حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی
حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی
شبيه خوانى
در حسينيه‌ها و مساجد بيشتر مناطق به خصوص روستاها مراسم شبيه‌خوانى به اعتبار اينكه از سنت‌هاى قديمى است برگزار مى‌شود كه گاهى اثر مثبتى در نفوس مردم دارد، اين مراسم چه حكمى دارد؟
همه مراجع: اگر مراسم شبيه‌خوانى مشتمل بر امور دروغ و باطل نباشد و با توجه به مقتضيات زمان باعث وهن مذهب حق هم نشود، اشكال ندارد؛ ولى در عين حال بهتر است به جاى آنها، مجالس وعظ و ارشاد و ذكر مصايب حسينى و مرثيه‌خوانى برپا شود.[fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][1]
آيه‌اللّه صافى: اگر مراسم تعزيه و شبيه خوانى مشتمل بر محرمات نباشد، اشكال ندارد.[2]
- پی نوشت ها
_____________________
[1]. امام، استفتاءات، ج 2، و مكاسب محرمه، س 70؛ خامنه‌اى، اجوبة الاستفتاءات، س 1440؛ مكارم، استفتاءات، ج 1، س 572 و 573؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 2166 و 2170؛ نورى، استفتاءات، ج 2، س 596؛ تبريزى، استفتاءات، س 2003 و 2005 و 2014.
[2]. صافى، جامع الاحكام، ج 2، س 1599. / پرسمان.
مطابق نظر آيت الله خامنه اي
س۸. در حسینیه ها و مساجد بیشتر مناطق به‌خصوص روستاها مراسم شبیه خوانی به اعتبار این‌که از سنت‌های قدیمی است برگزار می شود که گاهی اثر مثبتی در نفوس مردم دارد، این مراسم چه حکمی دارند؟
ج. اگر مراسم شبیه خوانی مشتمل بر امور دروغ و باطل نباشند و مستلزم مفسده هم نباشند و با توجه به مقتضیات زمان باعث وهن مذهب حق هم نشوند، اشکال ندارند، ولی در عین حال بهتر است که به جای آنها، مجالس وعظ و ارشاد و ذکر مصائب حسینی و مرثیه‌خوانی برپا شود.
استفتائات رهبری.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
سؤال 72. آیا استفاده از مراسم تعزیه خوانى سنّتى جایز است؟
جواب: چنانچه تعزیه خوانى، مشتمل بر امر حرامى مانند: دروغ یا هتک حرمت امامان بزرگوار و بزرگان دیگر و امثال اینها نباشد و مانع مجالس سخنرانى و نماز نگردد، اشکالى ندارد.
سؤال 73. شرایط افرادى که مى توانند نقش ائمّه(علیهم السلام) را ایفا نمایند چیست؟
جواب: اگر در شبیه خوانى کسانى مى خواهند در نقش آن بزرگواران ظاهر شوند، باید افراد مهذّب و پاک و خوشنامى باشند و چه بهتر که آن بزرگواران بطور وضوح نشان داده نشوند.
سؤال 74. آیا کسانى که در شبیه خوانى نقش کفّار را ایفا مى کنند باید داراى شرایط خاصّى باشند؟ یا این که هر کس بدون قید و شرط مى تواند در نقش کفّار باشد؟
جواب: شرایط خاصّى براى آنها از این نظر نیست.
سؤال 75. پوشیدن لباسى که مخصوص زن نمى باشد و صرفاً براى پوشیدن در شبیه خوانى درست شده (این لباس از قطعه اى پارچه سیاه که تا اندازه اى شبیه چادر دوخته شده، تشکیل شده و مردانى که در نقش زن انجام وظیفه مى نمایند از آن استفاده مى کنند) چه حکمى دارد؟
جواب: اشکالى ندارد.
سؤال 76. در نسخه هاى تعزیه هاى موجود، گاهى الفاظ رکیک توسّط ایفاگر نقش معصوم(علیه السلام) بر زبان جارى مى شود، قرائت چنین زبان حالى که دون مقام اهل بیت(علیهم السلام) امّا برازنده سپاه مخالفین است، چه حکمى دارد؟
جواب: باید تمام نسخه هاى موجود توسّط آگاهان بررسى شود و الفاظ رکیک و آنچه دون شأن امام است، از آن حذف گردد و به صورت معقول و متین درآید، تا استفاده از آنها شرعاً مجاز باشد.
سؤال 77. در شهرستان ما مراسم عزادارى تاسوعا و عاشورا و سایر ایّام بصورت تعزیه خوانى برگزار مى شود. تا چند سال قبل که در محلّ ما برگزار نمى شد، اهالى محل به محلاّت دیگر جهت دیدن تعزیه مى رفتند و در آن محلاّت با مشکلات زیادى مواجه مى شدند به این دلیل تصمیم گرفتیم این مراسم را در محلّ خودمان برگزار کنیم، نظر شما چیست؟ آیا در این شرایط تعزیه خوانى جایز است؟
جواب: چنانچه تعزیه خوانى مشتمل بر امر حرامى مانند دروغ یا هتک حرمت امامان بزرگوار و بزرگان دیگر و امثال اینها نباشد و مانع مجالس سخنرانى و نماز نگردد، اشکالى ندارد.
سؤال 78. گروه تئاترى توسط مربّى پرورشى یک مدرسه دخترانه اقدام به برگزارى تعزیه از روى نسخه هاى قدیمى تعزیه شهر براى بانوان مى نماید. به گونه اى که شأن و منزلت بزرگان دین را نیز تا حد امکان حفظ مى نمایند و صورت خود را نیز مى پوشانند. آیا برگزارى چنین برنامه اى جایز است؟
جواب: در فرض سؤال، این کار براى دختران و در محیط مخصوص زنان اشکالى ندارد.
سؤال 79. در مراسمى در تعزیه، مردم پولى را توى تشت یا روى شمشیر قرار مى دهند وآن پول را نذر امام حسین(علیه السلام)مى کنند; ولى افرادى که آن نقش را بازى مى کنند پول را برمى دارند و استفاده شخصى مى کنند. آیا این کار جایز است؟
جواب: اگر به نیّت آن اشخاص داده اند ولى در راه امام حسین (علیه السلام) اشکال ندارد. و الاّ جایز نیست.
سؤال 80. آیا ساختن شبیه قبور ائمّه طاهرین با چوب و سنگ جایز است؟
جواب: دلیلى بر حرمت این امور نداریم.
سؤال 81. سوزاندن خیمه هایى که به عنوان سمبل براى مردم به نمایش گذاشته مى شود، البتّه به طورى که فسادى ایجاد نشود، چه حکمى دارد؟
جواب: اگر خیمه ها از چیزهایى باشد که ارزان قیمت است در فرض سؤال مانعى ندارد.
سؤال 82. مراسم نخل بردارى (شبیه سازى تابوت ائمّه اطهار(علیهم السلام)) طبق چه مستندات دینى و اسلامى انجام مى گیرد؟ و چه حکمى دارد؟
جواب: سند اسلامى ندارد بلکه یک رسم عرفى است و در صورتى که نماد تابوت پیکر پاک شهیدان باشد و آسیبى به کسى نرساند، مانعى ندارد.
استفتائات مکارم شیرازی.
آيت الله صافي گلپايگاني
در بعضي از مراسم‌ها، شبيه‌سازي انجام مي‌شود، مثل درست‌كردن قبر مطهر حضرت زهرا÷ و تابوت حضرت رقيه÷، حكم آن چيست؟
اشكال ندارد.
21. نظرتان راجع به تعزيه‌خواني چيست؟
تعزيه و شبيه‌خواني اگر مشتمل بر آلات لهو از قبيل طبل و شيپور و سنج نباشد و اشعار دروغ و غنا نخوانند و مرد، لباس زنان را نپوشد اشكال ندارد.
22. بعضي افراد در تعزيه نقش امام معصوم(علیه السلام) يا نقش شخصيت‌هايي مثل حضرت عباس(علیه السلام) را اجرا ميكنند و حال آنكه صاحب سابقه درخشاني نيستند و فقط به جهت اينكه خوب برنامه اجرا ميكنند آن نقش را به عهده مي‌‌گيرند نظر مبارك را بيان نماييد.
درخشان بودن سابقه تعزيه‌خوان شرط نيست ولي اگر سوء‌سابقه خصوصاً سوء‌‌حال فعلي، عرفاً توهين باشد نبايد آن اشخاص، مجري باشند. اصولاً مناسب است عزاداري حضرات ائمه طاهرين^ بهصورت مجلس روضه‌خواني برگزار شود تا سخنرانان عالِم و وعاظ و روضه‌خوان‌هاي متعهد ضمن ذكر مصائب آن بزرگواران با ذكر فضائل و مناقب و تاريخ زندگي ايشان و بيان احاديث و احكام و تبليغ معارف اسلام و دفع بدع و شبهات، مردم را آگاه و به مكتب اهل‌بيت^ هدايت و ارشاد نمايند.
23. اخيراً مطرح مي‌شود كه مجالس عزاداري خصوصاً عزاي سيد‌الشهدا(علیه السلام) از صورت سنّتي و روضه‌خواني و استماع آن خارج بشود و بهصورت نمايشي و تئاتري تبديل‌گردد، بلكه به اين مطلب اصرار مي‌ورزند. نظر مباركتان را بيان فرماييد.
اقامه عزاي آن بزرگوار بايد با ذكر مصائب از كتب صحيحه معتبره توسط ذاكرين و علماي محترم با حفظ شئون اهل‌بيت^ باشد و بهصورت تئاتر در‌آوردن معمولاً خالي از لوازم فاسده و غير‌شرعي نيست.
استفتائات آیت الله صافی گلپایگانی
لینک کوتاه مطلب: https://goo.gl/JiwaJh
- صدای بلندگو مسجد و حسینیه در ایام عزاداری
- حکم پوشیدن لباس مشکی
- استفاده بیت المال برای مراسم عزاداری
- حکم ریا در گریه و عزاداری
- عزاداری و هیئت چگونه باید باشد
- بیرون کردن برخی افراد از هیئت و عزاداری
- احکام شرکت در مراسم عزاداری
کلید: حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی حکم شرعی تعزیه و شبیه خوانی[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]
