وبگاه پاسخگویی به سوالات دینی هدانا

حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید

9

حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید

فهرست این نوشتار:

حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید

روایات فراوانی درباره حرمت شطرنج وارد شده است، حتی آثار مخرب روحی و تکوینی برای بازی با شطرنج وجود دارد، به فتوای تمام فقها اگر شطرنج ابزار قمار باشد، بازی با آن حرام است، و اگر بدون برد و باخت باشد نظرات متفاوت هست، اما باید توجه کرد مراجعی هم که فرموده اند بازی با شطرنج بدون برد و باخت اشکال ندارد، قائل به کراهت شدید این بازی برای مومنان هستند. در هر حال بهترین راه احتیاط و دوری از بازی با ابزار شطرنج می باشد. امام رضا علیه السلام فرمودند: «… فَمَن كانَ مِن شيعَتِنا فَلْيَتَوَرَّعْ عن شُربِ الفُقّاعِ و اللَّعبِ بالشَّطرَنجِ. عيون أخبار الرِّضا : 2/22/50. هر كس كه شيعه ماست، بايد از شراب خوارى و شطرنج بازى دورى كند.»

 

 

امام خمینی
امام خمینی

 

سوال:  امروزه در بعضى از زمينه‏ها سؤالاتى به وجود آمده است كه يكى از آن سؤالات درباره شطرنج مى‏باشد. از آن قائد بزرگ ضمن تشكر بسيار زياد خواهشمندم به سؤالات پاسخ داده و چنانچه اگر روايتى از ائمه اطهار هم باشد نقل شود. خيلى متشكرم؛ خداوند ان شاء اللَّه بر طول عمر آن حضرت بيفزايد.

1. آيا در اسلام شطرنج حرام است؟

بسمه تعالى، حرام است.

2. اگر شطرنج بدون پول باشد؛ آيا باز هم حرام است؟

بسمه تعالى، حرام است.

3. بعضى‏ها عقيده دارند كه شطرنج‏ فكر را باز مى‏كند و باعث رشد فكر مى‏شود؛ آيا صحيح است؟ لطفاً توضيح دهيد.

بسمه تعالى، صحت ندارد و روايات مسأله را در مكاسب محرمه ذكر نموده ‏ام.

2. اگر شطرنج آلات قمار بودن خود را به طور كلى از دست داده باشد و چون امروز تنها به‏عنوان يك ورزش فكرى از آن استفاده گردد بازى با آن چه صورتى دارد؟بسمه تعالى، بر فرض مذكور اگر برد و باختى در بين نباشد اشكال ندارد.[1]

[1] . ر. ك: صحيفه امام، ج 21، ص 149، نامه آقاى قديرى به محضر حضرت امام خمينى( س) درباره حكم بازى شطرنج.

2. بازى‏هاى سرگرم‏ كننده؛ مانند شطرنج و تخته ‏نرد و غيره؟

بسمه تعالى، شطرنج و تخته نرد حرام است.

منبع: سایت هدانا برگرفته از  استفتائات امام خمينى (س)(موسوعة الإمام الخميني 32 الى 41 )، ج‏5، ص: 546 .


مطابق نظر آيت الله خامنه اي

مطابق نظر آيت الله خامنه اي

س 1116: با توجه به اینکه در بیشتر مدارس بازی با شطرنج رواج دارد آیا بازی با آن و برگزاری دوره‏های آموزشی آن جایز است؟
ج: اگر به نظر مکلّف، شطرنج در حال حاضر از آلات قمار محسوب نشود در اين صورت بازى با آن بدون شرطبندى اشکال ندارد.

س 1118: شطرنج در موارد زیر چه حکمی دارد؟ 1 ـ ساخت و خرید و فروش آن؛ 2 ـ بازی شطرنج با شرطبندی و بدون آن؛ 3 ـ ایجاد مراکزی در محافل عمومی و غیر آن برای آموزش شطرنج و بازی با آن و تشویق مردم به آن.‏
ج: اگر مکلّف تشخيص دهد که در حال حاضر شطرنج از آلات قمار محسوب نمى‏شود، ساخت و خريد و فروش و بازى با آن بدون شرطبندى، اشکال ندارد، همچنين با فرض مذکور، آموزش آن هم بدون اشکال است.

س 1119: آیا از تأیید برگزاری مسابقات شطرنج توسط مدیریت آموزش ریاضی معلوم می‏شود که شطرنج جزء آلات قمار نیست؟ و آیا جایز است مکلّف به آن اعتماد کند؟
ج: معيار در تعيين موضوعات احکام، تشخيص خود مکلّف و يا اقامه دليل شرعى بر آن نزد خود اوست.

س 1120: بازی با آلاتی مثل شطرنج و بیلیارد با کفّار در کشورهای خارجی چه حکمی دارد؟ مصرف مال برای استفاده از این آلات بدون شرطبندی چه حکمی دارد؟
ج: حکم بازی با شطرنج و آلات قمار در مسائل قبلی بیان شد و در حکم مذکور فرقی بین بازی با آنها در کشورهای اسلامی یا غیراسلامی و بین بازی با مسلمان یا کافر وجود ندارد و خرید و فروش آلات قمار و مصرف مال در این موارد هم جایز نیست.

اجوبه الاستفتائات.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی خامنه ای.


طبق نظر آيت الله مكارم شيرازي

حضرت آیت الله مکارم شیرازی

سؤال 543 ـ آیا بازى با شطرنج در عصر حاضر اشکال دارد؟

جواب: اگر شطرنج در عرف عام از آلات قمار محسوب شود بازى با آن حرام است و اگر از حالت قمار خارج و جزء ورزشهاى فکرى در آمده باشد اشکالى ندارد.

سؤال 544 ـ نظر حضرت عالى در مورد بازى با آلات قمار همچون شطرنج و پاسور بدون برد و باخت چیست؟

جواب: در مورد بازى با آلات قمار بدون برد و باخت احتیاط واجب اجتناب است و امّا در مورد شطرنج و پاسور همان گونه که در بالا ذکر شد چنانچه در عرف عام واقعاً به عنوان ورزش یا سرگرمى شناخته شود جایز وگرنه حرام است.

احکام بازی شطرنج و پاسور و جوایز تعلق گرفته به برنده بازی

پرسش : می خواهم بدانم چرا شطرنج قبلا حرام بوده و حالا حلال است. مگر در نحوه بازی تغیییری حاصل شده است آیا مسابقه شطرنج که در کشور برگزار میشود و به برنده جایزه تعلق می گیرد شرط بندی است و جایزه ای که به برنده اهدا میشود مشکل دارد دلیل حرام بودن ورق چیست و آیا آن هم حالا حلال شده است؟
پاسخ : 1- اگر شطرنج در عرف عام از صورت قمارخارج شده باشد و به عنوان ورزش شناخته شود، مانعی ندارد.
2- در صورتی که قراردادی در مورد جایز، گذارده شود اشكال داردولی اگر قراردادی نیست و دولت به عنوان تشویق می دهد اشکال ندارد.
3- بازی با پاسور چنانچه در عرف محل از حالت قمارخارج شده باشد اشکالی ندارد.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی مکارم شیرازی.


حضرت آيت الله بهجتحضرت آيت الله بهجت

1890. حكم بازى با شطرنج و پاسور چيست؟

ج. بازى كردن با آلات قمار، از قبيل نرد و پاسور و شطرنج، با برد و باخت حرام قطعى است و بدون برد و باخت، احتياط در ترك آن است و در شطرنج، احتياط شديدتر است.

1884. بازى شطرنج كه امروزه از آلت قمار بودن افتاده و جنبه  ى يك بازى و ورزش فكرى را پيدا كرده است، چه حكمى دارد؟

ج. بازى با آلات قمار با معاوضه حرام و بدون معاوضه خلاف احتياط است.

1886. بازى كردن با شطرنج بدون برد و باخت چه حكمى دارد؟ خريد و فروش آن و نگاه كردن به افرادى كه بازى مى  كنند چه طور؟

ج. بازى با آلات معدّة بدون عوض، مورد احتياط است و اين احتياط در شطرنج و نرد شديد است و اگر در معامله انتزاع جواز مطلق شود (زيرا معاوضه نيز امرى است قصدى) و در آن ترويج حرام باشد، جايز نيست و تكسّب با چيزى كه منفعت محلّله ندارد، جايز نيست و نگاه كردن به افراد اگر ضدّ نهى  ازمنكر نباشد، حرام نيست.

1887. نظر حضرت عالى درباره  ى شطرنج و خريد و فروش آلات و ابزار آن چيست؟

ج. شطرنج با همان خصوصياتى كه از قديم داشته، ساختنش حرام است، و نگهدارى آن هم حرام است، اگر فايده اى غير از بازى كردن با آن نداشته باشد، خريد و فروش آن نيز در اين صورت حرام است.

1889. آيا در مسأله شطرنج و ورق و پاسور، رجوع به غير (كسانى كه اين بازى  ها را بدون برد و باخت جايز مى  دانند) در اين مسأله، براى كسانى كه از شما تقليد مى  كنند، جايز است؟

ج. در احتياط واجب، مطلقا رجوع به مجتهد اعلم بعدى جايز است؛ بنابراين فقط در صورتى كه بازى با اين آلات بدون برد و باخت است، رجوع به مجتهد ديگر جايز است.

1893. با توجه به اين كه در بيشتر مدارس، بازى با شطرنج رواج دارد، آيا بازى با آن و برگزارى دوره  هاى آموزشى آن جايز است؟

ج. جايز نيست.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی بهجت.


مطابق نظر آيت الله سيستانيمطابق نظر آيت الله سيستاني

پرسش: حکم بازی کردن شطرنج فقط برای هوش و حافظه چیست؟
پاسخ: حرام است .

۲پرسش: آیا در مورد حکم شطرنج می توانم به حکم مراجع دیگر رجوع کنم تا بازی کردن با آن (بدون قمار) ایرادی نداشته باشد؟
پاسخ: قابل رجوع نیست.

۳پرسش: بازی کردن تخت نرد و سایر بازیهایی از این نوع چه حکمی دارد؟
پاسخ: بازی نرد حرام است، و همچنین بقیه بازیها اگر همراه شرط بندی باشد و همچنین بنابر احتیاط واجب اگر همراه با شرط بندی نباشد اگر در عرف محل به عنوان آلات قمار شناخته شود.

۴پرسش: اگر بازی با شطرنج به عنوان یک علم، هنر و یک ورزش فکری انجام شود و مسلما هیچگونه قمار یا شرط بندی هم در کار نباشد آیا اشکالی وجود دارد ؟
پاسخ: بازی با شطرنج جایز نیست بلی اگر احراز شود در هیچ کجا بازی با برد و باخت مالی با آن معمولا انجام نمی شود بازی با آن جایز خواهد بود ولی ظاهرا این فرض محقق نیست .

پرسش: آیا بازی کردن با شطرنج بدون برد و باخت با توجه به اینکه در عرف به عنوان آلت قمار استفاده نمی شود؛ جایز است؟ در رابطه با تخته نرد چطور؟

پاسخ: بازی با شطرنج و همچنین تخته نرد حرام است و اما پاسور اگر در شهر شما معمولاً وسیله قمار باشد به احتیاط واجب جایز نیست.

پرسش: آیا بازی کردن با آلات قمار بدون قمار و شرط بندی اشکال دارد؟

پاسخ: اگر وسیله یاد شده شطرنج یا تخت نرد باشد حرام است، و در غیر از آن دو، همه آلات قمار به احتیاط واجب جایز نیست.
منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی سیستانی.

آيت الله صافي گلپايگانيآيت الله صافي گلپايگاني

س)حكم بازي كردن شطرنج در جامعه امروزي بدون شرط بندي چيست؟
ج) بازي شطرنج و هر چيزي كه آن قمار محسوب شود حتي بدون برد و باخت حرام است و الله العالم.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی صافی گلپایگانی


آيت الله وحيد خراساني

آیت الله وحید خراسانی

سؤال ۴۷۱. آيا بازى با شطرنج جايز است؟
جواب) در صورتي كه برد و باخت باشد حرام است ، ودر صورتي كه برد و باخت نباشد بنا بر احتياط واجب اكيد حرام است ، و زماني برد و با خت نيست كه قرار نباشد چيزي به برنده بدهند و فقط بازي كردن باشد .
(استفتاء/ ۳۰۸) (منهاج ۳/م ۱۹).
 منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی وحید خراسانی.

آيت الله نوري همداني

آيت الله نوري همداني

س 559 – بازى با پاسور يا تخته نرد يا شطرنج يا ديگر آلات قمار توسط دو نفر حرام است. امّا آيا بازى با آلات مذكور بوسيله كامپيوتر چه حكمى دارد؟ مثلاً يك طرف كامپيوتر است و يك طرف شخص مقابل و تخته نرد بازى مى‏كنند.

ج: بازى با آلات قمار كلاّ حرام مى‏باشد مگر از آلت قمار بودن خارج شده باشد.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی نوری همدانی.


آيت الله شبيري زنجانيآيت الله شبيري زنجاني

سوال
286 – بازی کردن با شطرنج برای سرگرمی چه حکمی دارد؟

پاسخ:
بازی باشطرنج اگر همراه با برد و باخت باشد حرام است و بدون برد و باخت نیز حتی اگر از آلات قمار خارج شده باشد، بنابراحتیاط جایز نیست.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی شبیری زنجانی.


حضرت آیت الله فاضل لنکرانیحضرت آیت الله فاضل لنکرانی

س 745 ـ حضرت امام(قدس سره) فرموده اند اگر شطرنج از آلت قمار بودن به كلّى خارج شده باشد و برد و باختى در بين نباشد بازى با آن اشكال ندارد، آيا نظر جنابعالى همانند نظر امام است و آيا در زمان حاضر بازى با آن بدون برد و باخت جايز است؟
ج ـ نظر اينجانب در اين مسأله همانند نظر حضرت امام(قدس سره) است، ولى امام(قدس سره) در جواب سؤال مجدد فرموده اند تا احراز نشود نبايد بازى كنند(1) و نظر اين جانب نيز همين است، و در اين جهت فرقى بين زمانها نيست.

منبع: سایت هدانا برگرفته از استفتائات آیت الله العظمی فاضل لنکرانی


بازى شطرنج از نظر اسلام

سؤال: آیا بازى شطرنج از نظر دین مبین اسلام اشکال دارد یا خیر؟ البتّه توجّه دارید که معمولا روى شطرنج بندى نمى شود و حتّى مى توان ادّعا کرد که گاهى از انجام قمار نیز جلوگیرى مى کند. اینک با تذکّر این نکته که اکنون شطرنج در جهان به عنوان یک ورزش فکرى شناخته شده و دائماً در توسعه است، تقاضا دارم که جواب قاطعى براى این جانب بنویسید.

پاسخ:

در میان علماى ما معروف است که بازى کردن با آلات قمار بطور کلّى – اگر چه بدون شرط بندى باشد – حرام است و ممکن است فلسفه این موضوع آن باشد که سروکار داشتن با این آلات – خواه و ناخواه – انسان را به قمار مى کشاند و مخصوصاً درباره بازى شطرنج اخبار متعدّدى از امامان (علیهم السلام) به ما رسیده است که استعمال آلات این بازى – به هر عنوان – ممنوع است و عنوان «ورزش فکرى» به این بازى دادن در حکم مزبور تأثیرى نمى گذارد; زیرا ممکن است سایر انواع قمار را نیز تحت این عنوان و به این عنوان و به این نام انجام داد; چون در خیلى از انواع قمار از جمله بازى با ورق، این فعّالیّت فکرى وجود دارد ولى مفاسد آنها جاى انکار ندارد.
خلاصه این که شطرنج یک نوع قمار است و از آغاز به همین عنوان اختراع گردیده، منتها قمارها دو نوعند، گاهى نیازمند به تفکّر نیستند و تنها از تصادف در آنها استفاده مى شود در حالى که در بعضى دیگر فکر لازم است که شطرنج یکى از آنهاست.

اسناد و مدارک اسلامى درباره حرمت بازى شطرنج، جاى شکّ و تردید در حرمت آن باقى نمى گذارد، ولى عدّه اى از مردم هستند که تا از آن طرف دیوار (غرب) مطلبى نشنوند به دلشان نمى نشیند، لذا اخیراً در نوشته هاى یکى از فضلاى معاصر، مطلبى در این باره دیدیم که لازم مى دانیم در این جا بیاوریم شاید از شیوع این بازى که متأسّفانه در گوشه و کنار این کشور به چشم مى خورد و به عنوان این که بازى شطرنج نیروى فکرى را افزایش مى دهد ترویج مى شود، جلوگیرى گردد.
این مطلب از کارشناس معروف شطرنج جهان «شانتال شوده دوسیلان» فرانسوى است که درباره وى گفته شده است: «کسى جز شانتال نمى تواند عنوان قهرمانى شطرنج جهان را به دست آورد» و مطبوعات جهان مخصوصاً مطبوعات ورزشى شوروى، قدرت او را ستوده و برترى او را بر سایر حریفان ستایش کردند.
این که مطلب را از نوشته خود او بخوانید: «همین قدر کافى است براى اثبات این که شطرنج ورزشى است بسیار خسته کننده، که پس از انتهاى حرکت چهلم، اگر نتیجه به دست نیامد بازى به تعویق مى افتد چنان که در «ریک یاویک» اتفاق افتاد و حساب کرده اند جمع ترکیبات احتمالى در چهار حرکت اوّل 318976584000 و در ده حرکت اوّل 169518829100544000000000000000 مى باشد» وى سپس به قهرمانان شطرنج که ممکن است استعدادشان در هر مورد دیگر از حدّ متوسط پایین تر باشد اشاره کرده، مى گوید: «مى خواستم همین را بگویم که خطر واقعى شطرنج است، زیرا پرداختن به شطرنج سایر منابع ذهنى را از کار مى اندازد و دیگر فعّالیّت هاى ذهنى بیهوده و پوچ مى شود. شطرنج مى تواند به مفهوم لغت، اختلال حواس ایجاد کند...».
بعد شانتال نظر «الخین» قهرمان نابغه را تکرار مى کند که همیشه مى گفت: «براى برنده شدن باید از حریف خود متنفّر شد…!» و این یک زیان غیر قابل انکار اخلاقى به اضافه زیان هاى دیگر است. (1)
باید توجّه داشت که شطرنج یک نوع قمار است و این جاست که مى فهمیم چرا اسلام قمار را بطور کلّى – حتّى در صورتى که برد و باخت هم در کار نباشد – تحریم کرده است; زیرا هیچ نوع قمارى در واقع بدون برد و باخت نیست، چیزى که هست در مواردى که پول در میان نباشد این برد و باخت در فکر است، در وجود است و اخلاق!

ضربه هاى اخلاقى

اگر یاد خدا از زندگى حذف شود و مهر و عشق الهى یعنى ایمان از وجود بشر حذف گردد، چه مى ماند؟ موجودى با یک سلسله احساسات خشن و وحشى، بشرى ناآرام، مضطرب، خائف، محزون و ناامید.
به اتّفاق همه دانشمندان علم اخلاق، رمز خوشبختى و سعادت حقیقى بشر در تعدیل احساساتش نهفته است که از آن به عدالت تعبیر مى شود و آن به معناى واقعى کلمه در منطبق کردن مسیر زندگى با راه خدا که صراط مستقیم است خلاصه مى شود; زیرا روح آرامش و اطمینان آن جاست. در حدیثى که از پیشوایان ما نقل شده، به این نکته لطیف اشاره شده که: «اَلاِنْسانُ هُوَ الْمَرْءُ الْمُؤْمِن; انسان واقعى همان فردى است که ایمان داشته باشد».
قمار از جمله وسایلى است که به وسیله آن بشر از یاد خدا محروم و از ایمان و بندگى بازداشته مى شود.
امیرمؤمنان (علیه السلام) گروهى را دید که به بازى شطرنج اشتغال دارند جمله اى به آنها گفت که ابراهیم بت شکن مى گفت: «این مجسّمه هاى بى روح و بت هاى بى اثر چیست که خود را به آن ها مشغول کرده اید؟» (2) روایات متعدّدى در تحریم بازى شطرنج و خرید و فروش وسایل آن و حتّى تعلیم دادن آن در منابع اسلامى وارد شده است.
ولى اگر روزى فرا رسد که شطرنج در عرف عام از صورت قمار بیرون آید و به عنوان یک ورزش شناخته شود حکم آن تغییر خواهد یافت.
1. اوّلین دانشگاه و آخرین پیامبر، نوشته دکتر سیّد رضا پاک نژاد، ج 17.
2. ما هذه التَّماثیلُ الَّتى اَنْتُمْ لَها عاکفُونَ.

منبع: هدانا برگرفته از سایت حضرت آیت الله مکارم شیرازی.

حتما بخوانيد

حکم ساخت و خرید و فروش مجسمه

به چه دلایلی موسیقی حرام است

حکم دریافت پول برای جوایز مسابقات

حکم آواز خوانى زن در عروسی

حكم دف زدن در عروسي



کلید: حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید ر حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید حکم بازی شطرنج و نظر مراجع تقلید Chess

نظر مخاطبان درباره این مطلب:

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط سایت هدانا منتشر خواهد شد.

با توجه به حجم سوالات، به سوالات تکراری پاسخ داده نمی شود لطفا در سایت «سرچ» کنید.

9 نظرات
  1. حسین می گوید

    سلام و عرض ادب
    اگر بازی با شطرنج به عنوان یک علم، هنر و یک ورزش فکری انجام شود و مسلما هیچگونه قمار یا شرط بندی هم در کار نباشد آیا اشکالی وجود دارد؟
    این سوال و پاسخش رو در سایت و استفتائات آیت الله سیستانی نیافتیم.

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      مطابق نظر آیت الله العظمی سیستانی: بازی شطرنج جایز نیست. حتی اگر قمار و شرط بندی هم نباشد.
      وفقکم الله لکل الخیر

  2. علی می گوید

    من برای شما بسیار احترام قائلم اما شما دارید نظر فقهی خودتون رو به اسم مراجع تقلید عرض میکنید. مشکل من اینجاست.

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      باعث افتخار هست که مخاطبان دقیق و فهیمی مثل شما مخاطب سایت هدانا هستند. برادر عزیز، دغدغه شما بسیار بسیار عالی و ستودنی است، چند نکته را عرض کنم تا مطلب بیشتر برای بنده و شما روشن شود.
      ۱- واو به واو عینا نظر مراجع نقل شده است و تمام تلاش ما این است که در این قسمت کوچکترین خطایی نداشته باشیم انشا الله، تا مومنین خوبی مثل شما کامل و با اطمینان از سایت بهره ببرند. نظرت حضرت آقا روحی فدا را نگاه کنید یک واو هم اضافه نشده است
      ۲- این حرف شما که می فرمایید ما نظر فقهی خودمان را بجای نظر مراجع می گوییم، درست نیست، ما نظر مراجع را مرتب و منظم و تفکیک شده آورده ایم، نظر خود ما هم مستقلا بالای نوشتار درج شده، این نظر بنده هم نظر شخصی نیست، بلکه نظر مشهور فقهاست، شما علاوه بر روایات نظرات فقها را در چند قرن قبل ملاحظه بفرمایید، بعد با نظر بنده بسنجید. البته حضرت آقا نگفته که حالا مومنین بروند این کار را بکنند توصیه بنده به شما این هست با وجود اینهمه نظر فقها و روایات از باب احتیاط هم که شده توصیه ما به مومنین این هست که به این سمت نروند.
      ۳- اتفاقا نظرات شخصی و توضیحاتی که به صورت مستقل در نوشتار ها مطرح می کنیم برای برخی مومنین بسیار راهگشا است و مورد استفاده آنان است.
      با این همه سایت به صورت کاملا منظم و تفکیک شده نظر رهبری روحی فدا را آورده و قابل استفاده برای شماست، اگر شما دوست نداشتید نظرات ما را مطالعه نفرمایید و از نظر مراجع استفاده کنید.
      ۴- لازم به ذکر است قسمت دیدگاه های هر مطلب باز هست و اگر قرار بود نظرات شخصی را العیاذ بالله به جای نظرات مراجع قرار بدهیم که گناهی بزرگ است این دیدگاه ها و دیدگاه شما را منتشر نمی کردیم، تمام تلاش ما این هست که نظرات ایشان با دقت در اختیار مومنین خوبی مثل شما قرار بگیرد و دیدگاه ها هم باز هست هر کجا شما تغایری دیدید مطرح کنید با کمال افتخار بررسی می کنیم و نتیجه را خدمت شما ارائه می کنیم.
      در پایان باعث افتخار هست که برادران خوب و دقیقی مثل شما از سایت دیدن می کنند، هر چقدر شما و سایر عزیزان با دقت مطالب را بخوانید و پیگیر باشید کیفیت کار هدانا بالاتر می رود و یک منبع معتبر برای تمام عزیزان می شود.
      وفقکم الله لکل الخیر

  3. علی می گوید

    جناب حجت الاسلام طاها!!
    شما گفتید که شطرنج را برخی مراجع حکم به حلیت آن دادند معنایش این نیست که کراهت ندارد.
    شما این را گفتید اما من در مورد این کراهت به دفتر **** استفتاء کردم و جوابم این بود که کراهتش اثبات نشده.
    شما ظاهرا اشتباها متوجه شدید.

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      عزیزم
      روایات نهی شطرنج زیاد هست، برخی از مراجع هم فرموده اند حرام است بر اساس همین روایات فرموده اند.
      بر فرض هم که کسی قائل به حرمت نباشد بر اساس مبانی فقهی کراهت ثابت است.
      زمانی که روایت صریح و مستند داریم استناد بنده هم به همین هست و چه جای اشتباه. در هر حال نظر فقهی ما همین هست که خدمت شما عرض شد.
      وفقکم الله لکل الخیر

  4. میلاد می گوید

    بسم الله…

    بنده شطرنج بازی نمیکنم اما شما همون فتوا رو بگید خوبه کافیه الان شما بالا میگید مقام معظم رهبری گفته اگر از آلت قمار خارج شده اشکال نداره بعد پایین توی توضیحات خودتون طوری میگید که حرام قطعیه . خب اون مرجع وقتی فتوا میده مثل شما مطالعه کرده از شما که کمتر نمیفهمه اون هم دلسوزه مثل شما .
    خیلی ممنون .

    1. حجت الاسلام مهدی طاها می گوید

      سلام علیکم
      برادر عزیز، بزرگوار …
      تمام تلاش ما در این سایت این هست که فتوای مراجع را مطرح کنیم، حتی یک واو هم جابجا نکنیم و از منابع معتبر مثل کتب و سایت ایشان برای خوبانی مثل شما قرار بدهیم.
      ثانیا ادب را رعایت کنید،«از شما کمتر نمیفهمه»! این چه حرف و نسبتی هست که می زنید عزیز من!… ما خاک پای مراجع عظام هم نیستیم، در عصر غیبت ما را به مراجع ارجاع داده اند.

      اگر آیت الله خامنه ای فرموده اند، منظورش این نیست که برو انجام بده!، یا انجمش کراهت ندارد!…. عزیز بزرگوار روایات فراوانی در مذمت شطرنج هست، حالا اکثر فقها در طول تاریخ از این روایات فتوا به حرمت داده اند ، برخی از مراجع هم که تعدادشان کمتر هست می فرمایند اگر قمار نباشد اشکال ندارد، اما کراهت شدید دارد.

      آقای عزیز این روایت را بخوانید: امام رضا عليه السلام : فَمَن كانَ مِن شيعَتِنا فَلْيَتَوَرَّعْ عن شُربِ الفُقّاعِ و اللَّعبِ بالشَّطرَنجِ. هر كس كه شيعه ماست، بايد از شراب خوارى و شطرنج بازى دورى كند. عيون أخبار الرِّضا : ۲/۲۲/۵۰٫
      آنچه شما نفهمیده این این هست که نمی دانید در روایات وفقه چه خبر است!، حالا که نمی دانید مودب باشید، زمانی که سوال می پرسید ادب را رعایت کنید با طعنه حرف نزنید. ما بهتر از شما فتوا را آگاهیم و روایات را دیده ایم، و بیشتر موظف میدانیم خودمان را که در مسیر مراجع باشیم، و آنچه در متن نوشتار آمده همین مسیر مراجع هست که به ما یاد داده اند.
      وفقکم الله لکل الخیر

  5. طراحی چهره می گوید

    خسته نباشید مرسی به خاطر این مطلب مفید