عمل به احتیاط بجای تقلید از مرجع آیا امکان دارد

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

تکلیف کسی که نمی خواهد تقلید کند [fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][عمل به احتیاط ]

پرسش : آیا کسی که نخواهد تقلید کند راهی دیگر وجود دارد که یقین کند به تکالیف شرعی خود عمل کرده است؟

پاسخ : کسی که نخواهد تقلید کند مى‏ تواند عمل به احتیاط کند، یعنى در اعمال خود طورى رفتار نماید که یقین کند تکلیف خود را انجام داده است، مثلًا اگر بعضى از مجتهدین کارى را حرام و بعضى مباح مى ‏دانند آن را ترک کند و یا اگر بعضى، آن را مستحب و بعضى واجب مى ‏دانند آن را حتماً به جا آورد، ولى چون عمل به احتیاط مشکل است و احتیاج به ‏اطّلاعات نسبتاً وسیعى از مسائل فقهى دارد، راه براى توده مردم غالباً همان مراجعه به مجتهدین و تقلید از آنهاست.

تکلیف پرداخت خمس کسی که عمل به احتیاط می کند [عمل به احتیاط ]

پرسش : کسي که در تقليد احتياط مي کند، خمس را به کدام يک از مراجع بپردازد؟

پاسخ : می تواند خمس را به هر فردی که صالح برای تقلید است بپردازد.

عمل نکردن به احتیاط واجب بدون عدول به فتوای دیگری [عمل به احتیاط ]

پرسش : حکم عمل بر خلاف احتیاط واجب مرجع بدون اینکه عدول به فتوای مرجع دیگری کرده باشد چه حکمی دارد؟

پاسخ : مقلد باید به استناد فتوای مرجعی عمل نماید و به غیر آن صحیح نیست ولی اگر عملی انجام داده و بعدا از مرجعی تقلید کند که آنرا صحیح می داند کافی است.

رجحان عمل به فتوی در مقابل عمل به احتیاط [عمل به احتیاط ]

پرسش : چون اینجانب احتیاط می کنم می خواستم بدانم آیا با سوالاتی که از چند مرجع می نمایم می توانم به سخت ترین آن عمل نمایم؟

پاسخ : با توجه به این که احتیاط کار آسانی نیست بهتر این است که شما فتوای یک مرجع را بگیرید و به آن عمل کنید در ضمن احتیاطهای واجب و مستحب آن مرجع را نیز عمل کنید تا فکر شما راحت باشد

عمل به احتیاط در بین مراجع مشکوک الآعلمیة [عمل به احتیاط ]

پرسش : آیا کسى که در میان مراجع کنونى، فقط درباره اعلمیّت مثلاً سه نفر شک دارد، مى تواند رساله هر سه نفر را بگیرد و بدون توجّه به نظر مراجع دیگر، که احتمال اعلمیّت آنها را نمى دهد،احتیاط کند؟

پاسخ : عمل به احتیاط در صورتی که احتمال اعلمیّت بین مراجع را نمى دهداشکالى ندارد.

عمل به احتیاط در صورت عدم تشخیص أعلم [عمل به احتیاط ]

پرسش : شخصى از مجتهد زنده اى تقلید مى کند، ولى اعلمیّت آن مجتهد برایش محرز نیست، همانطور که اعلمیّت سایر مراجع نیز بر وى پوشیده است، آیا مى تواند در بعضى از مسایل عمل به احتیاط نماید؟

پاسخ : مانعى ندارد.

نظر مجتهدین میّت در عمل به احتیاط [عمل به احتیاط ]

پرسش : آیا کسى که عمل به احتیاط مى کند باید احکام صادره از مجتهدین میّت را هم لحاظ دارد؟

پاسخ : اگر مقصودش احتیاط مطلق است باید همه اقوال را ببیند و اگر هدفش احتیاط بین محتمل المرجعیّه هاست، تنها آگاهى از اقوال علماى زنده براى او کافى است.

تبعیت از چند مجتهدی که یقین یا اطمینان به تساوی در اعلمیتشان دارد [تقلید از چند مرجع ]

پرسش : در صورت يقين يا اطمينان به تساوى چند نفر از مجتهدين در اعلميّت، آيا تبعيض در تقليد جايز است؟

پاسخ : آرى جایز است

منظور از ارتباط خاصّ بین احکام [تقلید از چند مرجع ]

پرسش : در مورد مسأله 19 رساله توضيح المسائل (تقليد از دو مجتهد مساوى) در قسمتى از جواب يك استفتا فرموده‌ايد: «احكامى كه ارتباط خاصّى با يكديگر دارند از مجتهد واحد تقليد كنيد» منظور از ارتباط خاصّ، چيست؟ آيا منظور تقسيم‌بندى‌هاى كلّى مثل طهارت، نماز و روزه و مانند آن است؟

پاسخ : به عنوان مثال در احکام سفر در مورد روزه از مجتهدى تقلید کند که مى‌گوید روزه بگیرد ودر نماز به فتواى مجتهدى عمل کند که مى‌گوید شکسته بخواند.

تقلید از دو مرجع در عمل به احتیاط [تقلید از چند مرجع ]

پرسش : آیا کسى که مى خواهد عمل به احتیاط بنماید مى تواند مثلا احتیاطات بیع را از فلان مرجع و احتیاطات صلاة را از مرجع دیگر اخذ کند؟

پاسخ : اگر منظور پیروى کردن در اخذ طریقه احتیاط از دو مجتهدى که هر دو مساوى در فقاهت باشند بوده باشد مانعى ندارد.

تقلید از دو یا چند مرجع تقلید [تقلید از چند مرجع ]

پرسش : آیا یک فرد می تواند از دو یا چند مجتهد تقلید کند؟

پاسخ : هرگاه دو مجتهد مساوى باشند، مى‏توان بعضى از مسائل را از یکى و بعضى را از دیگرى تقلید کرد؛ ولی هرگاه در مساله ای به فتوای یکی عمل کرد، عمل به فتوای دیگری در آن مساله، جایز نیست.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی.

ویژه نامه احکام تقلید و بلوغ[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]