دروغ گفتن شوخی
دروغ گفتن شوخی
رسولُ اللّه صلى الله عليه و آله و سلّم : إنّ الكذبَ لا يَصلَحُ مِنهُ جِدٌّ ولاهَزلٌ ، ولا أن يَعِدَ الرجُلُ ابنَهُ ثُمّ لا يُنجِزَ لَهُ ، إنّ الصِّدقَ يَهدي إلَى البِرِّ ، وإنَّ البِرَّ يَهدي إلَى الجَنّةِ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و سلّم : دروغ ، چه جدّى و چه شوخى آن ، درست نيست . همچنين درست نيست كه مرد به فرزند خود وعدهاى بدهد و به آن عمل نكند . همانا راستگويى ، به نيكى رهنمون مىشود و نيكى به بهشت هدايت مىكند . كنز العمّال : 8217 منتخب ميزان الحكمة : 486
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
دروغ شوخی
س. آیا دروغ گفتن به شوخی گناه دارد؟
ج. اگر خبری خلاف واقع بدهد و مقصودش این باشد که مخاطب آن را جدی بگیرد حرام است، اما اگر در آنچه که می گوید قصد جدی ندارد و نمی خواهد خلاف واقع مطلبی بگوید مثل این که به شوخی از زبان شخصی یا حیوانی مطلبی را نقل می کند، حرام نیست.
استفتائات مقام معظم رهبری.
شوخى
شوخى:
سخن يا عملى كه در مخاطب نوعى احساس دلپذيرى ايجاد كند و او را بخنداند.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
از احكام آن در بابهاى طهارت، صلات، تجارت و شهادات سخن گفته‌اند.
حكم تكليفى:
شوخى كردن در صورت عدم آلودگى به سخن زشت و ناسزا، مستحب است. از امام صادق عليه السّلام نقل شده است: «هيچ مؤمنى نيست مگر آنكه بذله گو و شوخ طبع باشد».(1)ليكن شوخى زياد، جز در سفر، نكوهيده و مكروه است؛(2)چنان كه شوخى كردن در مسجد(3)و در تشييع جنازه(4)كراهت دارد.
آيا دروغ گفتن از روى شوخى حرام است؟
مسئله دو صورت دارد: يكى آنكه در مقام شوخى و به قصد خنداندن ديگران، به صورت جدّى از وقوع چيزى كه واقع نشده خبر دهد، مانند آنكه در موقعيتى كه فردى منتظر بازگشت مسافرى است، كسى به دروغ، آمدن مسافرش را خبر مى‌دهد تا او را بفريبد و حاضران را بخنداند. و ديگرى آنكه سخنى را به قصد شوخى ادا كند، بدون آنكه قصد اِخبار از واقع داشته باشد، حاضران نيز از اين قصد وى آگاه باشند. صورت نخست، مصداق دروغ و حرام است؛ بر خلاف صورت دوم كه نه مصداق دروغ و نه حرام است.(5)
به قول مشهور، در تحقق عدالت علاوه بر ترك گناه، ترك اعمال خلاف مروّت نيز شرط است. افراط و زياده روى در شوخى از مصاديق خلاف مروّت شمرده شده است. بنابر اين، براى عدالت فرد زيان آور است و در نتيجه شهادتش پذيرفته نخواهد بود.(6)
آثارى كه بر فعل، در صورت صدور آن به قصد جدّى مترتب مى‌گردد، اگر به شوخى از فرد صادر شود، بر آن مترتب نمى‌گردد، مانند عقود( –>عقد)از قبيل بيع، صلح، اجاره، نكاح، مضاربه و شركت، و ايقاعات( –>ايقاع)، از قبيل نذر، عهد،طلاق و ايلاء كه شرط صحّت همه آنها داشتن قصد جدّى است(7)و نيز سلام كردن به شوخى كه پاسخ آن واجب نخواهد بود.(8)
- (1)هداية الأمّة 5/ 162 ـ 163
- (2)164 ؛ روضة المتقين 4/261
- (3)ذكرى الشيعة 3/135
- (4)نجاة العباد (امام خمينى)/ 56
- (5)كشف الغطاء 4/ 573 ؛ جواهر الكلام 22/ 72 ـ 73 ؛ كتاب المكاسب 2/ 15 ـ 16 ؛ منهاج الصالحين (سيد محسن حكيم) 2/ 15 ؛ مصباح الفقاهة 1/ 389 ـ 390 ؛ المكاسب المحرمة (امام خمينى) 2/76 ؛ صراط النجاة 5/230
- (6)مدارك الأحكام 6/ 281 ؛ الحدائق الناضرة 13/386 ـ387 ؛ كشف الغطاء 4/51 .
- (6)قواعد الأحكام 3/ 495 ؛ رسائل الشهيد الثانى 1/ 69 ؛ مدارك الأحكام 4/ 68
- (7)كتاب المكاسب 3/ 295 ؛ مصباح الفقاهة 3/ 275
- (8)العروة الوثقى 3/ 26 .
- نام کتاب منبع: فرهنگ فقه فارسي نویسنده : موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي جلد : 4 صفحه : 734
لینک کوتاه مطلب: https://goo.gl/328rti
کلید:دروغ گفتن شوخی دروغ گفتن شوخی دروغ گفتن شوخی دروغ گفتن شوخی دروغ گفتن شوخی دروغ گفتن شوخی دروغ گفتن شوخی دروغ گفتن شوخی دروغ گفتن شوخی دروغ گفتن شوخی آیا به شوخی دروغ گفتن اشكال دارد؟ آیا اگر دروغ برای شوخی باشد، ولی ضرری برای کسی نداشته .آیا دروغ به شوخی حرام است؟
