راه نجس شدن چیزهای پاک

[fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][اگر چیز پاک به چیز نجس برسد]

مسأله 125 اگر چیز پاک به چیز نجس برسد و هر دو یا یکی از آنها به طوری تر باشد که‌تری یکی به دیگری برسد، چیز پاک نجس می‌شود (1). و اگر تری به قدری کم باشد که به دیگری نرسد، چیزی که پاک بوده نجس نمی‌شود (2).

(1) (خوئی:) و هم چنین اگر به چیز سوّمی با همان رطوبت برسد نجسش می‌کند، و مشهور فرموده‌اند که متنَجّس به طور مطلق مُنَجِّس است ولی این حکم در غیر واسطه اوّل محل ّ اشکال است اگر چه بنا بر احتیاط واجب اجتناب از او لازم است «مثال»: در صورتی که دست راست به بول متنجِّس شود، آن گاه آن دست با رطوبت با دست چپ ملاقات کند این ملاقات موجب نجاست دست چپ خواهد بود و اگر دست چپ بعد از خشکیدن با آب قلیل ملاقات کند آب نیز نجس می‌شود. ولی اگر با چیز دیگری با رطوبت ملاقات کند نجاست آن چیز محل ّ اشکال است، و احتیاط واجب در اجتناب از آن است..

(تبریزی:) و هم چنین اگر به چیز سوّمی با همان رطوبت برسد نجسش می‌کند، و مشهور فرموده‌اند که متنجس به طور مطلق منجّس است، ولی این حکم در غیر واسطه اوّل و دوّم مورد اشکال واقع شده و فرموده مشهور بعید نیست.

(سیستانی:) ولی با تعدّد واسطه نجس نمی‌شود. «مثال»: در صورتی که دست راست به بول متنجس شود، آن گاه آن دست با رطوبت جدیدی با دست چپ ملاقات کند، این ملاقات موجب نجاست دست چپ خواهد بود و اگر دست چپ بعد از خشک شدن با لباس مرطوب مثلًا ملاقات کند، لباس نیز نجس می‌شود ولی اگر آن لباس با چیز دیگری با رطوبت ملاقات کند حکم به نجاست آن چیز نمی‌شود..

(2) (خوئی، سیستانی:) اگر چه به عین نجس برسد.

(بهجت:) ولی اگر دست انسان به بدن میّتی که هنوز او را غسل نداده‌اند برسد اگر چه بدن میّت خشک باشد، احتیاط در این است که دست را بشوید.

(مکارم:) مسأله هر گاه چیز پاکی با چیز نجسی ملاقات کند و یکی از آن دو رطوبت داشته باشد نجس می‌شود، امّا اگر هر دو خشک باشند یا رطوبت به قدری کم باشد که سرایت نکند، پاک است (مگر در ملاقات چیزی با مرده انسان پیش از غسل دادن، که احتیاط واجب اجتناب است هر چند خشک باشد).

[ اگر چیز پاکی به چیز نجس برسد]

مسأله 126 اگر چیز پاکی به چیز نجس برسد و انسان شک کند که هر دو یا یکی از آنها تر بوده یا نه، آن چیز پاک نجس نمی‌شود (1).

(1) (تبریزی:) مگر حالت سابقه چیز پاک، رطوبت مُسریه باشد.

(مکارم:) مسأله اگر در ملاقات، یا در رطوبت داشتن شک ّ کند، آن چیز نجس نمی‌شود.

[ دو چیزی که انسان نمی‌داند کدام پاک و کدام نجس است]

مسأله 127 دو چیزی که انسان نمی‌داند کدام پاک و کدام نجس است اگر چیز پاکی با رطوبت به یکی از آنها برسد (1)، نجس نمی‌شود (2) ولی اگر یکی از آنها قبلًا نجس بوده و انسان نداند پاک شده یا نه، چنانچه چیز پاکی (3) به آن برسد نجس می‌شود.

(1) (سیستانی:) اجتناب از آن لازم نیست، مگر در بعضی از موارد مثل آن که حالت سابقه در هر دو نجاست باشد و یا آن که با طرف دیگر هم چیز پاک دیگری با رطوبت ملاقات کند.

(2) (گلپایگانی، خوئی، تبریزی، زنجانی، صافی، فاضل:) بقیه مسأله ذکر نشده.

(3) (بهجت:) با رطوبت..

(مکارم:) مسأله هر گاه بداند قسمتی از فرش یا لباس نجس شده امّا نمی‌داند کدام قسمت آن است اگر دست، به قسمتی از آن بزند نجس نمی‌شود، همین طور هر دو چیزی که می‌داند یکی از آن دو نجس شده ولی نمی‌داند کدام نجس است، ملاقات با یکی از آن دو سبب نجاست نمی‌شود.

[زمین و پارچه و مانند اینها اگر رطوبت داشته باشد]

مسأله 128 زمین و پارچه و مانند اینها اگر رطوبت داشته باشد هر قسمتی که نجاست به آن برسد، نجس می‌شود و جاهای دیگر آن پاک است (1) و هم چنین است خیار و خربزه و مانند اینها.

(1) (مکارم:) مگر این که رطوبت به قدری زیاد باشد که از جایی به جای دیگر سرایت کند هم چنین خیار و خربزه و ماست و امثال آنها اگر رطوبت زیاد و مسری نداشته باشد، همان محل ّ ملاقات نجس می‌شود.

[هر گاه شیره و روغن روان باشد]

مسأله 129 هر گاه شیره و روغن روان باشد همین که یک نقطه از آن نجس شد، تمام آن نجس می‌شود (1). ولی اگر روان نباشد نجس نمی‌شود. (2)

(1) (مکارم:) اما اگر روان نباشد، به طوری که از جایی به جایی سرایت کند، فقط محل ّ ملاقات نجس است و می‌توان آن را برداشت و دور ریخت.

(نوری:) ولی اگر روان نباشد همان نقطه‌ای که نجس یا متنجس به آن اصابت کرده، نجس است و اگر آن را با مقداری از اطرافش بردارند، بقیه پاک است.

(2) (اراکی، فاضل:) تمام آن نجس نمی‌شود (فاضل: بلکه فقط جایی که نجاست به آن رسیده نجس می‌شود).

(خوئی، گلپایگانی، تبریزی، سیستانی، صافی، زنجانی:) مسأله هر گاه شیره و روغن و مانند اینها طوری باشد که اگر مقداری از آن را بردارند جای آن خالی نمی‌ماند، همین که یک نقطه از آن نجس شد، تمام آن نجس می‌شود. ولی اگر طوری باشد که جای آن در موقع برداشتن خالی بماند، اگر چه بعد پر شود، فقط جائی که نجاست به آن رسیده نجس می‌باشد. پس اگر فضله موش در آن بیفتد جائی که فضله افتاده نجس و بقیه، پاک است.

(بهجت:) مسأله هر گاه شیره و روغن مایع باشد به طوری که اگر قدری از آن برداشته شود جای آن پر می‌شود، همین که یک نقطه از آن نجس شد، تمام آن نجس می‌شود، ولی اگر مایع نباشد و یا این که مایع باشد ولی نجاست به جای دیگر سرایت نکند نجس نمی‌شود.

[اگر مگس یا حیوانی مانند آن، روی چیز نجسی که‌تر است بنشیند]

مسأله 130 اگر مگس یا حیوانی مانند آن، روی چیز نجسی که‌تر است بنشیند (1) و بعد روی چیز پاکی که آن هم تر است بنشیند، چنانچه انسان بداند نجاست همراه آن حیوان بوده (2)، چیز پاک نجس می‌شود، و اگر نداند پاک است.

(1) (مکارم:) و بعد روی چیز پاکی بنشیند نجس نمی‌شود، چون احتمال دارد پای این حشرات رطوبتی به خود نگیرد، امّا اگر بدانیم نجاستی را با خود حمل کرده و سرایت نموده نجس می‌شود.

(2) (زنجانی:) اگر یقین یا اطمینان دارد که هنگام نشستن بر روی چیز پاک، نجاستش از بین نرفته، آن چیز نجس می‌شود، بلکه اگر چنین یقین یا اطمینانی هم ندارد، آن چیز بنا بر احتیاط واجب نجس می‌شود. و هم چنین اگر مگس یا حیوانی مانند آن که به گونه‌ای‌تر است که‌تری آن به اشیاء دیگر می‌رسد، روی چیز نجسی بنشیند و بعد روی چیز پاکی بنشیند، چنانچه در هنگام نشستن بر روی چیز پاک ندانیم که‌تری آن به همان حالت سابقه مانده یا تری آن از بین رفته، یا دیگر به اندازه‌ای نیست که سرایت کند، در این صورت نیز آن چیز پاک بنا بر احتیاط واجب نجس می‌شود.

[اگر جایی از بدن که عرق دارد نجس شود]

مسأله 131 اگر جایی از بدن که عرق دارد نجس شود و عرق از آنجا به جای دیگر برود، هر جا که عرق به آن برسد نجس می‌شود (1) و اگر عرق به جای دیگر نرود جاهای دیگر بدن پاک است.

(1) (گلپایگانی، صافی:) بقیه مسأله ذکر نشده.

[اخلاطی که از بینی یا گلو می‌آید اگر خون داشته باشد]

مسأله 132 اخلاطی که (1) از بینی یا گلو می‌آید اگر خون داشته باشد، جایی که خون دارد نجس و بقیه آن پاک است، پس اگر به بیرون دهان یا بینی برسد، مقداری را که انسان یقین دارد جای نجس اخلاط به آن رسیده، نجس است و محلی را که شک دارد جای نجس به آن رسیده است یا نه، پاک می‌باشد.

(1) (سیستانی، زنجانی:) اخلاط غلیظی که..

(مکارم:) مسأله اخلاطی که از بینی یا گلو می‌آید، هر گاه غلیظ باشد و نقطه‌ای از آن خون داشته باشد همان نقطه نجس است، و اگر روان باشد همه نجس می‌شود.

[ اگر آفتابه‌ای را که ته آن سوراخ است روی زمین نجس بگذارند]

مسأله 133 اگر آفتابه‌ای را که ته آن سوراخ است روی زمین نجس بگذارند (1) چنانچه آب طوری زیر آن جمع گردد که با آب آفتابه یکی حساب شود، آب آفتابه نجس می‌شود (2)، ولی اگر آبی که از زیر آفتابه خارج می‌شود در زمین فرو رود یا جاری شود به نحوی که با آب داخل آن یکی حساب نشود، آب آفتابه نجس نمی‌شود.

(1) (گلپایگانی، صافی:) در حالی که آب از آن بیرون می‌آید آب داخل آفتابه نجس نمی‌شود ولی در حالی که آب از آن بیرون نمی‌آید و آب نجس که در زیر آن جمع شده به واسطه سوراخ متّصل به آب داخل آفتابه باشد آب داخل آن هم نجس می‌شود.

(2) (بهجت:) ولی اگر آب آفتابه از داخل به بیرون با فشار جریان داشته باشد یا احتمال برود که نجاست بیرون به داخل سرایت نمی‌کند، حتّی اگر سطح آب بیرون و داخل مساوی هم باشد، آب آفتابه نجس نمی‌شود.

(نوری:) بلکه اگر آب بر زمین جاری شود یا فرو رود، در صورتی که سوراخ آفتابه به زمین نجس متصل باشد، باز هم بنا بر احتیاط واجب باید از آب آفتابه اجتناب کرده، ولی اگر سوراخ آن به زمین نجس متصل نباشد و آب زیر آفتابه هم با آب داخل آن یکی حساب نشود، آب آفتابه نجس نمی‌شود.

(فاضل:) و اگر سوراخ آن به زمین نجس متّصل نباشد و آب زیر آفتابه با آب داخل آن یکی حساب نشود، آب داخل آفتابه نجس نمی‌شود.

(خوئی:) مسأله اگر آفتابه‌ای را که ته آن سوراخ است روی زمین نجس بگذارند، چنانچه از جریان بیفتد و آب زیر آن جمع گردد که با آب آفتابه یکی حساب شود آب آفتابه نجس می‌شود، ولی اگر آب آفتابه جریان داشته باشد نجس نمی‌شود.

(تبریزی:) بنا بر احتیاط از آب آفتابه اجتناب شود..

(سیستانی:) با فشار جریان داشته باشد..

(مکارم:) مسأله هر گاه ظرفی را که ته آن سوراخ است روی زمین نجسی بگذارند چنانچه آب با فشار از آن خارج شود داخل ظرف نجس نخواهد شد.

(زنجانی:) مسأله اگر ظرفی مانند آفتابه را که پایین آن سوراخ است بر زمین نجس بگذارند چنانچه از جریان بیفتد و آب زیر آن جمع گردد که با آب ظرف یکی حساب شود، آب ظرف نجس می‌شود؛ ولی اگر آب ظرف جریان داشته باشد نجس نمی‌شود.

[اگر چیزی داخل بدن شود و به نجاست برسد]

مسأله 134 اگر چیزی داخل بدن شود و به نجاست برسد، در صورتی که بعد از بیرون آمدن، آلوده به نجاست نباشد پاک است، پس اگر (اسباب اماله یا آب آن در مخرج غائط وارد شود، یا) (1) سوزن و چاقو و مانند اینها در بدن فرو رود و بعد از بیرون آمدن، به نجاست آلوده نباشد نجس نیست. و هم چنین است آب دهان و بینی اگر در داخل به خون برسد و بعد از بیرون آمدن به خون آلوده نباشد.

(1) این مسأله، در رساله آیت اللّه بهجت نیست [قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام: گلپایگانی و صافی نیست.]

(زنجانی:) مسأله اگر چیزی داخل بدن شود در صورتی که یقین یا اطمینان کند که به عین نجاست خورده است بنا بر احتیاط نجس است و اگر نه، پاک است پس اگر اسباب اماله یا آب آن، در مخرج غائط وارد شود و یقین یا اطمینان کند که به غائط خورده است، یا سوزن و چاقو و مانند اینها در بدن فرو رود و یقین یا اطمینان کند که به خون رسیده است، بنا بر احتیاط نجس شده است، ولی آب دهان و بینی و مانند اینها که در داخل بدن هستند اگر در داخل به خون برسد و بعد از بیرون آمدن به خون آلوده نباشد پاک است.

(مکارم:) مسأله هر گاه چیزی مانند سوزن در داخل بدن با نجاستی مانند خون ملاقات کند نجس می‌شود بنا بر احتیاط واجب، هر چند موقع بیرون آمدن آلوده نباشد، هم چنین است آب دهان و بینی هر گاه در داخل دهان و بینی با خون ملاقات کند احتیاط، اجتناب است.

مسأله اختصاصی

(مکارم:) مسأله 153 چیزی که نجس شده، مثلاً دستی که با بول ملاقات کرده اگر با رطوبت با چیز پاکی ملاقات کند، آن هم نجس می‌شود.

• توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید/ متن اصلی از رساله امام خمینی و مُحشی حضرات آیات: سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، بهجت،فاضل،  اراکی، خویی، گلپایگانی، تبریزی.

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

 چگونگی نجس شدن چیزهای پاک

برای این که چیز پاکی نجس شود چهار شرط لازم است:
۱. چیز پاک با چیز نجس ملاقات کند.
۲. هر دو یا یکی از آن دو رطوبت داشته باشد.
۳. رطوبت به قدری باشد که سرایت کند.
۴. ملاقات در داخل بدن نباشد.

توجه:
ملاک رطوبت مسریه (سرایت کننده) این است که به مقداری باشد که رطوبت، هنگام برخورد از جسم مرطوب به جسم دیگر سرایت کند.
پارچه و امثال آن اگر مرطوب باشد و یک نقطه‌ی آن با نجس ملاقات کند، فقط همان نقطه نجس می‌شود و بقیه‌ی جاهای آن پاک است.
آبی که وارد دهان شده و به اجزای خون منجمد شده در لثه رسیده و سپس از دهان خارج شده محکوم به طهارت است، هر چند احتیاط (مستحب) اجتناب از آن است. همچنین غذایی که با آن اجزا تماس پیدا کرده نجس نیست و فرو بردن آن غذا اشکال ندارد و فضای دهان نیز پاک است.
 متنجس اول (چیزی که با عین نجس تماس یافته و نجس شده است)، اگر باز با چیزی که پاک است تماس پیدا کند و یکی از آنها تر باشد، آن چیز پـــاک را نجس می‌کند، و باز متنجس دوم (این چیزی که بر اثر ملاقات با متنجس، نجس شده است)، اگر با چیز پاکی برخورد نماید بنابر احتیاط واجب آن را نجس می‌کند، ولی این متنجس سوم هیچ چیزی را با ملاقات خود، نجس نمی‌کند. رساله آموزشی.

لینک کوتاه مطلب: http://goo.gl/xzKgWP

*- ضمنا شما می توانید از اینجا مشترک  خبرنامه سایت شوید و جدید ترین مطالب را دریافت کنید.

• ویژه نامه احکام طهارت(وضو، غسل، نجاسات و …)

• اگر نجس بودن چیزی را نداند
• اگر جایی که نجس شده مشخص نباشد
• حكم نوشيدن ماء‌ الشعير
• آيا الکل سفید نجس است
• داروهای الکل دار چه حكمي دارد
• حکم جوشاندن آبغوره چیست
• حکم جوشاندن انگور چيست
• دادن لباس به خشكشويي غير مسلمان ها
• شستن لباس نجس با ماشین لباسشوي

کلید:  راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک راه نجس شدن چیزهای پاک[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]