موجودات زنده آن قدر مرموز و پوشيده از معماهاست كه ممكن است علم و دانش انسانها هنوز به اين قسمت از آن راه نيافته باشد، حتى وجود زوجيت در جهان گياهان نيز چنان كه گفتيم در عصر نزول قرآن جز
در موارد خاصى مانند درختان نخل و امثال آن ناشناخته بود، و قرآن از آن پرده برداشت، و در قرون اخير از طرق علمى اين معنا به ثبوت رسيد كه مساله زوجيت در عالم گياهان يك مساله عمومى و همگانى است.
اين احتمال نيز داده شده است كه زوجيت در اينجا اشاره به وجود ذرات مثبت و منفى در دل تمام اتمها است، زيرا مىدانيم همه اشياء اين جهان از اتم تشكيل يافته، و اتم در حقيقت همچون آجر براى ساختمان عظيم اين كاخ بزرگ عالم ماده است.
تا آن روز كه اتم شكافته نشده بود خبرى از وجود اين زوجيت نبود، ولى بعد از آن وجود زوجهاى منفى و مثبت در هسته اتم و الكترونهايى كه به دور آن مىگردند به ثبوت رسيد.
بعضى نيز آن را اشاره به تركيب اشياء از ماده و صورت يا جوهر و عرض دانسته، و بعضى ديگر كنايه از اصناف و انواع مختلف گياهان و انسانها و حيوانات و ساير موجودات عالم مىدانند.
ولى روشن است وقتى ما بتوانيم اين الفاظ را بر معنى حقيقى (جنس مذكر و مؤنث) حمل كنيم و قرينهاى بر خلاف آن نباشد دليلى ندارد كه به سراغ معانى كنايى برويم، و چنان كه ديديم چندين تفسير جالب براى معنى حقيقى زوجيت در اينجا وجود دارد.
به هر حال اين آيه يكى ديگر از آياتى است كه محدود بودن علم انسان را بيان مىكند و نشان مىدهد كه در اين جهان حقايق بسيارى است كه از علم و دانش ما پوشيده است.
تفسير نمونه، ج 18، ص: 378
پرسمان
