آيا حجرالاسود از ابتدا سفيد بوده؟
آيا حجرالاسود از ابتدا سفيد بوده؟ آيا سنگ بهشتى است؟ اگر چنين است چگونه به زمين آمد و سند تاريخى و معتبر چيست؟ و چرا مقدس است؟
براساس برخى از روايات «حجر الاسود»، سنگى است كه از بهشت آمده و در آغاز رنگ آن سفيد بوده و به تدريج بر اثر استلام گنهكاران به رنگ سياه مايل به سرخى با نقطههاى قرمز و خطهاى زرد در آمده است كه در زاويهى شرقى «كعبه» نصب شده است. طواف از مقابل آن آغاز و دور هفتم در همان جا ختم مىشود. حجر الاسود در ارتفاع يك و نيم متر از كف مسجد الحرام قرار دارد. قطر آن سى سانتى متر و وزنش بيش از دو كيلو است. اين سنگ سبكتر از آب است و براى همين در آب فرو نمىرود.
در حال حاضر به علّت حوادثى كه اتفاق افتاده از هفده قطعه بهم چسبيده، تشكيل شده است. در عرض آن كه در داخل ديوار است، سه بست نقرهاى در سه نقطه آن زده شده و بر طول آن كه در داخل ديوار است، حلقهاى از نقره براى حفظ شكافى كه در آن است، نهاده شده و بر طول و عرض بيرونى آن نيز حلقه دايرهاى از نقره كار گذاشته شده است. حجر اسود قديمترين اثر تاريخى و دينى موحّدان و مسلمانان است كه در حدود چهار هزار سال سابقه تاريخى دارد. فاصلهى حجر اسود تا صفا دويست و شصت و دو ذراع و 18 انگشت و فاصله آن تا مقام ابراهيم بيست و نه ذراع و نه انگشت و تا چاه زمزم چهل ذراع است. از مقام ابراهيم تا حجر الاسود و از چاه زمزم تا حجز اسماعيل، آرامگاه 99 پيامبر قرار دارد و بين ركن يمانى و حجر الاسود قبر هفتاد پيامبر است.
حضرت آدم اولين كسى است كه كعبه را ساخت و حجر اسود را در ضلع شرقى آن نصب كرد. حضرت ابراهيم، آن را از نو ساخت و در آن زمان حجر اسود در كوه ابو قبيس افتاده بود. حضرت ابراهيم در جاى خود نصب كرد. دشمنان كعبه، حجر اسود را در چاه زمزم انداختند تا نابود گردد ولى خاندان حضرت اسماعيل آن را از چاه درآوردند و در جاى خود قرار دادند. جدّ چهارم پيامبر قصى بن كلاب، كعبه را مرمّت كرد و حجر اسود را در جاى خود محكم كرد. در آن زمان كه حضرت محمد (ص) 35 سال داشتند و هنوز رسالت خود را اعلام نكرده بودند، كعبه در اثر باران و سيل تخريب شد. قرشيان كعبه را از نو ساختند و حضرت محمد (ص) در ساختن آن به آنان كمك مىكرد.
در نصب حجر اسود بين بزرگان قبيله قريش اختلاف پيش آمد و قرار بر اين شد كه حضرت محمد (ص) آن را نصب كند. آن حضرت هم به شكل جالبى حجر اسود را در جاى خود قرار داد. در سال 63 هجرى قمرى نيروهاى يزيد بن معاويه به مكه حمله كردند. در اين حمله كعبه آسيب ديد و حجر اسود سه قطعه شد. در سال 64 آسيبهاى رسيده به كعبه را تعمير كردند. در سال 73 هجرى قمرى حجّاج بن يوسف ثقفى از سوى عبدالملك مروان براى سركوب عبدالله بن زبير به مكه حمله كرد و كعبه تخريب شد. به دستور عبدالملك كعبه از نو ساخته شد و حجر اسود را حضرت امام زينالعابدين (ع) در جاى خود نصب كردند. در سال 317 فتنه قرامطه پيش آمد و حجر اسود را دزديدند و 22 سال نزد خود نگهداشتند. در سال 363 هجرى قمرى يك مرد رومى به مسجد الحرام رفت و به قصد دزديدن حجر اسود، مشغول كندن شد، در اين حال يك مرد يمنى با خنجر او را كشت. در سال 414 هجرى قمرى يكى از باطنىها تصميم گرفت حجر اسود را بدزد كه مردم او را كشتند. در سال 1351 هجرى قمرى يك فرد افغانى قطعهاى از آن را دزديد ولى توسط مأموران دستگير و اعدام شد. به حجر اسود از آن پس تاكنون آسيبى نرسيده است.
اين مطالب از كتاب «حجر الاسود» نوشتهى ميرزا محمد كاظمينى است كه در سال 1379 هجرى شمرى از سوى انتشارات تشيع با حمايت «بنياد فرهنگى پژوهشى ريحانه الرسول» يزد چاپ شده است و اگر به اطلاعات كاملترى درباره حجر اسود نياز داريد مراجعه كنيد به وسائل الشيعه، ج 9، ص 403، كتاب الحج، ابواب الطواف، باب 13، حديثهاى 4 و 5 و 6 و 7 و 8 و 9 و 10 و 11 و 12 و 13 و 14 و 15 و 16 و 17 و. 18 و نيز مراجعه كنيد به تفسير الميزان، ج 1، ص 290 به بعد، چاپ بيروت، در ضمن بحث روايى آيات 125 تا 129 سوره بقره.
حجرالاسود قديمىترين اثر تاريخى و دينى موحّدان و مسلمانان است كه حدود چهارهزار سال قدمت تاريخى دارد. حجرالاسود يكى از شعائر بزرگ دينى، و سرّى است بين خدا و بنده و استلام آن بيعت و يا تجديد بيعت با خداست ((1)).
اگر بخواهى با خدا بيعت كنى، دست روى آن بگذار و يا آن را ببوس. اين سنگ، سنگ بيعت است و وسيلهاى است بين خدا و بنده.
براى افراد عادى و متعارف، همين مقدار قابل فهم است و بيش از اين قابل فهم نيست و اگر كسى بخواهد بالاتر از اين را بفهمد بايد به رواياتى كه درباره اين سنگ است توجه كند. به عنوان مثال در روايات آمده است كه انّ الحجر الاسود، نزل من الجنه و انالحجر الاسود كان ملكاً من الملائكه ((2)). اگر سنگى از بهشت باشد و يا فرشتهاى از فرشتهها باشد، قابل اهميت خواهد بود. اگر مىخواهيد معانى اين گونه روايات را به دست آوريد، مىتوانيد به تفسير الميزان، جلد اول، ص 290 در بحث روائى مربوط به آيات 125- 129 سوره بقره، مراجعه كنيد.
شاید این مطالب را هم بپسندید:
در كتاب «صهباى حج» نوشته آيت الله جوادى آملى، مركز نشر اسراء، چاپ دوم، سال 1378 به سخنان علامه طباطبائى در الميزان اشاره كرده و توضيح داده است.
(3)
آنچه درباره سابقه حجرالاسود مى شود نه از روى گمانه زنى و فرضيه پردازى است بلكه آن چه از روايات به دست آمده بايد گفت: به حسب روايات حجرالاسود فرشته اى بود كه خداوند او را از بهشت به زمين فرود آورده تا ناظر استلام كسانى باشد كه توسط او با خداوند متعال و رسول گرامى اسلام (ص) بيعت مى كنند. اما اين كه چگونه به زمين آمده است:
به حسب روايات ملائكه به اذن خداوند، قدرت دارند به هر مشكلى كه بخواهند و اراده الهى بر آن تعلق گيرند در آينده به شكل انسان، قرآن، سنگ و… مثلا در روايات آمده است جبرئيل بارها به صورت دحبه كلبى، برادر رضاعى پيامبر اكرم (ص) بر ان حضرت نازل مى شدند كه مردم مى ديدند پيامبر اكرم (ص) با برادرشان دحيه كلبى- كه در حقيقت جبرئيل بود- سخن مى گويند.(4) و يا تمثل جبرئيل بر حضرت مريم (س) كه در سوره مريم، آيه 19 بيان شده است.
اما جنبه تقدس آن:
1 سابقه فرشته بودنش
2 شاهد بيعت مردم با خدا و رسول خدا (ص) است
3 نصب در كنار بيت الله الحرام و…
4 تكيه گاه اما زمان (عج) در وقت ظهور.(5)
(1) حجرالاسود، ص 37 و 38، ميرزا محمد كاظمينى، چاپ اول، 1379
000 (2) الميزان، ج 1، ص 290 در ضمن بحث روائى
000 (3) براى آگاهى بيشتر در مورد حجرالاسود ر. ك: حجرالاسود، ميرزا محمد كاظمينى.
براى آگاهى بيشتر ر. ك: وسائل الشيعه، ج 1، صص 403-. 409
000 (4) بحارالانوار، ج 14، ص 231، و ج 6، ص 362 كافى، ج 2، ص 427
000 (5) كافى، ج 4، ص 185 .پرسمان
