معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین
معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین
غیرت صفتى است که انسان را وادار به دفاع شدید از دین و آیین و ناموس و کشور خود مى کند، و اصولا هرگونه دفاع شدید از ارزش ها نوعى غیرتمندى است. گرچه این واژه غالباً درباره غیرت ناموسى به کار مى رود ولى مفهوم آن وسیع و گسترده است.
البته این صفت مانند صفات برجسته دیگر اگر به راه افراط کشیده شود مبدل به ضد مى شود، و خلق نکوهیده اى است، و آن در صورتى است که به شکل دفاع غیر منطقى و آمیخته با وسواس درآید.
در حدیثى از پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) مى خوانیم که پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) فرمود:
«مِنَ الْغیرَةِ ما یُحبُ اللّهَ وَ مِنْها ما یَکْرَهُ اللّهُ فَاَماما یُحِبُّ فَالْغیَرةُ فِى الرَیْبَةِ وَ اَماما یَکْرَهُ فَالغیرَةُ فى غَیْرِ الرَّیْبَةِ;
نوعى از غیرت است که خداوند آن را دوست دارد، و نوعى خدا آن را دوست ندارد، اما غیرتى که خدا آن را دوست دارد، غیرتى است که در موارد مشکوک (که قرائنى بر آلودگى ها وجود دارد) مى باشد، و اما آنچه را خدا نمى پسندد، غیرتى است که در غیر این موارد باشد (یعنى انسان مثلاً همسر خود را با ظن و گمان بى اساس متهم سازد، و نسبت به پاکدامنى او گرفتار وسواس گردد که این صفت بسیار زشت و خطرناک و سبب تشویق افراد پاکدامن به فساد مى شود.)»(1)
در حدیث دیگرى از امام امیرالمؤمنین(علیه السلام) مى خوانیم در یکى از نامه ها به فرزند گرامیش امام مجتبى(علیه السلام) فرمود:
«وَ اِیّاکَ وَ التَّغایُرَ فِى غَیْرَ مَوْضِعِ غَیْرَة فَاِنَّ ذلکَ یَدْعُوا الصَّحِیحَةَ إِلَى السَّقَمِ وَ الْبَرِیَّةَ اِلَى الرَّیْبِ;
از غیرت در غیر موردش بپرهیز چرا که این گونه غیرت ها (ى افراطى انحرافى و آمیخته با وسواس) سبب مى شود که افراد صحیح و درستکار از آنان، گرفتار آلودگى و بیمارى شوند و افراد بى گناه در معرض تهمت قرار گیرند.»(2)
حقیقت این است که افراط در همه چیز مذموم است به خصوص در امثال غیرت چرا که افراط در آن، سبب مى شود که انسان نسبت به نزدیک ترین محارم خود سوء ظن پیدا کند، و آنها را با کنجکاوى هاى بى مورد و حرکات مشکوک و سخنان بى اساس مورد اتهام قرار دهد، و اى بسا همین امر سبب شود که آنها را در دامن فساد بیندازد و به هر حال این گونه غیرت ها و سوء ظن ها در شرع اسلام حرام است و باید جداً از آن پرهیز کرد.
از اخبار مربوط به جاهلیت چنین بر مى آید که یکى از علل کشتن دختران و زنده به گور کردن نوزادان دختر یا عامل اصلى آن نوعى غیرت انحرافى و بى منطق بود که مى گفتند ممکن است این ها بزرگ شوند و در جنگ هاى قبیلگى اسیر چنگال دشمنان گردند، و نوامیس ما به دست جوانان دشمن بیفتد، چه بهتر که ما آنها را نابود کنیم، و نوامیس خود را حفظ نماییم.
غیرت به صورت صحیح و معتدل و مثبت یک نیروى دفاعى عظیم است که به کمک آن مى توان بر دشمنان و مخالفان پیروز شد، چرا که این نیروى باطنى هنگامى که جان و مال و ناموس و دین و ایمان یا استقلال یک کشور در معرض تهدید قرار مى گیرد بسیج مى شوند، و تمام نیروهاى ذخیره وجود انسان را به حرکت در مى آورد، و گاه یک انسان غیور در تحت تأثیر عامل غیرت، نیرویى به اندازه ده انسان پیدا مى کند و تا حد ایثار و فداکارى، ایستادگى و پایمردى نشان مى دهد، به همین دلیل، غیرت یکى از اسباب عزّت و سربلندى و اقتدار است.
افراد آلوده و منحرف هنگامى که خود را در برابر یک انسان غیرتمند ببینند به زودى مقاومت خود را از دست مى دهند و عقب نشینى مى کنند و این یکى دیگر از برکات غیرت است.
غیرت سبب مى شود که حریم ارزش هاى والاى یک جامعه نشکند و پاک و محفوظ بماند.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
غیرت سبب امنیت جامعه و از میان رفتن مظاهر فساد و فحشاء است در حالى که بى غیرتى هم امنیت را در هم مى شکند، و هم ارزش ها را به باد مى دهد و هم صحنه جامعه را به صحنه فساد و آلودگى ها مبدّل مى سازد.
هنگامى که حضرت لوط(علیه السلام) صحنه آلوده شهر آن قوم گنهکار را دید که حتى تصمیم دارند مزاحم میهمانان او شوند (میهمانان حضرت لوط فرشتگان الهى بودند که به صورت جوانانى زیبا بر او وارد شدند، واو که از وضع آنها خبر نداشت و آلودگى محیط را مى دانست سخت در وحشت و ناراحتى فرو رفت، و هنگامى که قوم آلوده و منحرف از وجود این مهمانان با خبر شدند به سراغ خانه او آمدند، و لوط(علیه السلام) هر قدر آنها را نصیحت کرد اثر نگذاشت حتى حاضر شدند دختران خود را به عقد آنان (که توبه کنند و ایمان آورند) در آورند، آنها این ایثار بزرگ را نیز نپذیرفتند و در خواسته هاى انحرافى خود، پافشارى داشتند، لوط(علیه السلام) به آنها گفت:
«فَاتَّقُوا اللّهَ وَ لا تُخْزُونِ فىِ ضَیْفى اَلَیْسَ مِنْکُمْ رَجُلٌ رَشیِدٌ; از خدا بترسید و آبروى مرا نبرید و با قصد سوء نسبت به میهمانانم مرا رسوا مسازید، آیا یک انسان عاقل و شایسته و با غیرت در میان شما وجود ندارد (که شما را از این اعمال ننگین و بى شرمانه باز دارد؟)».
ولى هنگامى که این سخنان در آنها اثر نکرد، فرشتگان الهى خود را به او معرّفى کردند، و گفتند نگران نباش، به زودى عذاب الهى آنها را درهم مى کوبد، و طومار زندگانیشان را در هم مى پیچد، و چنین شد.
این سخن را با حدیثى از امام صادق(علیه السلام) پایان مى دهیم که فرمود:
«اِنَّ الْمَرْءَ یَحْتاجُ فِى مَنْزِلِهِ وَ عَیالِهِ اِلَى ثَلاثِ خَلالِ یَتَکَلَّفُها وَ اِنْ لَمْ یَکُنْ فِى طَبْعِهِ ذلِکَ; مَعاشِرَةٌ جَمِیلَةٌ، وَ سِعَةٌ بِتَقْدِیر، وَ غَیْرَةٌ بِتَحْصِین; انسان در منزل و در برابر خانواده اش نیاز به سه صفت دارد که اگر در طبیعت او وجود نداشته باشد باید آن را به زحمت براى خود فراهم سازد، معاشرت زیبا و توسعه آمیخته با اندازه و حساب، و غیرت آمیخته با حفظ و نگهدارى از آلودگى ها.»(3)
- 1. کنز العمّال، جلد 3، صفحه 385، حدیث 7067.
- 2. نهج البلاغة، نامه 31.
- 3. بحارالانوار، جلد 75، صفحه 236 .
منبع سایت هدانا برگرفته از اخلاق در قرآن جلد ۳ ، حضرت آیت الله مکارم شیرازی.
احکام و آداب بچه دار شدن از منظر اسلام
انواع جهاد و تعریف جهاد اصغر و اکبر چیست
اهميت يادگرفتن احكام دين در روايات
آيا مقام امامان با هم فرق مي كند
حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید
کلید: معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین معنی غیرت درست و نادرست از نظر دین
