شك در غسل

[ اگر شک کند که غسل کرده یا نه]

مسأله 385 اگر شک کند که غسل کرده یا نه، باید غسل کند ولی اگر بعد از غسل شک کند، که غسل او درست بوده یا نه (1)، لازم نیست دوباره غسل نماید.

 این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست

(1) (خوئی، تبریزی:) در صورتی که احتمال بدهد که وقت غسل ملتفت بوده و صحیح به جا آورده..

(زنجانی:) در صورتی که احتمال بدهد که وقت غسل ملتفت به شرایط صحت غسل بوده..

[کسی که جنب شده اگر شک کند غسل کرده یا نه]

مسأله 388 کسی که جنب شده اگر شک کند (1) غسل کرده یا نه نمازهایی را که خوانده (2) صحیح است، ولی برای نمازهای بعد باید غسل کند (3).

این مسأله در رساله آیت اللّه بهجت نیست

(1) (سیستانی، زنجانی:) اگر بعد از خواندن نماز شک کند..

(2) (خوئی، تبریزی:) چنانچه احتمال بدهد که وقت شروع به نماز ملتفت بوده..

(3) (خوئی، تبریزی، سیستانی:) و در صورتی که بعد از نماز حدث اصغر از او صادر شده باشد لازم است وضو هم بگیرد و اگر وقت باقی است (سیستانی: بنا بر احتیاط لازم) نمازی را که خوانده اعاده نماید.

(زنجانی:) بنا بر احتیاط برای نمازهای بعد باید غسل کند و اگر پس از نماز حدث اصغر از او سر زده باشد لازم است برای نمازهای بعد وضو هم بگیرد.

• توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل،  اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.

---

شك در غسل

پرسش 108 . اگر كسى بعد از غسل، شك كند كه غسل را درست به جا آورده يا نه، تكليفش چيست؟

همه مراجع (به جز تبريزى و وحيد): به شك خود اعتنا نكند و لازم نيست دوباره غسل به جا آورد.[1]

آيات عظام تبريزى و وحيد: اگر احتمال بدهد هنگام غسل، توجه (به شرايط صحت آن) داشته و صحيح به جا آورده، لازم نيست دوباره غسل كند.[2]

پرسش 109 . كسى كه جنب بوده، اگر بعد از نمازى كه خوانده، شك كند غسل كرده يا نه، تكليفش چيست؟

همه مراجع (به جز تبريزى و وحيد): نمازى را كه خوانده، صحيح است؛ ولى براى نمازهاى بعد بايد غسل كند.[3]

آيات عظام تبريزى و وحيد: اگر احتمال بدهد كه هنگام شروع به نماز متوجه بوده، نمازى را كه خوانده، صحيح است، ولى براى نمازهاى بعد بايد غسل كند.[4]

پرسش 110 . به قصد غسل جنابت به حمام رفتم؛ ولى وقتى كه بيرون آمدم شك كردم غسل را انجام داده ام يا نه، تكليف چيست؟

همه مراجع: بايد بنا را بر انجام ندادن بگذاريد و غسل تان را به جا آوريد.[5]

غسل مافى  الذمه

پرسش 111 . منظور از غسل «مافى الذمه» چيست؟

غسل «مافى  الذمه» آن است كه بر انسان غسلى واجب شده؛ ولى نوع آن را نمى داند. در اين صورت گفته مى شود به نيت آنچه كه بر عهده اش آمده، يك غسل انجام دهد[6].

• [1]. توضيح المسائل مراجع، م 385؛ بهجت، وسيله النجاه، ج 1، م 199 و دفتر: خامنه اى.
• [2]. تبريزى، توضيح المسائل مراجع، م 385 و وحيد، توضيح المسائل، م 391.
• [3]. توضيح المسائل مراجع، م 388؛ بهجت، وسيله النجاه، ج 1، م 220 و دفتر: خامنه اى.
• [4]. وحيد، توضيح المسائل، م 394 و تبريزى، توضيح المسائل مراجع، م 388.
• [5]. بهجت، وسيله النجاة، ج 1، م 675؛ صافى، هداية العباد، ج 1، م 178؛ وحيد، منهاج الصالحين، ج 2، م 193؛ تبريزى، منهاج الصالحين، ج 1، م 193؛ امام، فاضل، نورى و مكارم، تعليقات على العروة، احكام الغسل، م 14 و دفتر: خامنه اى.
• [6]. توضيح المسائل مراجع، م 389؛ نورى، توضيح المسائل، م 390؛ وحيد، توضيح المسائل، م 395 و خامنه اى، اجوبة، س 187.(احكام وضو، غسل و تيمم-پرسمان).

---

 

شک در غسل
شک در انجام غسل (شک دارد که غسل کرده یا نه): برای اعمالی که مشروط به غسل است باید غسل کند، ولی نمازهایی که تا کنون خوانده صحیح است.
شک در صحت غسل (پس از انجام غسل شک دارد غسلش صحیح بوده یا نه): در صورتی که احتمال می‌دهد غسل را صحیح انجام داده و در وقت غسل متوجه انجام آنچه در صحت غسل معتبر است بوده به شک خود اعتنا نکند (و بنا بر صحت بگذارد).

س 197: به قصد انجام یکی از غسل‏های واجب غسل کردم. پس از خروج از حمام شک کردم که آیا ترتیب را رعایت کرده ‏ام یا نه، و چون احتمال می‏ دادم که نیّت ترتیب کافی است، دوباره غسل نکردم. اکنون در کارم متحیّر هستم، آیا قضای همه نمازهایی که خوانده‏ام، واجب است؟

ج: اگر احتمال صحّت‏ غسل را مى‏ دهيد و در وقت غسل متوجه انجام آنچه در صحّت‏ غسل معتبر است بوده‏ ايد، چيزى بر عهده شما نيست. بله، اگر يقين به بطلان غسل پيدا کنيد، قضاى همه نمازها بر شما واجب است.

س: اگر شخصى در هنگام شستن طرف چپش در غسل ترتيبى شک کند که آيا مقدارى از طرف راستش را خوب شسته يا نه آيا بايد دوباره غسل کند؟

ج) در فرض سؤال، به شک اعتنا ننموده و غسل صحيح است.

س 171: در مورد احتلام زنان، در چه صورتی غسل جنابت بر آنان واجب می‏شود؟ و آیا رطوبتی که هنگام ملاعبه و شوخی با همسر از آنان خارج می‏شود، حکم منی را دارد؟ و آیا بدون سست شدن بدن و رسیدن به اوج لذت، غسل بر آنها واجب می‏شود؟ به‌طور کلی در زنان بدون نزدیکی، جنابت چگونه تحقق می‏یابد؟

ج: اگر زن به اوج لذت جنسى برسد و در آن حال مايعى از او خارج شود جنابت محقق شده و غسل بر او واجب مى‏شود و اگر شک کند که به اين مرحله رسيده يا نه و يا شک در خروج مايع داشته باشد، غسل واجب نيست.

س 174: مدتی است که مبتلا به شک در غسل جنابت شده ‏ام، به‌طوری که با همسرم نزدیکی نمی‏کنم. با این حال حالتی غیرارادی به من دست می‏دهد که گمان می‏کنم غسل جنابت بر من واجب شده است و حتی هر روز دو یا سه بار غسل می‏کنم، و این شک مرا آزار می‏دهد، تکلیف من چیست؟

ج: با شک در جنابت حکم جنابت مترتب نمى‏ شود، مگر اين که رطوبتى از شما خارج شود که همراه با علامت‏هاى شرعى خروج منى باشد يا يقين به خروج منى داشته باشيد.

س 187: کسی که غسلهای متعددی اعم از واجب یا مستحب بر ذمّه او باشد، آیا یک غسل، کفایت از غسل‏های دیگر می‏کند؟

ج: اگر به نيت همه آنها يک غسل بجا آورد، کفايت مى‏کند و اگر در بين آنها غسل جنابت باشد و به نيت آن غسل کند، از بقيه غسلها هم کفايت مى‏کند. اگر چه احتياط اين است که همه آنها را نيّت نمايد.

س 188: غیر از غسل جنابت، آیا بقیه غسلها هم کفایت از وضو می‏کنند؟

ج: کفايت نمى‏کنند. 

 غسل کثيرالشک

س. براى كسى كه در غسل طول مى دهد اما مى‌گويد من وسواس نشده‌ام بلكه براى اطمينان از رسيدن آب به همه جاى بدنم غسلم طول مى‌كشد چه نظرى داريد؟

ج. اگر از متعارف خارج باشد نبايد اعتنا کند.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای

---

پرسش : سلام علیکم بعد از غسل واجب، مانعی دیدم اما شک دارم که هنگام غسل مانع وجود داشته است یا نه؟ آیا غسل صحیح است؟ تشکر
پاسخ : در فرض سوال غسل صحیح است و به آن اعتنا نکنید.

منبع: استفتاء سایت هدانا از دفتر استفتائات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

 

شک در حين غسل

پرسش :اگر فردی در حال انجام غسل به شسته شدن قسمتی از اعضا شک کند، تکلیف چیست؟

پاسخ :اگر در اجزاء آن شک کند باید برگردد ولی اگر بعد از فراغت از آنها باشد اعتباری ندارد.

شک در جزء ظاهر یا باطن بودن در غسل

پرسش :اگر شک کنیم که جزیی از بدن در غسل جزو باطن است یا ظاهر چگونه عمل کنیم؟

پاسخ :احتیاط آن است که آن را بشویید.

شک زیاد در وضو و غسل

پرسش :دارای افکار وسواسی می باشم دایم شک در ابطال وضو می کنم و فکر میکنم نمازم و وضویم اشکال دارد در مورد غسل هم همینطور و آب زیادی مصرف می کنم و احساس میکنم یک مقدار آب به آن قسمت نرسیده و غسلم باطل است چه کنم به نظر شما؟ آیا انسان در جنابت کل بدنش نجس است؟ و باید تمام رختهایش را بشوید ؟ و آیا با یک بار شستن جسم نجس با آب لوله کشی کافی است ؟ در ایران و خارج؟

پاسخ :به شکها بلکه به یقینتان هم اعتنا نکنید و همانند مردم متدین عادی عمل کنید و یک بار شستن با آب لوله کشی بعد از شستن عین نجاست کافی است.استفتائات حضرت آيت الله مكارم .

سؤال 82 ـ این جانب مبتلا به بیمارى وسواس هستم و متأسّفانه بسیار شدید و غیر قابل تحمّل است مثلا در مورد تطهیر و غسل وسواس من خیلى شدید است به گونه اى که گاهى اوقات وقتى شب به حمّام مى روم نزدیک طلوع آفتاب موفق به تطهیر مى شوم و از حمّام بیرون مى آیم. باور کنید در طول این چند سال به اندازه بیست سال آب مصرف کرده ام، براى درمان به نزد بعضى از علماى شهرمان و یکى از مراجع قم رفتم و اذکارى را به من گفتند ولى مؤثّر واقع نشد. به خدمت حضرت على بن موسى الرّضا(علیه السلام) در مشهد رفتم با چه گرفتاریهایى که در سفر و هنگام تشرف داشتم و دعا و تضرّع بسیار کردم ولى متأسّفانه شفا نیافتم. این بیمارى نزدیک است مرا از پاى درآورد نه تنها خود که خانواده را نیز نگران و در زحمت انداخته ام بلکه باعث شده است عبادتهایم را نتوانم انجام دهم و براى این جهت ماه رمضان را سفر مى کنم تا مشکل روزه گرفتن نداشته باشم اگر چه در سفر هم هیچ چیز نمى خورم. لطفاً مرا راهنمایى کنید تا از این وضع غمبار نجات یابم و از زخم زبانهاى اطرافیان آسوده گردم؟

 

جواب: مشکل شما در واقع از خود شماست و مقصّر اصلى خودتان هستید و به همین دلیل دعاى شما هم مستجاب نمى شود و علّت اصلى آن ندانستن مسأله است. مسأله اصلى این است که بر شما واجب نیست یقین به طهارت و غسل و مانند آن پیدا کنید، آنچه بر شما به عنوان یک وظیفه شرعى لازم است این که به مقدار سایر مردم آب بریزید و به همان قناعت کنید هرچند شک در غسل و طهارت داشته باشید و ما مسؤولیت شرعى این کار را مى پذیریم. شما از امروز فقط به مقدار مردم آب بریزید و قناعت کنید و با بدن نجس و حال جنابت (به گمان خودتان) نماز بخوانید و هیچ اشکالى هم ندارد و نماز و روزه شما کاملا صحیح است و ما به این وسیله بر شما و تمام افراد وسواسى اتمام حجّت مى کنیم و مخالفت با آن گناه است. ما از خداوند مى خواهیم که به شما توفیق توجّه به این مسأله را عنایت کند و از دام شیطانى نجات پیدا کنید.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی.

---

مسأله ۳۶۲ ـ اگر یقین نکند که هر دو قسمت یعنی سر و گردن و بدن را کاملاً غسل داده، باید برای آنکه یقین کند، هر قسمتی را که می‏شوید مقداری از قسمت دیگر را هم با آن قسمت بشوید.

مسأله ۳۶۳ ـ اگر بعد از غسل بفهمد جایی از بدن را نشسته، و نداند کجای بدن است، دوباره شستن سر لازم نیست، و فقط هر جایی را از بدن که احتمال می‏دهد نشسته باید بشوید.

مسأله ۳۶۴ ـ اگر بعد از غسل بفهمد مقداری از بدن را نشسته، چنانچه از طرف چپ باشد شستن همان مقدار کافی است. و اگر از طرف راست باشد احتیاط مستحب آن است که بعد از شستن آن مقدار، دوباره طرف چپ را بشوید. و اگر از سر و گردن باشد ـ بنا بر احتیاط واجب ـ باید بعد از شستن آن مقدار، دوباره بدن را بشوید. 
مسأله ۳۶۵ ـ اگر پیش از تمام شدن غسل، در شستن مقداری از طرف چپ یا طرف راست شک کند، لازم است که آن مقدار را بشوید، و اگر در شستن مقداری از سر و گردن شک کند ـ بنا بر احتیاط لازم ـ باید بعد از شستن آن دوباره بدن را بشوید. رساله توضيح المسائل آيت الله سيستاني . 

پرسش: من در غسل زیاد شک می کنم مثلاً وقتی طرف چپ را می شویم شک می کنم که طرف راست بدنم را مثلاً قسمتی از آن را شسته ام یا نه در اینجا تکلیف من چیست؟هر چی فکر می کنم که شسته ام یا نه یادم نمی آید.

• ویژه نامه احکام طهارت(وضو، غسل، نجاسات و …)

دیدن مانع بعد از غسل

غسل رو به قبله

زمان غسل

موالات در غسل فاصله بين شستن اعضا

کمک گرفتن در غسل

شرايط غسل

نجاست بدن در غسل

غسل ارتماسی در استخر

غسل ارتماسی زیر دوش حمام

آيا تمام موها را بايد در غسل شست

كليد : شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شك در غسل شک در غسل جنابت شک در غسل جنابت شک در غسل جنابت شک در غسل جنابت شک زياد در غسل شک زياد در غسل شک زياد در غسل شک زياد در غسل شک زياد در غسل شک زياد در غسل شک زياد در غسل شك غسل شك غسل شك غسل شك غسل شك غسل شك غسل شك غسل شك غسل در بین غسل زیاد شک می کنم و این امر موجب عسر وحرج می شود تکلیف كسی که شك كرده غسل كرده یا نه شک در غسل بعد از نماز  سوال یه وسواسی راجع به شک کردن بعد از غسل من خیلی شک میکنم چه برای وضو و غسل و … زیاد در غسل شک میکنم و آب میریزم (مرجع تقلید آیةالله خامنه ای احکام وسواس اعتنا به شک ناشی از وسواس جایز نیست  وسواس و شک زیاد  وسواس و شک زیاد  وسواس و شک ز