آیا کمک خواستن از غیر خدا شرک است
حضرت آيت الله سبحانيسوال: آيا در خواست شفاعت از غير خداوند حرام است؟
يكى از ادله ى وهابيان بر تحريم درخواست شفاعت از اولياى خدا، اين است كه به حكم صريح قرآن ما نبايد در مقام دعا غير خدا را بخوانيم و درخواست شفاعت از غير او يك نوع درخواست حاجت از غير خدا است.
قرآن مجيد مى فرمايد:
( فَلا تَدْعُوا مَعَ اللّهِ أَحَداً ).( [fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][1])
«با خدا، غير خدا را نخوانيد».
هرگاه دعوت غير خدا حرام است و از طرف ديگر، شفاعت براى اولياى او ثابت مى باشد راه جمع همان است كه شفاعت اوليا را از خدا بخواهيم نه از خود آنان.
گواه بر اين كه اين نوع دعوت ها عبادت و پرستش است آيه زير مى باشد:
( وَ قَالَ رَبُّكُمْ اُدْعُونى أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَستَكبروْنَ عَنْ عِبادَتِى سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ ). ( [2])
« و خداوند شما فرمود مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم، كسانى كه از پرستش من كبر مىورزند وارد دوزخ مى گردند».
دقت كنيد در آغاز آيه، لفظ «دعوت» و در آخر آيه، لفظ عبادت به كار رفته است و اين گواه بر اين است كه دعوت و عبادت يك مفهوم دارند.
در ارشاد القلوب و ديگر كتابهاى اخلاق وارد شده است:
«الدُّعاء مُخّ الّعِبادَة»: «دعا كردن مغز پرستش است» .( [3])
در پاسخ به اين شبهه بايد گفت:
اوّلاً: مقصود از تحريم دعوت غير خدا در جمله «فلاتدعوا» مطلق خواندن و درخواست نيست بلكه مقصود از تحريم دعوت، تحريم پرستش غير خدا است، به گواه ما قبل آيه كه مى فرمايد ( وَ اِنَّ الْمَساجِدَ للّه )اين جمله دليل بر اين است كه مقصود از دعوت در آيه دعوت خاصى است كه ملازم با پرستش مى باشد، و آن قيام توأم با ذلت و خضوع بى نهايت در برابر كسى كه او را اختيار دار جهان و حاكم مطلق بر صحنه آفرينش مى داند( [4]) و هرگز اين قيود در درخواست شفاعت از كسى كه خدا به او چنين حقى را اعطا كرده است كه به اذن او شفاعت كند، وجود ندارد.
ثانياً: آنچه در آيه تحريم شده است اين است كه كسى را همراه خدا، بخوانيم و او را در رتبه خدا بي انديشيم، چنانكه لفظ «مع اللّه» روشنگر اين مطلب است اگر كسى از پيامبر بخواهد كه در حق او دعا كند كه خدا گناهان او را ببخشد يا حاجت او را بر آورده كند، هرگز همراه خدا كسى را نخوانده است بلكه حقيقت اين دعوت جز دعوت خدا چيز ديگرى نيست.
اگر در خواست حاجت از بت، در برخى از آيات، شرك معرفى شده است به خاطر اين است كه آنها را قادر به انجام مقاصد خويش مى دانستند از اين رو قرآن مجيد در مقام انتقاد از اين نوع انديشه ها چنين مى فرمايد:
( وَالَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِهِ لا يَسْتَطِيعُونَ نَصْرَكُمْ وَ لا أََنْفُسَهُمْ يَنْصُرُونَ ) .( [5])
«بت هايى را كه به عنوان معبود جز خدا مى خوانيد نمى توانند شما را و خود را كمك كنند».
و نيز مى فرمايد:
( اِنَّ الّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللّهِ عِبادٌ أَمْثالُكُمْ… ).( [6])
«كسانى كه جز خدا مى خوانيد بسان شما بندگان خدا هستند».
كوتاه سخن اينكه:
مشركان درباره بت ها قدرت هاى فوق العاده مى انديشيدند، و با نهايت ذلت و خضوع در برابر آنها ايستاده و عرض حاجت مى كردند و آنها را متصرف مطلق و فاعل تام در جهان آفرينش مى دانستند.
البته درخواست حاجت به اين شكل قطعاً حرام و بت پرستى خواهد بود.
ولى درخواست شفاعت و دعا از شخصى كه خدا به او چنين و مقامى را داده است فاقد اين شرايط است.
ثالثاً: دعوت معنى وسيع و گسترده اى دارد و احياناً به طور مجاز در عبادت استعمال مى شود، مانند آيه( [7]) و حديثى( [8]) كه مستدل با آن استدلال كرده است در صورتى كه چنين استعمالات جزئى به صورت مجاز دليل نمى شود كه هميشه دعوت را به معنى عبادت تفسير كنيم و درخواست حاجت و دعاء از كسى، به شكل معقول را محكوم به شرك بنماييم.( [9])
شاید این مطالب را هم بپسندید:
- [1] . جن/18.
[2] . غافر/60.
[3] . ارشاد القلوب ديلمى، ص 135.
[4] . در حقيقت معنى آيه چنين است: ( فلا تعبدوا مع اللّه أحداً ) چنان كه در آيه ديگر مى فرمايد: ( وَلا يَدْعُوا مَعَ اللّه إِلهاً آخَر ) .
[5] . اعراف/197.
[6] . اعراف/194.
[7] . ( اُدْعُونى اَسْتَجبْ لَكُمْ إنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِروُنَ… ) .
[8] . « الدُّعاءُ مُخُّ الْعِبادَةِ» .
[9] . منشور جاويد، ج8، ص 141 ـ 143. - منبع: هدانا برگرفته از tohid.ir
کلید: آیا کمک خواستن از غیر خدا شرک است؟ آیا توسل به ائمه شرک است توسل به غیر خدا شفاعت در قران توسل در قرآن توسل به ائمه در قران شفاعت امام حسین شفاعت از دیدگاه اهل سنت توسل از دیدگاه اهل سنت آیا کمک خواستن از غیر خدا شرک است آیا کمک خواستن از غیر خدا شرک استآیا کمک خواستن از غیر خدا شرک است[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]
