مانع وضو
فهرست این نوشتار:
شرط سیزدهم: (1) آن که در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد (2).
(1) (مکارم:) شرط دوازدهم.. (سیستانی:) شرط یازدهم..
(2) (بهجت، زنجانی:) و گر نه وظیفه او وضوی جبیره ای یا تیمّم خواهد بود.
[ اگر می‌داند چیزی به اعضاء وضو چسبیده]
مسأله 290 اگر می‌داند چیزی به اعضاء وضو چسبیده ولی شک دارد که از رسیدن آب جلوگیری می‌کند یا نه، باید آن را برطرف کند (1) یا آب را به زیر آن برساند (2).
(1) (مکارم:) بقیه مسأله ذکر نشده.
(2) (زنجانی:) لازم به ذکر است که معیار در شک در وجود مانع یا مانع بودن چیزی که در محل وضو است، متعارف مردم می‌باشد پس اگر متعارف مردم در جایی شک نمی‌کنند ولی برای کسی شک ایجاد شود، اعتنا به شک نمی‌کند.
[ اگر زیر ناخن چرک باشد]
مسأله 291 اگر زیر ناخن چرک باشد، وضو اشکال ندارد (1)، ولی اگر ناخن را بگیرند (2) باید برای وضو آن چرک را برطرف کنند و نیز اگر ناخن بیشتر از معمول بلند باشد (3)، باید چرک زیر مقداری را که از معمول بلندتر است برطرف نمایند.
(1) (مکارم:) ولی بهتر است آن را تمیز کند..
(2) (سیستانی:) چنانچه آن چرک مانع از رسیدن آب به پوست باشد..
(زنجانی:) و بدانند یا احتمال دهند آن چرک مانع از رسیدن آب به پوست است..
(3) (فاضل:) و چرک زیر آن جزءِ ظاهر به حساب آید..
[اگر در صورت و دستها به واسطه سوختن برآمدگی پیدا شود]
مسأله 292 اگر در صورت و دستها و جلوی سر و روی پاها به واسطه سوختن یا چیز دیگر، برآمدگی پیدا شود (1)، شستن و مسح روی آن کافی است. و چنانچه سوراخ شود رساندن آب به زیر پوست لازم نیست، بلکه اگر پوست یک قسمت آن کنده شود، لازم نیست آب را به زیر قسمتی که کنده نشده برساند ولی چنانچه پوستی که کنده شده گاهی به بدن می‌چسبد و گاهی بلند می‌شود (2) باید آن را قطع کند یا آب را به زیر آن برساند (3).
(1) (بهجت:) مثل بلند شدن پوست به سبب باد کردن محل ّ آن، تا وقتی که جزءِ بدن به حساب می‌آید..
(2) (زنجانی:) باید آب را به زیر آن برساند.
(3) (فاضل:) آب را به زیر آن و هم روی آن برساند.
(بهجت:) می‌تواند آن را قطع کند یا آب را به زیر آن برساند، یا آن که در هر وقتی به وظیفه آن وقت، عمل نماید.
(مکارم:) مسأله هر گاه به واسطه سوختگی یا چیز دیگر تاولهایی بر اعضای وضو پیدا شود شستن و مسح روی آن کافی است و چنانچه سوراخ شود، رساندن آب به زیر پوست لازم نیست، ولی چنانچه قسمتی از پوست کنده شده که گاهی به بدن می‌چسبد و گاهی بلند می‌شود باید آب را به زیر آن برساند به شرط این که ضرر نداشته باشد.
[اگر انسان شک کند که به اعضای وضوی او چیزی چسبیده]
مسأله 293 اگر انسان شک کند که به اعضای وضوی او چیزی چسبیده یا نه، چنانچه احتمال او در نظر مردم به جا باشد، مثل آن که بعد از گِل کاری شک کند گِل به دست او چسبیده یا نه، باید وارسی کند، یا به قدری دست بمالد که اطمینان پیدا کند (1) که اگر بوده برطرف شده یا آب به زیر آن رسیده است (2).
(1) (زنجانی:) به قدری دست بمالد که برای خود او یا نوع مردم اطمینان پیدا شود..
(2) (بهجت:) و اگر از روی غفلت وضو گرفت و بعد معلوم شد که مانعی بوده، وضویش باطل است و اگر احتمال داد که مانعی در کار نیست و به امید عدم مانع، وضو گرفت یا غافل شد و بعد معلوم شد مانعی در کار نبوده صحیح بودن وضو خالی از وجه نیست.
(مکارم:) مسأله هر گاه انسان احتمال دهد مانعی در اعضای وضو وجود دارد اگر احتمال آن عقلائی است باید وارسی کند، مثل این که بعد از گِل کاری یا رنگ کاری شک کند مقداری گِل یا رنگ به دست او چسبیده است.
[جایی را که باید شست و مسح کرد]
مسأله 294 جایی را که باید شست و مسح کرد هر قدر چرک باشد اگر چرک آن مانع از رسیدن آب به بدن نباشد اشکال ندارد (1). و هم چنین است اگر بعد از گچکاری و مانند آن چیز سفیدی که جلوگیری از رسیدن آب به پوست نمی‌نماید بر دست بماند، ولی اگر شک کند که با بودن آنها آب به بدن میرسد یا نه، باید آنها را برطرف کند.
(1) (خوئی، زنجانی، تبریزی، سیستانی:) اگر جایی را که باید شست یا مسح کرد، چرک باشد ولی چرک آن مانع از رسیدن آب به بدن نباشد، اشکال ندارد..
(مکارم:) مسأله رنگ‌هایی که مانع رسیدن آب به بدن نیست، برای وضو ضرری ندارد ولی اگر مانع باشد یا شک ّ کند که مانع است یا نه باید آن را برطرف سازد.
مسأله اختصاصی
شاید این مطالب را هم بپسندید:
(بهجت:) مسأله 299 کسی که پوست بدن او چرب است، اگر چربی آن، جرم ندارد که مانع رسیدن آب به پوست باشد، اشکال ندارد و اگر احراز کند که محل ّ وضو به طوری چرب است که مانع رسیدن آب می‌شود، اوّل خشک کند بعد وضو بگیرد.
[ اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضای وضو مانعی از رسیدن آب هست]
مسأله 295 اگر پیش از وضو بداند که در بعضی از اعضای وضو مانعی از رسیدن آب هست و بعد از وضو شک کند که در موقع وضو آب را به آنجا رسانده یا نه، وضوی او صحیح است (1)، ولی اگر بداند که موقع وضو ملتفت آن مانع نبوده، باید دوباره وضو بگیرد.
این مسأله در رساله آیت اللّه مکارم نیست
(1) (گلپایگانی، سیستانی:) بقیه مسأله ذکر نشده.
(خوئی، تبریزی، صافی، زنجانی، فاضل:) چنانچه احتمال بدهد که در حال وضو ملتفت بوده وضوی او صحیح است. [پایان مسأله] (بهجت:) در صورتی که احتمال بدهد موقع وضو ملتفت و متوجه بوده و مانع را برطرف کرده است وضوی او صحیح است. [پایان مسأله]
[اگر در بعضی از اعضای وضو مانعی باشد]
مسأله 296 اگر در بعضی از اعضای وضو مانعی باشد که گاهی آب به خودی خود زیر آن میرسد و گاهی نمی‌رسد و انسان بعد از وضو شک کند که آب زیر آن رسیده یا نه، چنانچه بداند موقع وضو ملتفت رسیدن آب به زیر آن نبوده باید دوباره وضو بگیرد. (1)
این مسأله، در رساله آیت اللّه مکارم نیست
(1) (خوئی، اراکی، گلپایگانی، تبریزی، بهجت، صافی:) احتیاط واجب ((سیستانی:) احتیاط مستحب) آن است که دوباره وضو بگیرد.
[اگر بعد از وضو چیزی که مانع از رسیدن آب است]
مسأله 297 اگر بعد از وضو چیزی که مانع از رسیدن آب است در اعضای وضو ببیند و نداند موقع وضو بوده یا بعد پیدا شده، وضوی او صحیح است (1)، ولی اگر بداند که در وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده، احتیاط واجب (2) آن است که دوباره وضو بگیرد (3).
(1) (زنجانی:) مگر آن که بداند که در وقت وضو ملتفت آن مانع نبوده که در این صورت، لازم است دوباره وضو بگیرد.
(2) (سیستانی:) احتیاط مستحب ّ..
(3) (فاضل:) باید دوباره وضو بگیرد.
(مکارم:) مسأله وجود انگشتر و دست بند و مانند آن اگر مانع رسیدن آب نباشد برای وضو ضرری ندارد و می‌تواند آن را جابجا کند تا آب به زیر آن برسد و شسته شود و اگر بعد از وضو، انگشتر یا مانع دیگری در دست ببیند و نداند موقع وضو بوده یا نه وضوی او صحیح است، به شرط این که احتمال بدهد در حال وضو توجّه به این امر داشته است.
[ اگر بعد از وضو شک کند]
مسأله 298 اگر بعد از وضو شک کند چیزی که مانع رسیدن آب است در اعضای وضو بوده یا نه، وضو صحیح است. (1)
(1) (خوئی، تبریزی، زنجانی:) چنانچه احتمال بدهد که در حال وضو ملتفت بوده است وضو صحیح است.
(گلپایگانی، صافی:) [چنانچه] احتمال بدهد که در وقت وضو ملتفت بوده و اگر مانعی بوده برطرف کرده وضویش صحیح است ولی اگر بداند که وقت وضو ملتفت نبوده احتیاط لازم آن است که دوباره وضو بگیرد.
(فاضل:) [چنانچه] احتمال او از نظر عقلائی به جا باشد در صورتی که احتمال التفات در حال وضو بدهد وضویش صحیح است. (مکارم:) رجوع کنید به ذیل مسأله 297.
مسأله اختصاصی
(مکارم:) مسأله 322 اگر بعد از فراغت وضو شک ّ کند همه کارهای وضو را انجام داده یا نه، یا شرایط در آن جمع بوده یا نه، اعتنا نکند، امّا اگر در حال وضو شک ّ کند باید به جا آورد.
[کسی که در کارهای وضو خیلی شک می‌کند]
مسأله 299 کسی که در کارهای وضو و شرایط آن مثل پاک بودن آب (1) و غصبی نبودن آن خیلی شک می‌کند (2) باید به شک خود اعتنا نکند.
(1) (مکارم:) و وجود مانع بر اعضای وضو، زیاد شک ّ می‌کند، باید اعتنا نکند و مطابق معمول مردم انجام دهد.
(2) (خوئی، تبریزی، زنجانی:) چنانچه به حدّ وسوسه برسد..
- توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
برای دیدن نظر مقام معظم رهبری اینجا کلیک کنید و مطالعه نمایید.
کلید: مانع وضو مانع وضو مانع وضو مانع وضو مانع وضو مانع وضو مانع وضو مانع وضو مانع وضو مانع وضو مانع وضو مانع وضو مانع وضو موانع رسيدن آب به پوست عدم وجود مانع-وضو موانع وضو دیدن مانع وضو بعد از نماز
با سلام و خسته نباشید.
طبق مسئله ۲۹۲، اگر اطراف ناخن ها پوست های بسیار ریز زیادی وجود داشته باشد که هر روز بوجود می آیند، آیا باید همه آنان را برطرف کرد یا آب خود به خود به زیر آنها می رسد؟ زیرا قطع آنها بسیار طول می کشد و بسیار خسته کننده است.
سلام علیکم
در وضو باید آب به تمام پوست برسد،؛ (البتّه نباید به وسوسه‌های شیطانی اعتنا کرد) ولی شستن مثل داخل بینی و هر چه از باطن شمرده می‌شود، واجب نیست.
در هر حال اگر آب می رسد کافی است
وفقکم الله لکل الخیر
سلام مجدد. در این مورد بنده در این که آیا آب وضو به درستی به همه جا برسد شک دارم و احتمال میدهم که وسواس باشد و علت آنست که من بسیار از نزدیک به پوست نگاه میکنم. به نظر شما بهترین فاصله برای نگاه کردن به پوست چقدر است؟ زیرا ممکن است مانعی وجود داشته باشد که آب واقعا زیر آن نرسد.
همچنین یک سوال دیگر: برای چرک ناخن ها، پس از شستشو با مایع، هنوز هم مقداری چرک مشاهده می شود، آیا این چرک جرم دارد، یا آب به ناخن ها میرسد؟
سلام علیکم
نیازی به نگاه کردن نیست، مثل افراد عادی آب بریزید آب می رسد. اگر به اندازه ای است که متعارف است و زیر ناخن و گوشت است نیازی به برطرف کردن این اندازه نیست.
وفقکم الله لکل الخیر