صلوات بر پیامبر در منابع اهل سنت
ذکر صلوات
صلوات بر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) با چه کیفیتی باید باشد؟
در دو مورد صلوات بر محمد و آل او (علیهم السلام) واجب است:
الف. در نماز
برخی علمای اهل‌سنت و همه فقهای شیعه امامیه اتفاق دارند بر این که در تشهدِ نماز اکتفا به درود فرستادن بر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) جایز نیست؛ بلکه واجب است که بعد از درود بر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)، بر آل او نیز درود فرستاده شود. احمدبن حنبل و شافعی در این باره روایت نقل کرده اند:[225]
– کعب بن عجره می گوید: رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) دائماً در نمازهای خود این چنین می گفت:
«اللّهم صلّ علی محمّد و آل محمّد کما صلّیت علی ابراهیم و آل ابراهیم انّک حمید مجید»[226]
– شکّی نیست که متابعت از پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در نماز واجب است؛ زیرا که آن حضرت(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «همچنان که من نماز می خوانم، شما نیز نماز بخوانید»[227]
– ابومسعود انصاری می گوید که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود:
«من صلّی صلاة و لم یصلّ فیها علیّ و علی اهل بیتی لم تقبل منه»[228]؛ «هر کس نماز بخواند و در آن به من و اهل‌بیتم درود نفرستد، نمازش مورد قبول نیست.»
– جابر بن یزید جعفی از امام باقر(علیه السلام) و او از ابومسعود انصاری نقل می کند که رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «من صلّی صلاة لم یصلّ فیها علیّ و علی اهل بیتی لم تقبل منه»[229]؛ «هر گاه شخصی نمازی بخواند و در آن بر من و اهل‌بیتم درود نفرستد، نمازش مورد قبول واقع نمی شود»
ب. در غیر نماز
شاید این مطالب را هم بپسندید:
از روایات نیز استفاده می شود که هنگام درود فرستادن بر پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) در غیر نماز، لازم است اهل‌بیت او را نیز در آن شریک گردانید.
ابومسعود انصاری می گوید: رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) وارد مجلس سعد بن عباده شد. بشیر بن سعد – که همان ابوالنعمان بن بشیر است – به رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) عرض کرد: امر کردید ما را که درود بر شما بفرستیم، کیفیت درود را برای ما ترسیم کنید؟
پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) لحظاتی سکوت نمود که ما آرزو کردیم کاش از آن حضرت سؤال نکرده بودیم؛ آن گاه فرمود: بگویید:
«اللّهم صلّ علی محمّد و علی آل محمّد کما صلّیت علی ابراهیم، و بارک علی محمّد و علی آل محمّد، کما بارکت علی ابراهیم فی العالمین انّک حمید مجید والسلام کما قد علمتم»[230]
ابوسعید خدری می گوید: به رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) عرض کردیم: کیفیّت سلام بر تو را دانستیم، حال کیفیّت درود بر تو چگونه است؟
پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: بگویید:
«اللّهم صلّ علی محمّد عبدک و رسولک، کما صلّیت علی ابراهیم، و بارک علی محمّد و آل محمّد، کما بارکت علی إبراهیم»[231]
[225]. المجموع، ج 3، ص 465 ؛ فتح العزیز، ح 3، ص 503 ؛ الشرح الکبیر، ج 1، ص 616 و..
[226]. صحیح مسلم، ج 1، ص 350.
[227]. صحیح بخاری، ج 1، ص 162 ؛ سنن دارمی، ج 1، ص 286.
[228]. سنن دارقطنی، ج 1، ص 355.
[229]. همان.
[230]. صحیح مسلم، ج 1، ص 350، ح 65، کتاب الصلاة.
[231]. صحیح بخاری، ج 3، ص 119، کتاب التفسیر، تفسیر سورة الاحزاب
منبع: هدانا برگرفته از پرسمان، پرسش ها و پاسخ ها « شیعه و اهل سنت »
ویژه نامه امامت پژوهی و فرقه های مذهبی
ویژه نامه اعتقادات و پاسخ به شبهات
