كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع
فهرست این نوشتار:
كفاره اعتكاف
پرسش 77 . در چه مواردى بطلان اعتكاف موجب كفاره هم مى‌شود؟
همه مراجع: اگر اعتكاف را با آميزش (جماع) باطل كند، كفاره واجب است و در ساير محرمات كفاره نيست؛ هر چند پرداخت آن احتياط مستحب است.
پرسش 78 . كفاره اعتكاف چه قدر است؟
همه مراجع: كفاره بطلان اعتكاف، مانند كفاره روزه ماه رمضان است؛ يعنى، بايد دو ماه روزه بگيرد و يا به 60 مسكين، طعام دهد.
پرسش 79 . اگر هر يك از مبطلات پنجگانه اعتكاف در روز سوم انجام شود، كفاره دارد؟
همه مراجع (به جز سيستانى): كسى كه عمداً و بدون عذر، اعتكاف مستحبى خود را در روز سوم مى شكند، در صورتى كه اعتكاف را به غيرجماع به هم بزند كفاره ندارد ولى واجب است قضاى اعتكاف را انجام دهد. و نسبت به جماع، در اعتكاف واجب هر چند جماع، در شب باشد كفّاره واجب مى شود و در اعتكاف مستحبّ اگر بعد از تكميل دو روز باشد، بنابر احتياط كفّاره دارد.[3]
آيه اللّه سيستانى: اگر شخص معتكف اعتكافش را به وسيله ارتكاب يكى از مُفسدات، باطل كند، اگر اعتكاف واجبِ معين باشد، بنا بر احتياط واجب، بايد اعتكاف را قضاء كند و اگر در اعتكاف مستحب باشد و بعد از اتمام روز دوّم اعتكاف را باطل كند، بنا بر احتياط وجوبى اعتكاف را قضاء كند و اگر قبل از اتمام روز دوم، اعتكاف مستحب را باطل كند، چيزى بر عهده او نيست و قضاء ندارد.[4]
تبصره. حكم ذكر شده مخصوص اعتكاف مستحبى است اما اگر اعتكاف در رمضان باشد يا اعتكاف در غير رمضان باشد ولى روزه قضا را گرفته باشد حكم جداگانه دارد.
پرسش 80 . در صورتى كه شخص در روز سوم اعتكاف مستحبى، مريض شود و يا اضطرارى پيش آيد، مىتواند اعتكاف را به هم زند؟ آيا در اين صورت كفاره دارد؟
همه مراجع: در صورتى كه معذور از گرفتن روزه باشد، اعتكاف باطل مى شود؛ ولى كفاره ندارد[5].
قضاى اعتكاف
پرسش 81 . چنانچه اعتكاف مستحبى را به جهتى به هم بزند، آيا قضاى آن واجب مى‌شود؟
همه مراجع (به جز تبريزى، سيستانى و وحيد): اگر بعد از روز دوم باطل كند، بايد قضاى آن را به جا آورد و اگر پيش از آن باشد چيزى بر عهده او نيست[6].
آيات عظام تبريزى، سيستانى و وحيد: اگر بعد از روز دوم باطل كند، بنابر احتياط واجب بايد قضاى آن را به جا آورد و اگر پيش از آن باشد، چيزى بر عهده او نيست[7].
تبصره. قضاى اعتكاف مانند اصل اعتكاف است. بنابراين بايد شرايط آن را رعايت كند و حداقل سه روز متوالى روزه بگيرد.
قضاى نذر اعتكاف
پرسش 82 . كسى كه نذر كرده اعتكاف به جا آورد، آن گاه با گذشت يك روز از اعتكافش آن را به جهتى باطل كند، آيا قضاى آن واجب است؟
همه مراجع (به جز تبريزى، سيستانى و وحيد): اگر نذرش معين باشد، بايد قضاى آن را به جا آورد و اگر معين نباشد، بايد آن را از سر بگيرد[8].
آيات عظام تبريزى، وحيد و سيستانى: اگر نذرش معين باشد بنابر احتياط واجب، بايد قضاى آن را به جا آورد و اگر معين نباشد بايد آن را از سر بگيرد[9].
تبصره. اگر نذر معين نباشد قضا مطرح نمى شود؛ بلكه به طور ادا بايد انجام دهد.
جهل به احكام اعتكاف
پرسش 83 . اگر كسى از روى فراموشى از اعتكاف خارج شود، چه حكمى دارد؟
آيات عظام امام، بهجت، فاضل و نورى: اعتكافش باطل نمى شود[10].
آيات عظام تبريزى و سيستانى: اعتكافش باطل مى شود[11].
آيات عظام صافى، مكارم و وحيد: بنابر احتياط واجب باطل مى شود[12].
تبصره. چنانچه خروج از اعتكاف به حدى طولانى شود كه از صورت اعتكاف خارج گردد، اعتكاف باطل مى‌شود.
پرسش 84 . اگر كسى به جهت ندانستن مسئله از اعتكاف خارج شود، آيا اعتكافش باطل مى‌شود؟
همه مراجع: آرى، اعتكافش باطل مى شود[13].
- [1]. امام، نورى، فاضل، مكارم، تعليقات على العروة، ج 1، احكام الاعتكاف، م 9؛ بهجت، وسيلة النجاة، ج 1، 1211؛ صافى، هدايهالعباد، ج 1، م 1426؛ تبريزى، وحيد و سيستانى، منهاجالصالحين، م 1084 و دفتر: خامنهاى.
- [2]. امام، نورى، فاضل، مكارم، تعليقات على العروة، ج 1، احكام الاعتكاف، م 9؛ بهجت، وسيلة النجاة، ج 1، 1211؛ صافى، هدايهالعباد، ج 1، م 1426؛ تبريزى، وحيد و سيستانى، منهاجالصالحين، م 1084 و دفتر: خامنهاى.
- [3]. امام، تحريرالوسليه، كتاب صوم، شروط اعتكاف؛ نورى، استفتاآت، ج 2، س 294 و 295؛ صافى، سايت، احكام اعتكاف.
- [4]. سيستانى، رساله جديد، م 1741.
- [5]. العروة الوثقى، ج 2، الاعتكاف، م شروط الاعتكاف، الرابع و م 19 و احكام الاعتكاف، م 9.
- [6]. امام، نورى، فاضل و مكارم، تعليقات على العروة، ج 1، احكام الاعتكاف، م 5؛ بهجت، وسيلهالنجاة، ج 1، 1210؛ صافى، هدايهالعباد، ج 1، م 1424؛دفتر: خامنهاى.
- [7]. تبريزى، سيستانى و وحيد، منهاجالصالحين، م 1082.
- [8]. امام، نورى، فاضل، مكارم، تعليقات على العروة، ج 1، احكام الاعتكاف، م 5؛ بهجت، وسيلهالنجاة، ج 1،1210؛ صافى، هدايهالعباد، ج 1، م 1424 ودفتر: خامنهاى.
- [9]. تبريزى، سيستانى و وحيد، منهاجالصالحين، م 1082.
- [10]. امام، فاضل، نورى، تعليقات على العروة، ج 2 الاعتكاف؛ بهجت،وسيلهالنجاة، ج 1، م 1194.
- [11]. سيستانى، تبريزى، منهاجالصالحين، الاعتكاف، السادس.
- [12]. صافى، هدايهالعباد، ج 1، م1402؛ مكارم، تعليقات على العروة، ج 2، الاعتكاف ؛ وحيد، منهاجالصالحين، الاعتكاف، م 1077.
- [13]. العروة الوثقى، ج 2 الاعتكاف، الثامن.(احکام اعتکاف/ پرسمان).
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
كفّاره مُحرّمات اعتكاف
س. کفّاره هر يک از مُحرّمات را به‌طور جداگانه بيان کنيد؟
ج: اگر اعتکاف واجب را با آميزش جنسى (جماع) هرچند در شب باطل نمايد کفّاره بر او واجب مى‌شود اما در اعتکاف مستحب (در دو روز اول) اگر با اين عمل قصد دارد که از اعتکاف صرف‌نظر نمايد کفاره ندارد و در غير اين صورت بنا بر احتياط واجب کفاره ثابت است لکن انجام ساير مُحرّمات کفّاره ندارد گرچه احتياط مستحب پرداخت کفّاره مى‌باشد و کفّاره ابطال اعتکاف (در موارد وجوب کفّاره) کفّاره ابطال روزه ماه رمضان است.
قضاى اعتكاف
س. اگر قضاى اعتكاف به علت بطلان، واجب باشد و ده روز پايانى ماه رمضان تمام شود. آيا جايز است كه براى درك فضيلت، قضاى اعتكاف را در ماه رمضان آينده به‌جا آورد يا اين‌كه بايد فوراً قضا نمايد؟
ج: قضا در هر ماهى كه خواست اشكال ندارد، مگر اين‌كه نذر كرده باشد كه در ماه خاصى اعتكاف نمايد.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
وظیفه معتکف در صورت ارتکاب مبطلات اعتکاف [مبطلات اعتکاف ]
پرسش : اگر معتکف، یکی از مبطلات اعتکاف را مرتکب گردد چه وظیفه ای دارد؟
پاسخ : هرگاه انسان، اعتکاف خود را به سبب ارتکاب یکى از مبطلات اعتکاف باطل کند چنانچه آن اعتکاف واجب معیّن بود (و وقت آن گذشته) باید قضاى آن را بجا آورد، و اگر واجب غیر معیّن بوده، باید آن را دوباره انجام دهد، مگر اینکه به هنگام نیّت اعتکاف یا اجراى صیغه نذر شرط رجوع کرده باشد، که در این صورت نیازى به قضا یا اعاده آن نیست.
و اگر اعتکافش واجب نبوده، ولى در روز سوم آن را باطل کرده، در اینجا نیز باید قضاى آن را بجا آورد، امّا اگر در روز اوّل و دوم (قبل از تکمیل دو روز) بوده، وظیفه اى ندارد.
عدم فوریّت قضای اعتکاف [مبطلات اعتکاف ]
پرسش : آیا به جا آوردن قضای اعتکاف، واجب فوری می باشد؟
پاسخ : قضاى اعتکاف، واجب فورى نیست؛ هر چند انجام آن در اوّلین فرصت مطابق احتیاط است.
چنانچه معتکف بعد از اذان مغرب روز دوم اعتکاف حائض شود [احکام اعتکاف]
پرسش : خانمی بعد از اذان مغرب روز دوم اعتکاف، حائض شده است؛ آیا قضای اعتکاف بر او واجب است؟
پاسخ : با توجه به این که وارد روز سوم نشده، چنانچه اعتکاف واجب نباشد، قضا بر او واجب نیست.
خارج شدن از اعتکاف مستحب در روز سوم [احکام اعتکاف]
پرسش : اگر فردی اعتکاف مستحب را در روز سوم رها کرد وظیفه اش چیست؟
پاسخ : کار خلافی مرتکب شده و باید اعتکاف را قضا کند.
بجا نیاوردن روزه ی روز سوم اعتکاف در ماه رمضان [احکام اعتکاف]
پرسش : اگر در ماه مبارک رمضان، اعتکاف کنیم و روزه روز سوم اعتکاف را نگیریم یعنی یک روزه ماه مبارک را نگرفتیم و یک روزه روز سوم اعتکاف آیا دوکفاره جمع بر ما واجب می شود یا یک کفاره؟
پاسخ : یک کفاره بیشتر ندارد مگر اینکه با جماع روزه را باطل کند که دو کفاره دارد.
وظیفه معتکف در صورت آمیزش جنسی [مبطلات اعتکاف ]
پرسش : اگر انسان در هنگام اعتکاف، آمیزش جنسی کند وظیفه او چیست؟
پاسخ : اگر معتکف آمیزش جنسى کند هر چند از روى فراموشى باشد، چنانچه اعتکاف واجب باشد باید پس از اتمام آن، در صورتى که وقت آن محدود بوده، قضاى آن را بجا آورد، و اگر وقتش وسیع است، بنابر احتیاط واجب آن را از نو شروع کند، و اگر مستحب بوده، آن را تمام کند و قضا ندارد.
عدم وجوب قضای اعتکاف نذری میّت بر ولیّ او [مبطلات اعتکاف ]
شاید این مطالب را هم بپسندید:
پرسش : اگر معتکف در حین اعتکاف نذری یا مانند آن که واجب شده است بمیرد؛ قضای آن بر ولیّ میّت واجب است؟
پاسخ : هرگاه معتکف در اثناى اعتکافى که به سبب نذر یا مانند آن واجب شده از دنیا برود، قضاى آن بر ولىّ میّت واجب نیست; هر چند مطابق احتیاط است.
وظیفه معتکف در صورت های مختلف باطل شدن اعتکافش [مبطلات اعتکاف ]
پرسش : اگر اعتكاف به وسيله يكى از مبطلات و مفسدات باطل شود در صور زير چه حكمى دارد؟ الف) در صورتى كه اعتكاف، واجب معيّن باشد. ب) در صورتى كه اعتكاف واجب غير معيّن باشد. ج) در صورتى كه اعتكاف استحبابى باشد. و در هر صورت آيا قضاى اعتكاف، واجب فورى است؟
پاسخ : هر گاه اعتکاف خود را با یکى از امور پنجگانه مبطل اعتکاف، باطل کند، اگرآن اعتکاف به سبب نذر بر او واجب معیّن بوده باید قضا کند. و اگر واجب غیر معیّن بوده و این امر در روز سوم بوده نیز باید قضا کند. و اگر در روز اوّل و دوم بوده لازم نیست. در ضمن، قضاى اعتکاف واجب فورى نیست; بلکه وقت آن وسیع است.
حکم قطع اعتکاف بنابر ضرورت [قطع اعتکاف ]
پرسش : اگر معتکف بنابر ضرورت می تواند اعتکاف را قطع کند؟ آیا کفاره دارد؟
پاسخ : در صورتى که ضرورتى پیش آید، مى تواند اعتکاف را برهم بزند. و در صورتى که روز سوم باشد باید قضا کند; همچنین اگر به عنوان نذر بوده باشد. ولى کفّاره ندارد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
حکم پرداخت کفاره اعتکاف [کفاره اعتکاف ]
پرسش : اگر معتکف، اعتکاف واجب خود را باطل کند باید کفاره بپردازد؟ اعتکاف مستحب چطور؟
پاسخ : هر گاه معتکف به سبب آمیزش، هر چند در شب، اعتکاف واجب خود را باطل کند، باید کفّاره بپردازد. امّا اگر با یکى دیگر از محرّمات، اعتکاف را باطل نماید کفّاره ندارد، هر چند پرداخت کفّاره در غیر آمیزش نیز موافق احتیاط است؛ بلکه احتیاط آن است که در اعتکاف مستحبى، اگر قبل از تکمیل روز دوم باطل شود نیز کفّاره بدهد.
مقدار کفاره اعتکاف [کفاره اعتکاف ]
پرسش : کفاره اعتکاف چه مقدار می باشد؟
پاسخ : کفّاره اعتکاف بنابر اقوى همانند کفّاره ماه رمضان است; یعنى شصت روز روزه بگیرد، و یا شصت فقیر را سیر کند. ولى احتیاط مستحب آن است که همچون کفّاره ظهار عمل کند، که در درجه اوّل روزه است.
وجوب پرداخت کفاره مجدد در صورت ابطال اعتکاف واجب در ماه رمضان [کفاره اعتکاف ]
پرسش : اگر معتکف ، اعتکاف واجب خود را در ماه رمضان باطل کند باید دو بار کفاره بپردازد؟
پاسخ : هرگاه اعتکاف واجب باشد، و در ماه رمضان واقع شود و انسان آن را با آمیزش در روز باطل کند، باید دو کفّاره بپردازد. یک کفّاره براى باطل کردن اعتکاف و دیگر، کفّاره باطل کردن روزه ماه مبارک رمضان.
وظیفه معتکف در صورت بطلان اعتکاف واجب در روزه قضای رمضان [کفاره اعتکاف ]
پرسش : اگر معتکف در اعتکاف واجب خود، روزه قضای رمضان گرفته باشد؛ در صورت بطلان اعتکاف، نسبت به کفاره چه وظیفه ای دارد؟
پاسخ : چنانچه اعتکاف واجب باشد و روزه قضاى ماه رمضان را گرفته باشد و آن را باطل کند، علاوه بر کفّاره اعتکاف باید کفّاره افطار قضاى روزه رمضان را نیز بپردازد.
وظیفه معتکف در صورت آمیزش در اعتکاف نذری در ماه رمضان [کفاره اعتکاف ]
پرسش : اگر معتکف در اعتکاف نذری خود در ماه رمضان، آمیزش جنسی کند نسبت به کفاره چه وظیفه ای دارد؟
پاسخ : هرگاه مطابق نذر در ماه رمضان معتکف شود، سپس آن را با آمیزش در روز باطل کند باید سه کفّاره بپردازد: الف) کفّاره اعتکاف. ب) کفّاره نذر (البتّه مشروط بر اینکه نذر را در مثل این واجبات صحیح بدانیم). ج) کفّاره افطاردر ماه رمضان.
وظیفه معتکف در صورت آمیزش بدون رضایتِ همسر معتکف خود در ماه رمضان [کفاره اعتکاف ]
پرسش : اگر مرد معتکف با همسر معتکف خود در ماه رمضان بدون رضایت او آمیزش جنسی کند نسبت به کفاره چه وظیفه ای دارد؟
پاسخ : هرگاه معتکف با همسر در حال اعتکافش در روز ماه مبارک رمضان بدون رضایت وى، آمیزش کند، احتیاط آن است که چهار کفّاره بدهد، هر چند بعید نیست سه کفّاره به شرح زیر کفایت کند: الف) کفّاره باطل کردن اعتکاف خودش. ب) کفّاره باطل کردن روزه ماه رمضان خودش. ج) کفّاره باطل کردن روزه ماه رمضان همسرش. زیرا دلیلى بر اینکه کفّاره چهارمى به خاطر باطل کردن اعتکاف زن، بر شوهر واجب باشد در دست نداریم. بدین جهت اگر در شب او را مجبور بر آمیزش کند فقط کفّاره بطلان اعتکاف خودش را باید بپردازد، و کفّاره دیگرى بر او نیست.
وظیفه زوجین معتکف در صورت آمیزش در ماه رمضان [کفاره اعتکاف ]
پرسش : اگر زوجین معتکف در ماه رمضان آمیزش جنسی کنند نسبت به کفاره چه وظیفه ای دارند؟
پاسخ : چنانچه معتکف در روز ماه رمضان با همسر در حال اعتکافش آمیزش کند، و این کار با میل و رضایت زوجه نیز بوده باشد، هر یک از آنها باید دو کفّاره بپردازد، و اگر در شب همبستر شوند، هر کدام یک کفّاره مى دهد.
حکم پرداخت کفاره در صورت بطلان روزه روز سوم اعتکاف در ماه رمضان [کفاره اعتکاف ]
پرسش : اگر معتکف در ماه مبارک رمضان، روزه روز سوم اعتکاف را نگیرد باید دو کفاره بپردازد؟
پاسخ : یک کفاره بیشتر ندارد مگر اینکه با جماع روزه را باطل کند که دو کفاره دارد.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی.
مطابق نظر آيت الله سيستاني
مسأله ۱۷۳۱ – کسی که در حالِ اعتکاف می‌باشد، باید از محرّمات اعتکاف که در ذیل می‌آید اجتناب نماید و ارتکاب آنها اعتکاف را باطل می‌کند، ولی وجوب اجتناب از آنها در اعتکافی که واجبِ معیّن نیست، در غیر جماع، بنا بر احتیاط است:
۱ ـ بوی خوش.
۲ ـ جماع و آمیزش با همسر.
۳ ـ استمناء و لمس و بوسیدن از روی شهوت (بنا بر احتیاط واجب).
۴ ـ ممارات و مجادله کردن.
۵ ـ خرید و فروش.
مسأله ۱۷۳۸ – اگر معتکف محرّمات اعتکاف را عمداً و با وجود اطّلاع از حکم شرعی انجام دهد، اعتکافش باطل می‌شود.
مسأله ۱۷۳۹ – اگر معتکف یکی از محرّمات اعتکاف را سهواً و از روی فراموشی انجام دهد، مطلقاً مبطل اعتکاف نیست.
مسأله ۱۷۴۰ – اگر معتکف یکی از محرّمات اعتکاف را به خاطر ندانستن مسأله انجام داده، در صورتی که جاهل مقصّر بوده، اعتکافش باطل می‌شود و اگر جاهل قاصر بوده، اعتکافش صحیح است و حکم سهو را دارد.
مسأله ۱۷۴۱ – اگر شخص معتکف به وسیله ارتکاب یکی از مُفسداتی که در مسائل پیش بیان شد، اعتکافش را باطل کند، پس اگر اعتکاف واجبِ معین باشد، بنا بر احتیاط واجب باید اعتکاف را قضاء کند، و اگر اعتکاف واجبِ غیر معین باشد مثل آنکه اعتکاف را بدون آنکه در وقت معیّنی باشد نذر کند، واجب است که اعتکاف را دوباره از سر گیرد، و اگر در اعتکاف مستحب باشد و بعد از اتمام روز دوّم اعتکاف را باطل کند، بنا بر احتیاط وجوبی اعتکاف را قضاء کند و اگر قبل از اتمام روز دوم، اعتکاف مستحب را باطل کند، چیزی بر عهده او نیست و قضاء ندارد.
مسأله ۱۷۵۹ – انسان می‌تواند از آغاز هنگام نیتِ اعتکاف در غیر اعتکافِ واجبِ معین شرط کند که اگر مشکلی پیش آمد اعتکاف را رها کند.
بنابراین وی می‌تواند با قرار دادن این شرط، در وقت پیش آمدن مشکل و مانع، اعتکاف را رها کند و اشکالی هم ندارد حتّی در روز سوّم، اما اگر معتکف شرط کند بدون عارض شدن هیچ سببی بتواند اعتکاف را قطع نماید، صحّت چنین شرطی، محلّ اشکال است.
شایان ذکر است قرار دادن شرط مذکور (شرط رها کردن اعتکاف در اثنای آن) بعد از شروع اعتکاف یا قبل از شروع آن صحیح نیست بلکه باید همزمان و مقارن با نیت اعتکاف باشد.
مسأله ۱۷۶۲ – اگر در موقع نیت اعتکافِ واجب، شرط رجوع (شرط رها نمودن اعتکاف در اثنای آن) کرده باشد که تفصیل آن در مسأله (۱۷۵۹) گذشت، چنانچه یکی از محرّمات را انجام دهد، قضاء اعتکاف و از سر گرفتن آن، هیچ‌کدام لازم نیست.
مسأله ۱۷۶۴ – قضاء اعتکاف واجب، واجب فوری نیست ولی نباید قضاء آن را به حدّی تأخیر اندازد که سهل‌انگاری در اداء واجب حساب شود و احتیاط مستحب است که فوراً قضاء کند.
مسأله ۱۷۶۵ – اگر در اثناء اعتکافی که به سبب نذر یا قسم یا عهد یا سپری شدن دو روز اوّل اعتکاف، واجب شده است، معتکف بمیرد بر ولیّ او (پسر بزرگ‌تر) قضاء اعتکاف، واجب نیست هرچند احتیاط مستحب آن است که اعتکاف متوفّی را قضاء کند. البتّه چنانچه معتکف در این مورد وصیّت نموده است که از ثلث مالش فردی را اجیر کنند تا برای او اعتکاف انجام دهد، باید مطابق با وصیّت عمل شود.
مسأله ۱۷۶۶ – اگر معتکف اعتکاف واجب را با جماع و آمیزش عمداً باطل کند، چه در روز باشد یا شب، کفّاره واجب می‌شود و در سایر محرّمات، کفّاره ندارد هرچند احتیاط مستحب است که کفّاره بدهد.
و کفّاره بطلان اعتکاف، همانند کفّاره ماه مبارک رمضان است که فرد مخیر است شصت روز را روزه بگیرد یا شصت فقیر را طعام بدهد، هرچند احتیاط استحبابی مراعات کفّاره مرتّبه است یعنی شصت روز روزه بگیرد و اگر نتوانست شصت فقیر را طعام دهد.
رساله توضیح المسائل.
پرسش: خارج شدن از محل اعتکاف یا باطل کردن اعتکاف برای کسی که به نیت رجاء در مسجدی اعتکاف کرده چه حکمی دارد؟
پاسخ: قضا یا کفاره ندارد.
پرسش: اگر روزه خود را در حال اعتکاف باطل کند وظیفه او چیست؟
پاسخ: اعتکاف او باطل است ولی اگر پس از روز دوم باشد باید قضا کند .
پرسش: خارج شدن از محل اعتکاف یا باطل کردن اعتکاف برای کسی که به نیت رجاء در مسجدی اعتکاف کرده چه حکمی دارد؟
پاسخ: قضا یا کفاره ندارد.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.
حکم راه رفتن و توقف زیر سایه در اعتکاف
- رفتن به نماز جمعه در اعتکاف چه حکمی دارد
- شركت در راهپيمايى و انتخابات در اعتکاف
- حکم شرکت در امتحان در ایام اعتکاف
- رفتن به کلاس درس در اعتکاف
- حکم خرید و فروش در اعتکاف
- خروج از مسجد برای دیدن خانواده و دوستان
کلید: كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع X كفاره اعتکافX قضا اعتکافX اعتکافX احکام اعتکافX شکستن اعتکافX کفارهX قضاX باطل کردن كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع كفاره و قضا اعتکاف از نظر مراجع
