اعمال عید غدیر خم

فضیلت این روز:
روز هیجدهم ذى الحجّه، یادآور روز مهمّى در تاریخ است. روزى است که رسول خدا(صلى الله علیه وآله) پس از انجام حج در سال دهم هجرى به هنگام مراجعت به مدینه، مردم را در وادى «غدیر» جمع کرد و فرمان خدا یعنى نصب على(علیه السلام) به امامت و ولایت بر امّت را به آنان ابلاغ کرد. و آن جا بود که آیه (اَلْیَوْمَ اَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُم، وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتى، وَرَضیتُ لَکُمُ الاْسْلامَ دِیناً)(1) نازل شد. و خداوند با برگزیدن على(علیه السلام) به امامت امّت، دین اسلام را کامل گردانید و دشمنان را ناامید و مأیوس ساخت. این روز را باید به حق از عظیم ترین اعیاد نامید، همان گونه که در روایات بر اهمّیّت فراوان این روز و برترى آن بر سایر اعیاد تأکید شده است.

در روایتى از امام رضا(علیه السلام) مى خوانیم که فرمود: «روز قیامت، چهار روز را که زینت بسته اند به نزد عرش الهى آورند: روز عید اضحى (قربان) روز عید فطر، روز جمعه و روز عید غدیر. ولى در آن میان، روز عید غدیر، از نظر زیبایى، مانند ماه است میان ستارگان».(2)
در همان روایت، از این روز، به عنوان «عید اکبر» یاد شده است; روزى که گناهان شیعیان (توبه کار) امیر مؤمنان(علیه السلام) بخشیده مى شود و این روز، روز شادى و سرور است، روزى است که در آن تبسّم بر چهره مؤمنان نقش مى بندد.(3)

در روایت دیگرى آمده است که از امام صادق(علیه السلام) پرسیدند: آیا براى مسلمانان غیر از عید فطر و عید اضحى (قربان) عید دیگرى نیز وجود دارد؟ فرمود: آرى. عیدى که از آن دو روز، باعظمت تر و شریفتر است، و آن روزى است که پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله)، على(علیه السلام) را براى امامت امّت نصب فرمود و در روایت دیگر فرمود: آن روز هیجدهم ذى الحجّه است.(4)
بهر حال، شایسته است در این روز مسلمانان با تشکیل مجالس جشن و سرور و مدیحه سرایى و سخنرانى درباره روز عید غدیر و مسأله امامت امّت و مناقب و فضایل امیر مؤمنان(علیه السلام)، آن را گرامى بدارند و فرزندان و جوانان و نوجوانان خود را با مسأله ولایت امیر مؤمنان على(علیه السلام) و منابع آن از کتاب و سنّت و تاریخ آشناتر سازند.

 

اعمال روز عید غدیر

اعمال روز عید غدیر:
براى این روز اعمال متعدّدى روایت شده است:
1ـ روزه گرفتن است که در روایتى از امام صادق(علیه السلام) روزه در چنین روزى برابر روزه شصت ماه شمرده شده! و در روایتى روزه روز غدیر خم کفّاره شصت سال است.(5)
2ـ مرحوم «شیخ کفعمى» در «بلدالامین» غسل این روز را مستحب دانسته است.(6)
3ـ احسان و نیکى به برادران مؤمن.
در روایتى از امام صادق(علیه السلام) آمده است که فرمود: این روز، روز عبادت است و روز اطعام و نیکى کردن و احسان به برادران دینى است.(7)
در روایت دیگرى امام رضا(علیه السلام) فرمود: کسى که در این روز، به خانواده و برادران مؤمن خود، توسعه در رزق و بخششها و انفاق ها دهد خداوند روزى او را زیاد مى گرداند.(8)
4ـ زیارت امیر مؤمنان على(علیه السلام) در این روز بسیار بافضیلت است.
در روایتى از ابن ابى نصر (یکى از یاران برجسته امام رضا(علیه السلام)) نقل شده است که حضرت به وى فرمود: هرجا که هستى سعى کن در روز عید غدیر، خود را به کنار قبر مطهّر امیرمؤمنان(علیه السلام)
برسانى، چراکه در این روز خداوند گناهان بسیارى از مردان و زنان مسلمان را مى بخشد و دو برابر کسانى که خداوند آنها را در ماه رمضان و شب قدر و شب عید فطر از دوزخ آزاد مى کند، در چنین روزى از آتش جهنّم رهایى مى دهد!(9)
براى امیر مؤمنان(علیه السلام) در این روز زیارت هایى نقل شده است که معروفترین آن، زیارت معروف «امین الله» است که در بخش زیارات (صفحه 260) گذشت و مى توان آن را از نزدیک و یا از راه دور، خطاب به امیرمؤمنان(علیه السلام) خواند و همچنین زیارت مخصوصه امیرمؤمنان در روز عید غدیر که در صفحه 280 گذشت.
5ـ امام رضا(علیه السلام) فرمود: در چنین روزى که روز عید و تبریک گفتن به یکدیگر است، مناسب است مؤمنان وقتى به یکدیگر مى رسند این جملات را بگویند:

 

اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذى جَعَلَنا مِنَ الْمُتَمَسِّکینَ بِوِلایَةِ اَمیرِالْمُؤْمِنینَ وَالاَْئِمَّةِ عَلَیْهِمُ السَّلامُ.(10)

ستایش خاص خدایى است که قرار داد ما را از تمسک جویان به ولایت امیرمؤمنان و سایر امامان علیهم السلام.

6ـ در چنین روزى وقتى برادر مؤمنت را ملاقات کردى بگو:

اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذى اَکْرَمَنا بِهذَا الْیَوْمِ، وَجَعَلَنا مِنَ الْمُؤْمِنینَ،

ستایش خاص خدایى است که گرامى داشت ما را به این روز و قرارمان داد از ایمان آورندگان و قرارمان داد از

وَجَعَلَنا مِنَ الْمُوفینَ بِعَهْدِهِ اِلَیْنا، وَمیثاقِهِ الَّذى واثَقَنا بِهِ، مِنْ وِلایَةِ وُلاةِ اَمْرِهِ، وَالْقُوّامِ بِقِسْطِهِ،

وفاکنندگان به عهدى که با ما کرده بود و پیمانى که با ما بسته بود از ولایت سرپرستان امر دین او

وَلَمْ یَجْعَلْنا مِنَ الْجاحِدینَ وَالْمُکَذِّبینَ بِیَوْمِ الدّینِ.(11)

و برپادارندگان عدلش و قرارمان نداد از منکران و تکذیب کنندگان روز جزا.

7ـ دعاى ندبه را در این روز بخواند(12)، که در بخش دعاهاى معروف (صفحه 189) گذشت.
8ـ مرحوم «سیّد بن طاووس» به سند صحیح از امام صادق(علیه السلام) نقل مى کند که در روز غدیر، دو رکعت نماز بخوان، پس از نماز به سجده برو و صد مرتبه خدا را شکر کن (مثلاً بگو: شکراً لِلّه) و سر از سجده بردار و این دعا را بخوان:

اَللّـهُمَّ اِنِّى اَسْئَلُکَ بِاَنَّ لَکَ الْحَمْدَ، وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ،

خدایا از تو درخواست کنم بدان که از براى توست ستایش یگانه اى که شریک ندارى

وَاَنَّکَ واحِدٌ اَحَدٌ صَمَدٌ، لَمْ تَلِدْ وَلَمْ تُولَدْ، وَلَمْ یَکُنْ لَکَ کُفُواً اَحَدٌ،

و تویى یکتاى یگانه اى بى نیاز که فرزندى ندارى و فرزند کسى نیستى و نیست برایت همتایى هیچ کس

وَاَنَّ مُحَمّداً عَبْدُکَ وَرَسُولُکَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَآلِهِ،

و براستى محمّد بنده و رسول توست درودهاى تو بر او و آلش باد

یا مَنْ هُوَ کُلَّ یَوْم فى شَاْن، کَما کانَ مِنْ شَاْنِکَ اَنْ تَفَضَّلْتَ عَلَىَّ،

اى که هر روز درکارى هستى چنانچه از شأن تو بود که بر من تفضل فرمودى

بِاَنْ جَعَلْتَنى مِنْ اَهْلِ اِجابَتِکَ، وَاَهْلِ دِینِکَ وَاَهْلِ دَعْوَتِکَ،

به این که مرا از اهل اجابتت و از اهل دینت و اهل دعوتت قرار دادى

وَوَفَّقْتَنى لِذلِکَ فى مُبْتَدَءِ خَلْقى، تَفَضُّلاً مِنْکَ وَکَرَماً وَجُوداً،

و موفقم داشتى بدان در آغاز آفرینشم از روى تفضل و کرم و بخششت

ثُمَّ اَرْدَفْتَ الْفَضْلَ فَضْلاً، وَالْجُودَ جُوداً، وَالْکَرَمَ کَرَماً، رَاْفَةً مِنْکَ وَرَحْمَةً،

سپس دنبال آوردى این فضل را به فضلى دگر و این بخشش را به بخششى دگر و این کرم را به کرمى دگر که آن هم از روى مهر و رحمتت بود

اِلى اَنْ جَدَّدْتَ ذلِکَ الْعَهْدَ لى تَجْدیداً بَعْدَ تَجدیدِکَ خَلْقى،

تا بدان جا که تازه کردى این عهد را برایم از نو پس از تجدید آفرینشم

وَکُنْتُ نَسْیاً مَنْسِیّاً ناسِیاً ساهِیاً غافِلاً، فَاَتْمَمْتَ نِعْمَتَکَ بِاَنْ ذَکَّرْتَنى ذلِکَ،

در صورتى که من در فراموشى بودم و فراموشکارى و بى خبرىو غفلت پس تو نعمتت را بر من تمام کردى به این که آن را به یادم انداختى

وَمَنَنْتَ بِهِ عَلَىَّ، وَهَدَیْتَنى لَهُ، فَلْیَکُنْ مِنْ شَاْنِکَ یا اِلهى وَسَیِّدى وَمَولاىَ اَنْ تُتِمَّ لى ذلِکَ،

و بدان بر من منّت نهادى و بر آن راهنماییم کردى پس همچنان باید از شأن تو باشد اى معبود و آقا و مولاى من که تمام کنى برایم آن نعمت را

وَلاتَسْلُبَنیهِ حَتّى تَتَوَفّانى عَلى ذلِکَ، وَاَنتَ عَنّى راض، فَاِنَّکَ اَحَقُّ الْمُنعِمینَ اَنْ تُتِمَّ نِعمَتَکَ عَلَىَّ،

و از من سلب نفرمایى آن را تا هنگامى که بمیرانیم بر آن در حالى که تو از من خشنود باشى که براستى تو سزاوارترین نعمت بخشانى که نعمتت را بر من به پایان رسانى

اَللّـهُمَّ سَمِعْنا وَاَطَعْنا وَاَجَبْنا داعِیَکَ بِمَنِّکَ، فَلَکَ الْحَمْدُ غُفْرانَکَ رَبَّنا وَاِلَیْکَ الْمَصیرُ،

خدایا شنیدیم و پیروى کردیم و خواننده ات را اجابت کردیم به لطف تو پس از آن توست حمد و آمرزشت را خواهانیم پروردگارا و به سوى توست بازگشت

امَنّا بِاللهِ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ، وَبِرَسُولِهِ مُحَمَّد صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ، وَصَدَّقْنا وَاَجَبْنا داعِىَ اللهِ،

ایمان داریم به خداى یگانه اى که شریک ندارد و به رسولش محمّد صلى اللّه علیه و آله و تصدیق کردیم و اجابت کردیم داعى خدا را

وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فى مُوالاةِ مَوْلینا وَمَوْلَى الْمُؤْمِنینَ، اَمیرِالْمُؤْمِنینَ عَلِىِّ بْنِ اَبیطالِب،

و پیروى کردیم از رسول (او) در مورد دوستى و اطاعت مولایمان و مولاى مؤمنان امیر مؤمنان على بن ابى طالب

عَبْدِاللهِ وَاَخى رَسُولِهِ، وَالصِّدِّیقِ الاَْکْبَرِ، وَالْحُجَّةِ عَلى بَرِیَّتِهِ،

بنده خدا و برادر رسول او و صدیق اکبر و حجت او بر آفریدگانش

اَلمُؤَیِّدِ بِهِ نَبِیَّهُ وَدینَهُ الْحَقَّ الْمُبینَ، عَلَماً لِدینِ اللهِ، وَخازِناً لِعِلْمِهِ،

آن که خداوند پیامبرش و دین حق آشکارش را بوسیله او تایید کرد نشانه و پرچم دین خدا و خزینه دار دانش او

وَعَیْبَةَ غَیْبِ اللهِ، وَمَوْضِعَ سِرِّ اللهِ، وَاَمینَ اللهِ عَلى خَلْقِهِ، وَشاهِدَهُ فى بَرِیَّتِهِ،

و گنجینه غیب خدا و جایگاه راز خدا و امین خدا بر خلق او و گواه او در آفریدگانش

اَللّـهُمَّ رَبَّنا اِنَّنا سَمِعْنا مُنادِیاً یُنادى لِلاْیمانِ، اَنْ امِنُوا بِرَبِّکُمْ فَـامَنّا،

خدایا اى پروردگار ما ما شنیدیم منادى را که ندا مى کرد براى ایمان (و مى گفت) ایمان آورید به پروردگارتان ما هم ایمان آوردیم

رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا، وَکَفِّرْ عَنّا سَیِّئاتِنا، وَتَوَفَّنا مَعَ الاَْبْرارِ،

پروردگارا پس بیامرز گناهانمان را و بدیهامان را پوشیده دار و ما را با نیکان بمیران

رَبَّنا وَاتِنا ما وَعَدْتَنا عَلى رُسُلِکَ، وَلا تُخْزِنا یَوْمَ الْقِیمَةِ، اِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمیعادَ،

پروردگارا عطا کن به ما چیزى را که بوسیله فرستادگانت به ما وعده دادى و در روز رستاخیز رسوایمان مکن که براستى تو خلف وعده نمى کنى،

فَاِنّا یا رَبَّنا بِمَنِّکَ وَلُطْفِکَ اَجَبْنا داعِیَکَ، وَاتَّبَعْنَا الرَّسُولَ وَصَدَّقْناهُ، وَصَدَّقْنا مَوْلَى الْمُؤْمِنینَ،

پس ما اى پروردگار به احسان و لطف تو اجابت کردیم داعى تو را و پیروى کردیم از رسول تو و تصدیقش کردیم و نیز تصدیق کردیم مولاى مؤمنان را

وَکَفَرْنا بِالْجِبْتِ وَالطّاغُوتِ، فَوَلِّنا ما تَوَلَّیْنا، وَاحْشُرْنا مَعَ اَئِمَّتِنا، فَاِنّا بِهِمْ مُؤْمِنُونَ مُوقِنُونَ، وَلَهُمْ مُسَلِّمُونَ،

و کافر شدیم به جبت و طاغوت (غاصبان حقوق آن حضرت) پس والى ما گردان آن را که ما به ولایت برگزیدیم و با امامانمان محشورمان کن که براستى ما بدیشان ایمان و اعتقاد داریم و تسلیم آنانیم

امَنّا بِسِرِّهِمْ وَعَلانِیَتِهِمْ، وَشاهِدِهِمْ وَغائِبِهِمْ، وَحَیِّهِمْ وَمَیِّتِهِمْ، وَرَضینا بِهِمْ اَئِمَّةً وَقادَةً وَسادَةً،

ایمان داریم بر نهانشان و آشکارشان و حاضرشان و غایبشان و زنده شان و مرده شان و خشنودیم به امامتشان و آقاییشان

وَ حَسْبُنا بِهِمْ بَیْنَنا وَبَیْنَ اللهِ دُونَ خَلْقِهِ، لا نَبْتَغى بِهِمْ بَدَلاً، وَلا نَتَّخِذُ مِنْ دُونِهِمْ وَلیجَةً،

و همانها ما را در مابین خود و خدا از سایر خلق کافى هستند نجوییم بجاى ایشان بدلى و نگیریم جز ایشان همدمى (یا معتمدى)

وَبَرِئْنا اِلَى اللهِ مِنْ کُلِّ مَنْ نَصَبَ لَهُمْ حَرْباً مِنَ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ مِنَ الاَْوَّلینَ وَالاْخِرینَ،

و بیزارى جوییم به درگاه خدا از هر که برپا کند در برابرشان جنگى از جن و انس از اوّلین و آخرین

وَ کَفَرْنا بِالْجِبْتِ وَالطّاغُوتِ وَالأَوْثانِ الأَرْبَعَةِ، وَاَشْیاعِهِمْ وَاَتْباعِهِمْ،

و کافر شدیم به جبت و طاغوت و بتهاى چهارگانه و دنبال روندگان و پیروانشان

وَکُلِّ مَنْ والاهُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالاِْنْسِ، مِنْ اَوَّلِ الدَّهرِ اِلى آخِرِهِ،

و هر که دوستشان دارد از جن و انس از آغاز روزگار تا پایان آن

اَللّـهُمَّ اِنّا نُشْهِدُکَ اَنـّا نَدینُ بِما دانَ بِهِ مُحَمَّدٌ وَالُ مُحَمَّد، صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَعَلَیْهِمْ،

خدایا تو را گواه مى گیریم که ما متدین هستیم بدانچه متدین شد بدان محمّد و آل محمّد درود خدا بر او و بر ایشان باد

وَقَوْلُنا ما قالُوا، وَدینُنا ما دانُوا بِهِ، ما قالُوا بِهِ قُلْنا، وَما دانُوا بِهِ دِنّا،

و گفتار ما همان است که آنها گفتند و دین ما همان است که آنها متدین بدان بودند هرچه را آنان گفتند ما هم گفتیم و هرچه را آنان متدین شدند ما هم شدیم

وَما اَنْکَرُوا اَنْکَرْنا، وَمَنْ والَوْا والَیْنا، وَمَنْ عادَوْا عادَیْنا، وَمَنْ لَعَنُوا لَعَنّا،

و هرچه را انکار کردند ما انکار کردیم و هرکه را دوست داشتند دوست داریم و هر که را دشمن دارند دشمن داریم و هر که را لعن کردند لعن کنیم

وَمَنْ تَبَرَّؤُا مِنْهُ تَبَرَّاْنا مِنْهُ، وَمَنْ تَرَحَّمُوا عَلَیْهِ تَرَحَّمْنا عَلَیْهِ،

و از هر که بیزارى جستند بیزارى جوئیم و بر هر که ترحم کردند ترحم کنیم

آمَنّا وَسَلَّمْنا، وَرَضینا وَاتَّبَعْنا مَوالِیَنا صَلَواتُ اللهِ عَلَیْهِمْ،

ایمان آوردیم و تسلیم و خشنود گشتیم و پیروى کردیم از سرورانمان درودهاى خدا بر ایشان باد

اَللّـهُمَّ فَتَمِّمْ لَنا ذلِکَ وَلاتَسْلُبْناهُ، وَاجْعَلْهُ مُسْتَقِرّاً ثابِتاً عِنْدَنا،

خدایا پس تو آن را براى ما تکمیل کن و از ما سلب مفرما و آن را پایگاهى ثابت در پیش ما قرار ده

وَلا تَجْعَلْهُ مُسْتَعاراً، وَاَحْیِنا ما اَحْیَیْتَنا عَلَیْهِ، وَاَمِتْنا اِذا اَمَتَّنا عَلَیْهِ،

و پایگاه عاریت و موقتش قرار مده و زنده مان دار بر همان تا هرگاه که زنده مان دارى و بمیرانمان بر آن هرگاه میراندى مان،

الُ مُحَمَّد اَئِمَّتُنا، فَبِهِمْ نَاْتَمُّ وَاِیّاهُمْ نُوالى، وَعَدُوَّهُمْ عَدُوَّ اللهِ نُعادى،

آل محمّد پیشوایان مایند به آنها اقتدا کنیم و آنان را دوست داریم و دشمنشان را که دشمن خداست دشمن داریم

فَاجْعَلْنا مَعَهُمْ فِى الدُّنْیا وَالاْخِرَةِ وَمِنَ الْمُقَرَّبینَ، فَاِنّا بِذلِکَ راضُونَ، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ.

پس ما را در دنیا و آخرت با ایشان قرار ده و از مقربان درگاهت گردان که براستى ما به همان خشنودیم اى مهربانترین مهربانان.

پس از پایان دعا، بار دیگر به سجده برو و صد مرتبه الحمد لله و صد مرتبه شکراً للهِ بگو.
امام(علیه السلام) در ادامه فرمود: هر کس که این عمل را بجا آورد، پاداش کسى را دارد که در روز غدیر، نزد رسول خدا(صلى الله علیه وآله) بوده و با آن حضرت
بیعت کرده است.(13) (مرحوم محدّث قمى مى گوید: بهتر است که این نماز نزدیک ظهر انجام شود که مقارن نصب حضرت على(علیه السلام)به خلافت بوده است).
9ـ از «شیخ مفید»(رحمه الله) نقل شده است که این دعا را در روز «غدیر» مى خوانى:

اَللّهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّد نَبِیِّکَ، وَعَلِىٍّ وَلِیِّکَ، وَالشَّاْنِ وَالْقَدْرِ الَّذى خَصَصْتَهُما بِهِ دُونَ خَلْقِکَ،

خدایا از تو درخواست کنم به حق محمّد پیامبرت و به حق على ولى تو و بدان منزلت و مرتبه اى که بدان وسیله آن دو را از سایر مخلوق خود اختصاص دادى

اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد وَعَلِىٍّ، وَاَنْ تَبْدَءَ بِهِما فى کُلِّ خَیْر عاجِل،

که درود فرستى بر محمّد و على و از آنان شروع کنى در دادن هر خیرى که فورى است

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد الاَْئِمَّةِ الْقادَةِ، وَالدُّعاةِ السّادَةِ،

خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد پیشوایان رهبر و خوانندگان بزرگ و سرور

وَالنُّجُومِ الزّاهِرَةِ، وَالاَْعْلامِ الْباهِرَةِ، وَساسَةِ الْعِبادِ، وَاَرْکانِ الْبِلادِ،

و ستارگان درخشان و نشانه هاى فروزان و تدبیرکنندگان کار بندگان و پایه هاى جاهاى آباد

وَالنّاقَةِ الْمُرْسَلَةِ، وَالسَّفینَةِ النّاجِیَةِ، اَلْجارِیَةِ فِى اللُّجَجِ الْغامِرَةِ،

و ناقه فرستاده شده و کشتى نجات که روان است در دریاهاى ژرف پرآب

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، خُزّانِ عِلْمِکَ، وَاَرْکانِ تَوْحِیدِکَ،

خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد گنجینه هاى دانشت و پایه هاى محکم توحید تو

وَدَعآئِمِ دینِکَ، وَمَعادِنِ کَرامَتِکَ، وَصَفْوَتِکَ مِنْ بَرِیَّتِکَ، وَخِیَرَتِکَ مِنْ خَلْقِکَ،

و ستونهاى دین تو و معدنهاى کرامتت و برگزیدگان از خلقت و بهترین آفریدگانت

اَلاَْتْقِیآءِ النُّجَبآءِ الاَْبْرارِ، وَالْبابِ الْمُبْتَلى بِهِ النّاسُ، مَنْ اَتاهُ نَجى، وَمَنْ اَباهُ هَوى،

آن پرهیزکاران و برگزیدگان نیکوکار و درگاهى که مورد ابتلاى مردم است هر که بدان درگاه آمد نجات یافت و هرکه سرباز زد سقوط کرد

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، اَهْلِ الذِّکْرِ الَّذینَ اَمَرْتَ بِمَسْئَلَتِهِمْ،

خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد اهل ذکرى که دستور فرمودى بپرسش مسائل از آنها

وَذَوِى الْقُرْبَى الَّذینَ اَمَرْتَ بِمَوَدَّتِهِمْ، وَفَرَضْتَ حَقَّهُمْ، وَجَعَلْتَ الْجَنَّةَ مَعادَ مَنِ اقْتَصَّ اثارَهُمْ،

و خویشاوندانى که دستور فرمودى به دوست داشتنشان و حقشان را واجب کردى و بهشت را بازگشتگاه (و سرمنزل) کسى قرار دادى که آثارشان را پیروى کند

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، کَما اَمَرُوا بِطاعَتِکَ، وَنَهَوْا عَنْ مَعْصِیَتِکَ، وَدَلُّوا عِبادَکَ عَلى وَحْدانِیَّتِکَ،

خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد چنانچه دستور پیروى تو را دادند و از نافرمانیت نهى کردند و بندگانت را به یگانگیت راهنمایى کردند

اَللّـهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّد نَبِیِّکَ وَنَجیبِکَ، وَصَفْوَتِکَ وَاَمینِکَ، وَرَسُولِکَ اِلى خَلْقِکَ،

خدایا من از تو مى خواهم به حق محمّد پیامبرت و گرامى و برگزیده و امین تو و فرستاده ات بسوى خلق

وَبِحَقِّ اَمیرِالْمُؤْمِنینَ، وَیَعْسُوبِ الدّینِ، وَقآئِدِ الْغُرِّ الْمُحَجَّلینَ، اَلْوَصِىِّ الْوَفِىِّ،

و به حق امیرمؤمنان و پیشواى دین و رهبر سفیدرویان آن وصى با وفا

وَالصِّدّیقِ الاَْکْبَرِ، وَالْفارُوقِ بَیْنَ الْحَقِّ وَالْباطِلِ، وَالشّاهِدِ لَکَ، وَالدّالِّ عَلَیْکَ،

و صدیق اکبر و جداکننده بین حق و باطل و گواه تو و راهنمایى کننده بر تو

وَالصّادِعِ بِاَمْرِکَ، وَالْمُجاهِدِ فى سَبیلِکَ، لَمْ تَاْخُذْهُ فیکَ لَوْمَةُ لائِم،

و آشکار کننده دستورت و جهادکننده در راهت آن که نگیردش (و ناراحتش نکند) درباره تو ملامت ملامت کننده

اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاَنْ تَجْعَلَنى فى هذَا الْیَوْمِ الَّذى عَقَدْتَ فیهِ لِوَلِیِّکَ الْعَهْدَ فى اَعْناقِ خَلْقِکَ،

آن که درود فرستى بر محمّد و آل محمّد و مرا قرار دهى در این روزى که بستى براى ولى خود پیمان (امامت) را در گردن خلق خود

وَاَکْمَلْتَ لَهُمُ الدّینَ مِنَ الْعارِفینَ بِحُرْمَتِهِ، وَالْمُقِرّینَ بِفَضْلِهِ،

و کامل گرداندى براى آنها دین را از عارفان به حرمتش و اقرارکنندگان به فضل او

مِنْ عُتَقآئِکَ وَطُلَقائِکَ مِنَ النّارِ، وَلا تُشْمِتْ بى حاسِدِى النِّعَمِ،

از آزادشدگان و رهاشدگانت از آتش و شاد مکن نسبت به من حسودانم را در نعمتهایت

اَللّـهُمَّ فَکَما جَعَلْتَهُ عیدَکَ الاَْکْبَرَ، وَسَمَّیْتَهُ فِى السَّمآءِ یَوْمَ الْعَهْدِ الْمَعْهُودِ،

خدایا چنانچه آن را عید بزرگ خود قرار داده اى و نامیدى آن را در آسمان روز عهد معهود

وَفِى الاَْرْضِ یَوْمَ الْمیثاقِ الْمَاْخُوذِ، وَالْجَمْعِ الْمَسْئُولِ،

و در زمین روز پیمان گرفتن و انجمن بازخواست شده

صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاَقْرِرْ بِهِ عُیُونَنا، وَاجْمَعْ بِهِ شَمْلَنا،

درود فرست بر محمّد و آل محمّد و روشن کن بوسیله اش دیدگان ما را و گردآور بدستش پراکندگى ما را

وَلا تُضِلَّنا بَعْدَ اِذْ هَدَیْتَنا، وَاجْعَلْنا لاَِنْعُمِکَ مِنَ الشّاکِرینَ، یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ،

و گمراهمان مکن پس از آن که هدایتمان کردى و قرارمان ده از سپاسگزاران نعمتهایت اى مهربانترین مهربانان

اَلْحَمْدُ للهِِ الَّذى عَرَّفَنا فَضْلَ هذَا الْیَوْمِ، وَبَصَّرَنا حُرْمَتَهُ، وَکَرَّمَنا بِهِ، وَشَرَّفَنا بِمَعْرِفَتِهِ، وَهَدانا بِنُورِهِ،

ستایش خاص خدایى است که شناساند به ما فضیلت این روز را و بینامان کرد به حرمت این روز و گرامیمان داشت بدان و شرافتمان داد به معرفتش و هدایتمان کرد به نورش

یا رَسُولَ اللهِ یا اَمیرَالْمُؤمِنینَ،عَلَیْکُما وَعَلى عِتْرَتِکُما وَعَلى مُحِبِّیکُما مِنّى اَفْضَلُ السَّلامِ ما بَقِىَ اللَّیْلُ وَالنَّهارُ،

اى رسول خدا اى امیرمؤمنان بر شما و بر عترت شما و بر دوستان شما بهترین سلام و درود من باد تا برپاست شب و روز

وَبِکُما اَتَوَجَّهُ اِلَى اللهِ رَبّى وَرَبِّکُما فى نَجاحِ طَلِبَتى، وَقَضآءِ حَوآئِجى، وَتَیْسیرِ اُمُورى،

و بوسیله او رو کنم بسوى خدا پروردگار من و پروردگارتان در موفق شدن به مقصودم و برآورده شدن حاجاتم و آسان شدن کارهایم

اَللّـهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد،

خدایا از تو خواهم به حق محمّد و آل محمّد که درود فرستى بر محمّد و آل محمّد

وَاَنْ تَلْعَنَ مَنْ جَحَدَ حَقَّ هذَا الْیَوْمِ، وَاَنْکَرَ حُرْمَتَهُ، فَصَدَّ عَنْ سَبیلِکَ لاِِطْفآءِ نُورِکَ، فَاَبَى اللهُ اِلاَّ اَنْ یُتِمَّ نُورَهُ،

و لعنت کنى کسى را که انکار کند حق این روز را و انکار کند حرمتش را وجلوگیرى کرد از راه تو براى خاموش کردن نورت ولى خدا هم نمى خواهد جز آن که نورش را آشکار کند

اَللّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ اَهْلِ بَیْتِ مُحَمَّد نَبِیِّکَ، وَاکْشِفْ عَنْهُمْ وَبِهِمْ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ الْکُرُباتِ،

خدایا گشایش ده به کار خاندان محمّد پیامبرت و برطرف کن از ایشان و بوسیله ایشان از اهل ایمان گرفتاریها و محنتها را

اَللّهُمَّ امْلاَءِ الاَْرْضَ بِهِمْ عَدْلاً، کَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً،

خدایا پرکن زمین رابوسیله ایشان از عدل و داد چنانچه پر شده از ستم و بیداد

وَ اَنْجِزْلَهُمْ ما وَعَدْتَهُمْ، اِنَّکَ لا تُخْلِفُ الْمیعادَ.(14)

و وفا کن براى آنها آنچه را وعده دادى به آنها که براستى تو خلف وعده نمى کنى.

10ـ به سبب عظمت روز «غدیر» و مبارکى و میمنت آن، مناسب است که برادران مؤمن، با یکدیگر در این روز، عقد اخوّت و برادرى بخوانند و پیوند برادرى و همکارى را میان خویش عمیق تر سازند.
مرحوم «حاجى نورى» در «مستدرک الوسائل» مى گوید: دست راست خود را بر دست راست برادر مؤمن خود بگذار و بگو:

واخَیْتُکَ فِى اللهِ، وَصافَیْتُکَ فِى اللهِ، وَصافَحْتُکَ فِى اللهِ،

برادر شدم با تو در راه خدا و دوست باصفایت شدم در راه خدا و مصافحه کردم با تو در راه خدا

وَعاهَدْتُ اللهَ وَمَلائِکَتَهُ وَکُتُبَهُ وَرُسُلَهُ وَاَنْبِیآئَهُ، وَالاَْئِمَّةَ الْمَعْصُومینَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ،

وعهد کردم با خدا و فرشتگانش و کتابهایش و رسولانش وپیمبرانش و امامان معصومین علیهم السلام

عَلى اَنّى اِنْ کُنْتُ مِنْ اَهْلِ الْجَنَّةِ وَالشَّفاعَةِ، وَاُذِنَ لى بِاَنْ اَدْخُلَ الْجَنَّةَ، لا اَدْخُلُها اِلاّ وَاَنْتَ مَعى

بر این که اگر من از اهل بهشت و اهل شفاعت بودم و اجازه ام دادند که داخل بهشت گردم داخل نشوم جز با تو

آنگاه برادر مؤمن مى گوید:

قَبِلْتُ.

قبول کردم

آنگاه بگو:

اَسْقَطْتُ عَنْکَ جَمیعَ حُقُوقِ الاُْخُوَّةِ، ما خَلاَ الشَّفاعَةَ وَالدُّعآءَ وَالزِّیارَةَ.(15)

و ساقط کردم از تو تمامى حقوق برادرى را جز شفاعت و دعا و زیارت.

در این صورت، وقتى که طرف مقابل قبول کرد، برادر معنوى یکدیگر خواهند شد و چون وظیفه اخوّت بسیار سنگین است، همه حقوق برادرى را جز زیارت، دعا و شفاعت به یکدیگر مى بخشند.

 

فهرست کامل مفاتیح الجنان