مصرف کردن وام در غير جهت آن

مصرف کردن وام در غير جهت آن

وام بانكي / تغيير مصرف وام

آيا جايز است تسهيلاتى را كه بانك براى استفاده خاصى (مانند تعمير، خريد و ساخت خانه ) به اشخاص و اگذار مى‏كند، در كارهاى ديگر مصرف كرد؟

همه مراجع (به جز بهجت ): خير، حق ندارد آن را در غير كار معين شده، مصرف كند.

آيةاللَّه بهجت: به طور كلى گرفتن تسهيلات با بهره از بانك حرام است ؛ مگر آنكه خودش با بانك معامله شرعى انجام دهد.

تبصره. نظر آيةاللَّه بهجت اين است كه به عنوان مثال: بانك، جنسى را (هرچه كه باشد)، به مبلغ سود سپرده به مشترى بفروشد ؛ به شرط اينكه مبلغى را تا مدت معينى به بانك قرض بدهد.[3]

• [1].امام، استفتاءات، ج 3، امور بانكى، س 2 ؛ تبريزى، استفتاءات، س 2134 و 2147 ؛ خامنه‏ اى، اجوبة الاستفتاءات، س 1790 ؛ مكارم، استفتاءات، ج 2، س 1699 ؛ فاضل، جامع ‏المسائل، ج 2، س 1001 ؛ دفتر: وحيد، بهجت، سيستانى، نورى و صافى.
• [2]. دفتر: بهجت.
• [3]. بهجت، توضيح ‏المسائل، م 2283.
• منبع: سایت هدانا برگرفته از پرسمان / رساله دانشجویی.

---

استفاده از وام دیگران

س۱۴. آیا کسی که نیاز مبرم به وام دارد، می تواند وام ازدواج شخص دیگری را در إزاء مبلغی پول از او دریافت کند، و اقساط آن وام را پرداخت نماید؟

ج. اگر بانک وام ازدواج را به یکی از زوجین بدهد، دریافت آن مبلغ از آن فرد، قرض گرفتن از او می باشد؛ و پرداخت مبلغی علاوه بر اصل وام، ربا و حرام است.

س: در صورتى كه گيرنده وام قصد مصرف آن در مورد قرارداد را ـ كه تعمير خانه است ـ نداشته باشد، حكم وضعى و تكليفى آن را بيان فرماييد؟
ج) اگر بانک وامى را براى کسى که مى‌خواهد خانه‌اش را تعمير کند اختصاص داده، شخص دريافت کننده اگر قصد تعمير منزل را ندارد از همان ابتداء حق گرفتن چنين مبلغى را نداشته و مالک آن نمى‌شود. و از تسهيلات بانكى بايد در همان جهتى كه تعيين شده استفاده كنند و در غير آن جايز نيست.استفتائات جدید.

س 1924: بعد از آنکه بانک مبلغی را برای مشارکت در پروژه‏ای به من وام داد، نصف آن را به دوستم داده و با او شرط کردم که همه بهره بانکی آن وام را بپردازد، آیا در این رابطه چیزی بر من واجب است؟

ج: اگر بانک اين مبلغ را برای سهيم شدن و مشارکت با وام گيرنده در طرح خاصی که معيّن کرده ‏است، داده باشد، کسی که وام را دريافت می‏کند حق ندارد آن را برای کار ديگری مصرف نمايد چه رسد به اينکه آن را به کسی قرض بدهد. بلکه آن پول نزد او امانت است و بايد آن را در موردی که مشخص شده مصرف نمايد و يا عين آن را به بانک برگرداند.

منبع: سایت هدانا برگرفته از اجوبه الاستفتائات آیت الله خامنه ای.

سوال: فردی برای پرداخت بدهی ۱۰ میلیون تومان وام کالا میگیرد و به طلبکار می پردازد و اقساط وام را نیز پرداخت و تسویه می کند. طلبکار نیز پول را خرج می کند.با توجه به اینکه وام دریافتی را در غیر مورد آن مصرف کرده بفرمایید پولی که به طلبکار داده چه حکمی دارد آیا طلبکار مالک آن پول می شود ؟

پاسخ: در فرض سوال هر چند تخلف کرده و باید توبه کند اما فعلا وظیفه ای ندارد.

منبع: استفتاء سایت هدانا از دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای.

---

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

استفتاء اختصاصی سایت هدانا از دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

سوال:  شخصی وامی در جهت خاص مثل مسکن گرفته اما در جهت دیگری مثل ادای قرض مصرف کرده است، پولی که به طلبکار داده چه حکمی دارد آیا طلبکار مالک آن پول می شود ؟(یا باید پس بگیرد) راهکار چیست اگر طلبکار مالک پول نمی شود؟

پاسخ:

در فرض سوال طلبکار مالک آن پول می شود اما کسي که وام را بر خلاف قرارداد مصرف کرده، بايد از اين کار توبه کرده و آن را تکرار نکند، ولي فعلا وظيفه اي ندارد. 

منبع: استفتاء سایت هدانا از دفتر حضرت آیت الله  مکارم شیرازی

. مصرف وام برخلاف قرارداد :

صرف مبلغ وام برخلاف آنچه در قرارداد آمده جايز نيست و چنانچه تخلّف شود وام مزبور صحيح نيست و مبلغ اضافه كه مى‌پردازد حكم ربا دارد.

. وظيفه كسى كه وام را برخلاف قرارداد صرف كرده :

بايد از اين كار توبه كرده و آن را تكرار نكند ولى فعلاً وظيفه‌اى ندارد.

منبع: 600 مسئله.

اگر وام قرض الحسنه هست و شرط خاصی ندارد، می تواند در هر امر مباحی هزینه کند، اما اگر وام را در جهت خاصی می دهند مثلا وام برای اشتغال هست، اگر وام گیرند وام را برای امر دیگری مثل قالی بافی مصرف کند، این کار حرام است و باید به بانک اطلاع دهد و قرارداد را اصلاح کند یا اینکه وام را پس بدهد. اگر بانک وامی را که می دهد سود آن را می گیرد در این صورت مشکل ربا هم در این کار وجود دارد.

استفتاء توسط سایت هدانا از دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی.

مصرف وام در غیر مورد قرارداد

پرسش :افرادى از بانکهاى جمهورى اسلامى وام دریافت کرده، و به علّت ناآگاهى از حکم شرعى، آن را در غیر مورد قرارداد مصرف نموده اند. مثلا وام کشاورزى دریافت کرده، ولى صرف خرید ماشین سوارى نموده اند. لطفاً حکم شرعى آن را بیان فرمایید.
پاسخ :چنین وامهایى باطل است. باید آن را منطبق با عقود شرعیّه دیگرى کنند، تا مشکل ربا پیش نیاید.

مصرف برخلاف قرارداد وام با اجازه متصدی بانک

پرسش : آيا با اجازه متصدّيان بانک، مي توان وام را درمورد ديگري غيراز آنچه شرط شده مصرف کرد؟
پاسخ : دو صورت دارد، گاهی وام قرض الحسنه است، و متصدّی اختیار تغییر اجازه در مصرف وام را دارد، در این صورت اشکال ندارد؛ ولی هرگاه وام هایی است که سود می گیرند، در اینجا باید تحت عقود شرعیه باشد؛ و نمی توان از آن عقود تخلّف کرد، مگر اینکه درمورد جدید، عقد شرعی تازه ای منعقد کنند.

لزوم خرید کالای ایرانی در صورت اشتراط بانک برای اعطای وام

پرسش : برخی بانک ها به خاطر حمایت از تولید ملی، اعطای وام مربوط به کالا و لوازم خانگی را منوط به خرید کالای ایرانی می کنند،آیا عمل به این شرط لازم است؟
پاسخ : آری در فرض سوال متقاضی باید به این شرط عمل کند.

واگذاری امتیاز وام در قبال مبلغی از وام

پرسش : بانکی در ازای سپرده گذاری چندماهه به سپرده گذار به شرط ارائه سند ملکی وام پرداخت می کند. نفر اول مقدار پول سپرده را دارد ولی سند ملکی ندارد و شخص دوم سند ملکی دارد ولی پول سپرده را ندارد. اگر نفر اول سپرده گذاری کند و هنگام سررسید پرداخت وام از سوی بانک، به شرط دریافت درصدی از مبلغ وام ، وام را به شخص دوم (صاحب سند) واگذار کند، حکم شرعی عمل شخص اول و وام تعلق گرفته به شخص دوم چیست؟
پاسخ : در صورتیکه مقررات اجازه دهد و گیرندگان وام عینا وام را در همان مصرفی که با بانک قرارداد بسته اند صرف کنند مانعی ندارد ولی اگر در غیر آن مصرف شود حرام است.

مصرف وام جعاله بر خلاف قرار داد

پرسش : کسی که وامی را بر اساس جعاله گرفته است اما آن را برخلاف آنچه که در عقد قرارداد آمده است خرج نماید چه حکمی دارد؟
پاسخ : صرف مبلغ وام جعاله برخلاف آنچه در قرارداد بر آن توافق شده جایز نیست. و چنانچه تخلّف شودوام مذکور صحیح نیست، و مبلغ اضافه ای که مى پردازد حکم ربا دارد.

وظیفه موسسات مالی در صورت تغییر مورد مصرف وام

پرسش : این تعاونى در راستاى اهداف خود، که کمک به اقشار آسیب پذیر و شرکت در کارهاى عمرانى و اقتصادى است، اقدام به پرداخت وام جعاله جهت تعمیر یا خرید خانه، و وام فروش اقساطى جهت معاملات مى نماید. در صورت آگاهى از تغییر مورد مصرف وام (به هر علّتى،) وظیفه این تعاونى چیست؟ آیا باید قرارداد قبلى فسخ و براساس موضوع جدید قرارداد منعقد شود، یا به دلیل گذشت زمان مسؤولیّتى متوجّه این تعاونى نبوده، و سود دریافتى از محلّ عقد قرارداد اوّلیّه بلا اشکال است؟
پاسخ : باید قرارداد را فسخ کنید، و قرارداد جدیدى منعقد سازید. و گرنه، سودى که مى گیرید ربا است.

خرید لباس نمازگزار با وام مصرف شده بر خلاف قرارداد

پرسش : اگر لباس نمازگزار با وام مصرف شده بر خلاف قرارداد، خریداری شود نمازخواندن در این لباس چه حکمی دارد؟
پاسخ : تصرفات فعلی جایز است ولی اصل کار از ابتدا صحیح نبوده است.

مصرف قرض الحسنه بر خلاف قرارداد

پرسش : مصرف قرض الحسنه بر خلاف موردی که جهت آن قرض گرفته شده اشکالی دارد؟
پاسخ : چنانچه شرط خاصی در اعطای وام قرض الحسنه شده است باید مطابق آن عمل شود.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله مکارم شیرازی.

---

مطابق نظر آيت الله سيستاني

۸پرسش: چنانچه از بانک دولتی وام ساخت منزل دریافت ولی وجه آن در محل دیگری مصرف شود چه حکمی دارد؟
پاسخ: اذن معظم له در تصرف اموال مذکور مشروط به این است که اموال گرفته شده طبق ضوابطى که به او پرداخت شده عمل کند و باید به مقتضای آن ملتزم شد و گرنه ماذون در تصرف آن مال نمی باشد.

پرسش: چنانچه از بانک وام قالی بافی دریافت ولی وجه ان در محل دیگری مصرف شود چه حکمی دارد؟

ویژه نامه احکام خرید و فروش

حکم شرعی کار کردن در بانک چیست

• • خمس سپرده گذاري در بانك
  • حکم سود سپرده گذاری بانک
  • حکم كارمزد بانك چیست
  • خمس جایزه بانک و مسابقه
  • پول خمس داده شده و غير آن در حساب بانكي
  • منظور از عقود شرعیه چیست
  • آیا پس انداز خمس دارد

کلید: مصرف وام در غیر مورد قرارداد مصرف وام در غیر مورد قرارداد مصرف وام در غیر مورد قرارداد مصرف وام در غیر مورد قرارداد مصرف وام در غیر مورد قرارداد مصرف وام در غیر مورد قرارداد مصرف وام در غیر جهت آن مصرف وام در غیر مورد قرارداد  وام در غیر مورد قرارداد مصرف کردن وام در غير جهت آن مصرف کردن وام در غير جهت آن مصرف کردن وام در غير جهت آنمصرف کردن وام در غير جهت آنمصرف کردن وام در غير جهت آنمصرف کردن وام در غير جهت آن مصرف کردن وام در غير جهت آن نظر مراجع درباره مصرف وام در غیر جهت آن مصرف وام در غیر مورد توافق … مصرف وام در غیر مورد قرار داد بانک  حکم شرعی مصرف وام در غیر مورد قرارداد مصرف کردن وام در غير جهت آن مصرف کردن وام در غير جهت آن مصرف کردن وام در غير جهت آن مصرف کردن وام در غير جهت آنمصرف کردن وام در غير جهت آن مصرف کردن وام در غير جهت آن مصرف کردن وام در غير جهت آن مصرف کردن وام در غير جهت آن مصرف کردن وام در غير جهت آن مصرف کردن وام در غير جهت آن مصرف کردن وام در غير جهت آن