عدالت شاهد برای طلاق
فهرست این نوشتار:
عدالت شاهد برای طلاق
[مسأله 2543]
مسأله 2543 اگر از روی علاماتی که در شرع معیّن شده ، مرد دو نفر را عادل بداند (1) و زن خود را پیش آنان طلاق دهد، دیگری که آنان را عادل نمی داند بنا بر احتیاط واجب نباید آن زن را برای خود یا برای کس دیگر عقد کند (2)
(1) (مکارم ): هر گاه کسی دو نفر را عادل بداند ..
(2) (فاضل ): ولی اگر شک در عدالت آنان داشته باشد، می تواند آن زن را بعد از تمام شدن عدّه اش برای خود یا برای کس دیگر عقد کند. (مکارم ): ولی اگر شک در عدالت آنها داشته ، مانعی ندارد.
(اراکی ): دیگری که علم به عدالت آنان ندارد ولی احتمال می دهد عادل باشند، می تواند آن زن را برای خود یا برای کس دیگر عقد کند ولی اگر می داند یکی از آنان عادل نمی باشد، بنا بر احتیاط واجب باید از ازدواج با او خودداری نماید و برای دیگری هم او را عقد نکند.
(گلپایگانی )، (صافی ): دیگری که شک در عدالت آن دو داشته باشد می تواند آن زن را بعد از تمام شدن عده اش برای خود یا برای کس دیگر عقد کند ولی برای کسی که آن دو را فاسق بداند، اکتفا به آن طلاق اشکال دارد و احتیاط واجب آن است که از ازدواج با او خودداری نماید و برای دیگری هم او را عقد نکند.
(بهجت ): دیگری که آن دو را فاسق می داند بنا بر أظهر نباید آن زن را برای خود یا برای شخص دیگر عقد کند و در صورت جهل اگر احتمال بدهد آن دو نفر پیش کسی که طلاق می دهد عادل هستند، بنا بر أظهر کافی است .
(خوئی )، (تبریزی ): مسأله اگر از روی علاماتی که در شرع معین شده ، مرد دو نفر را عادل بداند و زن خود را پیش آنان طلاق دهد، دیگری که عدالت آنان نزدش ثابت نشده می تواند آن زن را بعد از تمام شدن عدّه اش برای خود یا برای کس دیگر عقد کند، اگر چه احتیاط مستحب ّ آن است که از ازدواج با او خودداری نماید و برای دیگری هم او را عقد نکند.
- توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل، اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
س: سر دفترى طلاق‌هاى متعددى را جمع کرده تا پيش شاهد عادل بخواند. مستدعى است در موارد ذيل حكم را بفرماييد:
الف) وکيل حين خواندن طلاق نمى‌داند شرط طلاق در مطلقه موجود است يا نه چون حضور ندارد و چندين روز گذشته ولو قبلاً از زن سؤال شده.
ب) طلاق در جمع علما خوانده مىشود. بر فرض شهادت آيا مى‌توانند آقايان شهادت دهند با اينکه طرفين را نديده و نمى‌شناسند و به علاوه تعداد طلاق زياد است؟
ج:آن چه که شرط صحّت طلاق مىباشد، اجراى آن در حضور دو شاهد عادل است ولى لزومى ندارد که شاهدها دو طرف (زوجين) را بشناسند، بله مجرى صيغه طلاق بايد در فرض غيبت زوجه، نام او را نزد شهود و در مجلس هنگام خواندن صيغه طلاق ببرد. و زياد يا کم بودن تعداد طلاق تغييرى در حکم مذکور ايجاد نمى‌کند.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
شرایط شهود در طلاق
شرط ثبوت عدالت شهود در نزد مجری طلاق
پرسش : در اجرای صیغه طلاق، عدالت شهود در نزد عاقد شرط است یا در نزد زوج؟
پاسخ : عدالت شهود طلاق در نزد مجری طلاق شرط است.
جواز شهادت پسر برای طلاق والدین
پرسش : آیا فرزندان پسر مرد مى توانند شهود طلاق والدین خود باشند؟
پاسخ : اگر پسران او بالغو عادل باشند، مى توانند شهود طلاق شوند.
عدم کفایت طلاق اهل تسنّن برای شیعیان
پرسش : در مورد طلاق اهل تسنّن شنیده شده است که آن ها مخصوصاً شافعى ها، صیغه طلاق جارى نمى کنند؛ بلکه به صرف اراده جدایى و لفظ «تو مطلّقه اى» اکتفا مى کنند، آیا طلاق مزبور صحّت دارد؟ آیا فقهای اهل سنّت حضور شاهدین عدلین را لازم نمى دانند؟
پاسخ : طلاق اهل تسنّن اگر واجد شرایط شرعیّه، مانند شاهدین عدلین، نباشد در مورد شیعیان کفایت نمى کند; ولى درباره خودشان اگر چنین طلاقى دارند از باب قاعده الزام طلاقشان مقبول است و مشهور در میان آنان عدم اعتبار شاهدین است; بلکه شیخ در «خلاف» اجماع فقهاى اهل سنّت را بر عدم اعتبار شاهدین ادّعا مى کند.
وظيفه کسى که شاهدان طلاق را عادل نمى داند
پرسش : اگر شخصی شاهدان طلاق را عادل نداند می تواند بعداً با این زن مطلّقه ازدواج کند؟
پاسخ : هرگاه کسى دو نفر را عادل بداند و زن خود را پیش آنها طلاق دهد، دیگرى که آنان را عادل نمى‌داند بنابر احتیاط واجب نباید آن زن را براى خود یا دیگرى عقد کند، ولى اگر شک در عدالت آنها داشته مانعى ندارد.
عدم کفایت یک شاهد در طلاق
پرسش : مردی برای طلاق دادن همسرش که به صورت پنهانی عقد کرده اند، فقط یک نفر شاهد دارد و به علّت حفظ آبرو، قادر به بازگویی این مسأله به دیگران نیست. با توجه به این مطلب آیا می تواند بدون شاهد یا حداقل با حضور همین یک نفر، صیغه طلاق را جاری کند؟
پاسخ : صیغه طلاق حتما باید در حضور دو شاهد به غیر از زوجین جاری گردد.
کسانی که می توانند حکمین در امر طلاق باشند
شاید این مطالب را هم بپسندید:
پرسش : از نظر اسلام و قرآن چه كسى حق داورى در امور طلاق دارد؟ برخى مىگويند: «از نظر قانون و اسلام داور در امور طلاق به كسى گفته مىشود كه از اهل طرفين (بزرگان خانواده) باشد و غير اين افراد، صلاحيّت امر داورى را ندارند» آيا از نظر قرآن و اسلام اين حرف درست مىباشد، آيا فردى كه تخصّص دارد و از 10 طلاق، 8 تا را آشتى مىدهد و به كانون گرم خانواده برمىگرداند صلاحيّت داورى ندارد؟
پاسخ : مقیّد بودن حکمین به این که عضو خانواده باشند از قرآن استفاده مىشود( سوره نساء، آیه 35) و اگر کسى بتواند میان افراد آشتى بدهد اشکالى ندارد؛ خواه از خویشاوندان باشد یا غیر خویشاوندان.
واقعی بودن شرطِ عدالتِ شاهد طلاق
پرسش : آیا شرطِ عدالتِ شاهد طلاق، شرط واقعی می باشد؟
پاسخ : عدالت شاهد طلاق، شرط واقعی است ولی هرگاه در ظاهر اثبات عدالت شود تحقیق لازم نیست.
وظیفه ی کسی که بدون شاهد زن را طلاق داده است
پرسش : اگر در دوران نامزدی عقد دائم با اجازه ولی دختر جاری شود ولی زوجین بدون طلاق جدا شوند، چنانچه بعد از سال ها پسر بفهمد و بدون حضور دو شاهد زوجه را طلاق داده باشد در این صورت تکلیف چه می باشد؟
پاسخ : باید طلاق شرعی را با رعایت شرایط اجرا نموده و به زن اطلاع دهند.
اگر زوج شهود طلاق را عادل نداند
پرسش : در مورد طلاقی که توسط عاقد جاری شده، چنانچه زوج شهود را عادل نداند آیا طلاق مزبور برای زوج هم معتبر است؟ ( به این معنی که اگر این زن همسر چهارمش بوده، آیا می تواند در این حالت همسر دیگر برگزیند ؟)
پاسخ : در صورت علم زوج به عدم عدالت شهود، احتیاط کند.
معیار تشخیص عدالت شهود طلاق
پرسش : شخصى مى خواهد زن خود را طلاق بدهد و در شهرى که ساکن است فرد عادلِ مطابق نظر مراجع عظام در دسترس نیست مگر برخی از اشخاصى که شخص طلاق دهنده از آن ها معصیتى ندیده و نه از دیگران شنیده که تا به حال معصیتى کرده باشند آیا چنین اشخاصی مى تواند شاهد اجراى صیغه طلاق گردند؟
پاسخ : همین گونه افراد براى شهود طلاق کافى هستند و عادل محسوب مى شوند.
عدم علمِ شاهدِ طلاق به فسق خودش
پرسش : آیا عدم علم شاهد به فسق خودش در شهادت بر طلاق معتبر مى باشد؟
پاسخ : خالى از اشکال نیست.
علم به فسق شهود پس از طلاق
پرسش : هرگاه شخصی پس از اجراى صیغه طلاق، علم به فسق شاهدین پیدا کند، در حالى که به هنگام طلاق آن ها را عادل مى پنداشت، طلاق واقع شده چه حکمى دارد؟
پاسخ : طلاق مزبور صحیح است.
ادعای شوهر به عادل نبودن شهود بعد از طلاق
پرسش : طلاق خُلعى واقع شده است ولى شوهر مدّعى است که دو شاهد عادل حضور نداشته اند؛ بلکه طلاق در حضور عدّه اى از مؤمنین ظاهر الصّلاح واقع شده است، آیا طلاق مزبور صحیح است؟
پاسخ : طلاق مزبور در هر حال محکوم به صحّت است زیرا به اعتراف خود او ظاهر حال شهود، عدالت بوده و ما مامور به باطن نیستیم، بنابر این طلاق اشکالى ندارد مگر این که با دلیل شرعى ادّعاى خود را ثابت کند.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی
عادل نبودن شاهد طلاق
880 – اگر بعد از طلاق معلوم شود یکی از شهود در هنگام طلاق عادل نبوده، حکم طلاق چیست؟
پاسخ
طلاق باطل است.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی شبیری زنجانی.
- طلاق بائن و رجعی چیست
- طلاق خلع و مبارات چیست
- تدلیس در ازدواج چیستحق طلاق مرد
- طلاق در اسلام
- فسخ عقد بخاطر عیب مرد یا زن
- ارتداد همسر و ادامه زندگی یا طلاق
- ازدواج با خواهر لواط دهنده
- حكم طلاق در حال حيض
- طلاق زنی که حیض نمی شود
نحوه خواندن صیغه ازدواج دائم (متن+ترجمه)
نحوه خواندن صیغه ازدواج موقت(متن+ترجمه)
کلید: عدالت شاهد برای طلاق عدالت شاهد برای طلاق عدالت شاهد برای طلاق عدالت شاهد برای طلاق عدالت شاهد برای طلاق عدالت شاهد برای طلاق عدالت شاهد برای طلاق عدالت شاهد برای طلاق عدالت شاهد برای طلاق عدالت شاهد برای طلاق عدالت شاهد برای طلاق[
